Categories
Uncategorized

Ταραχές σε Τυνησία και Αλγερία – τελευταία νέα 30/1

Τ Υ Ν Η Σ Ι Α

Στην Τυνησία, το καθεστώς του Μπεν Αλί, τραντάζεται στα μέσα Δεκέμβρη για πρώτη φορά τόσο σοβαρά τα 23 χρόνια που κυβερνά με περισσή καταπίεση και διαφθορά. Μια πρωτοφανής λαϊκή εξέγερση ξεσπά μετά την ταπεινωτική κατάσχεση της πραμμάτειας ενός νεαρού πανεπιστημιακού αποφοίτου 26 χρονών που δούλευε ως πλανόδιος πωλητής φρούτων και λαχανικών, απ’ τη δημοτική αστυνομία. Η απόπειρα αυτοκτονίας του νεαρού μικροπωλητή με αυτοπυρπόληση (θα καταλήξει λίγο αργότερα), σε συνδυασμό με τις αυτοπυρπολήσεις ενός 25χρονου, κι ενός 34χρονου (Houssine Ben Faleh Fahli και Lofti Guadri) στο Sidi Bouzid, έθεσαν σε κίνηση μια εκτεταμένη αμφισβήτηση του καθεστώτος.

26 Δεκέμβρη: Οργισμένες διαδηλώσεις συνεχίζονται στο Sidi Bouzid για 6η μέρα στη σειρά. Επιθέσεις σε αστυνομικούς, ένα όχημα της αστυνομίας, κρατικών και κομματικών γραφείων με μολότωφ και πέτρες. Η αστυνομία απαντά με εντατικοποίηση της χρήσης των δακρυγόνων και εκατοντάδες συλλήψεις. Λήγουν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της γενικής ένωσης εργατών και του τοπικού κυβερνήτη, καταλήγοντας στην απελευθέρωση όλων των διαδηλωτών (34 προφυλακισμένοι ως τότε), με εξαίρεση 3 για “λόγους κρατικής ασφαλείας”.

28 Δεκέμβρη: Μεγάλες διαδηλώσεις ανέργων πτυχιούχων και αλληλέγγυων προς τον λαό του Sidi Bouzid στην Τύνιδα. Συνθήματα κατά του καθεστώτος, ενάντια στην αύξηση των τιμών, και κοινωνικής δικαιοσύνης κυριαρχούν. “Αξιοπρέπεια είναι η εργασία και η ελευθερία”, στίχο του εθνικού ύμνου επαναλαμβάνουν πολλοί νέοι διαμαρτυρόμενοι για την ανεργία (πάνω από 75% των κατοίκων της χώρας είναι κάτω των 30 ετών, ενώ τα επίσημα στατιστικά για την ανεργία μεταξύ των νέων την φέρουν στο 20%).

1 Γενάρη: Οι ταραχές εξαπλώνονται σε πολλά χωριά του Sidi Bouzid μετά τον θάνατο ενός διαδηλωτή, του Chawki Hidri από πυροβολισμούς αστυνομικών στις 24 Δεκέμβρη. Μετά τους άγριους ξυλοδαρμούς συλληφθέντων, οι δικηγόροι ανταποκρίνονται σε πρόσκληση του σωματείου τους και φορούν κόκκινα περιβραχιόνα σε όλα τα δικαστήρια της χώρας, δεχόμενοι την επίθεση αστυνομικών με πολιτικά έξω από πολλά δικαστήρια.

3 Γενάρη: Κάλεσμα μέσω facebook 11.000 νέων τυνήσιων σε γενική απεργία. Μέσα σε λίγες μέρες, το “η εργασία είναι δικαίωμα” έχει δώσει τη θέση του σε συνθήματα όπως “αρκετά με τον Μπεν Αλί”, “υπουργείο εσωτερικών=υπουργείο τρομοκρατίας”, και άλλα ανοιχτά αντικυβερνητικά κι αντικατασταλτικά συνθήματα. Το καθεστώς λογοκρίνει μια πλατφόρμα blogging, μια πύλη πληροφοριών που εδρεύει στο εξωτερικό, φιλτράρει συγκεκριμμένες λέξεις-κλειδιά στο twitter, ιστοσελίδες έχουν κλειδωθεί κλπ. Στο εξωτερικό, ο αγγλοσαξονικός τύπος περιγράφει το καθεστώς ως απογυμνωμένο από πραγματική κοινωνική και πολιτική δύναμη, ενώ ο γαλλικός είναι πιο προσεχτικός στις διατυπώσεις του.

6 Γενάρη: Ένταση, απεργίες, διαδηλώσεις και συλλήψεις μετά την κηδεία του Mohamed Bouazizi. Βίαιες διαδηλώσεις στην Thala (νοτιοδυτικά της Τύνιδας) αναγκάζουν σε κλείσιμο τα σχολεία της πόλης μέχρι νεωτέρας. Συλλήψεις του ράπερ El Général και των ακτιβιστών μπλόγκερς Hamadi Kaloutchal, Slim Amamou, Azyz Ammami.

8 Γενάρη: Τουλάχιστον ένας νεκρός στις νέες διαδηλώσεις ενάντια στην ανεργία στη Thala,  αναφέρει το Reuters. Οι ταραχές εξελίσσονται με απρόβλεπτο και χαοτικό τρόπο, χάρη στην απουσία παραδοσιακών οργανωτικών και θεσμικών πολιτικών δομών.

9 Γενάρη: Επέμβαση του στρατού με αποτέλεσμα τον θάνατο 5 διαδηλωτών. Τα συνδικάτα αρνούνται να καταδικάσουν το κίνημα. Τεταμένη ατμόσφαιρα. Έκρηξη στην πρεσβεία της Τυνησίας στο Seine-Saint-Dennis στο Παρίσι. Απόπειρες αυτοκτονίας κατοίκων αναφέρονται σε περιοχές όπου ο στρατός προελαύνει. Σφοδρές συγκρούσεις στη Regueb όπου η αστυνομία ανοίγει πυρ σκοτώνοντας τρεις. Απαγόρευση συναθροίσεων, στρατιωτικός νόμος και χρήση πραγματικών πυρών από στρατιωτικές δυνάμεις και παραστρατιωτικούς (τάγματα θανάτου). Στην Kalima αστυνομικοί την πέφτουν με πραγματικά πυρά σε κηδεία δολοφονημένου διαδηλωτή, κυνηγώντας τους συγγενείς και συντρόφους του, μέχρι να εγκαταλείψουν το φέρετρο πίσω. Δεν υπάρχουν στοιχεία για τον αριθμό των νεκρών. Τουλάχιστον 16 νεκροί και δεκάδες τραυματίες στην Thala. Συγκρούσεις και νεκροί διαδηλωτές σε Feriana, Meknassi, Reguab. Πυρκαγιές και πένθος παντού, καθώς ο λαός πέραν του να πλήξει ορισμένα κυβερνητικά κτήρια φαίνεται στην ουσία ανίσχυρος μπρος στα τάγματα θανάτου και τον στρατό. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Chebbi κάνει λόγο για 20 νεκρούς (στην πραγματικότητα ο αριθμός ξεπερνά κατά πολύ αυτό το νούμερο -πιθανώς πολλαπλάσιος- ενώ υπάρχουν αγνωστο πόσοι αγνοούμενοι) και ζήτησε απ’ τον Μπεν Αλί κατάπαυση του πυρός. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, οι νεκροί “είναι δύο ως πέντε, που σκοτώθηκαν ενώ η αστυνομία βρισκόταν σε αυτοάμυνα”.

10 Γενάρη: Διαδηλώσεις και ταραχές σε Bab Jdid, Bab Eljazira, Boumendil, Bab Laassel, Bardo, Mannouba, Den Den και στην πρωτεύουσα Τύνιδα. Στην Kasserine, η αστυνομία περικυκλώνει τους δικηγόρους της πόλης και τους απειλεί με τα όπλα της. Βίαιες συγκρούσεις στην Jendouba, οι εξεγερμένοι παίρνουν την πόλη στα χέρια τους, αν και η αστυνομία συνεχίζει τον πόλεμο φθοράς με πραγματικά πυρά. Η κυβέρνηση κλείνει σχολεία και πανεπιστήμια “μέχρι νεωτέρας”, καθώς αυτά είχαν μετατραπεί σε χώρους συνάντησης και οργάνωσης των εξεγερμένων.

11 Γενάρη: “Ειρηνική συγκέντρωση” καλλιτεχνών και άλλων, για την απελευθέρωση των κρατουμένων της εξέγερσης. Οι μαροκινές αρχές απαγορεύουν συγκέντρωση στο Ραμπάτ υπέρ του τυνησιακού λαού. Πρώτες αναφορές για αυτομόληση στρατιωτών που έστρεψαν τα οπλα τους προς την αστυνομία, ενώ ομάδες διαδηλωτών κατέφυγαν σε καμιόνια του στρατού για να διαφύγουν από αστυνομικούς, στην Kasserine. Στην πρωτεύουσα, νεολαίοι πολιορκούν στρατόπεδα ελπίζοντας να πείσουν τους στρατιώτες να ενωθούν μαζί τους ή τουλάχιστον να αρνηθούν να τους καταστείλουν. Συγκρούσεις στα προάστεια της Τύνιδας, οι εκκλήσεις του Μπεν Αλί για ηρεμία και η εξαγγελία 300.000 νέων θέσεων εργασίας δεν φαίνεται να πιάνουν τόπο. Λεηλασίες καταστημάτων και οδοφράγματα στην πρωτεύουσα, “δεν φοβόμαστε” διακρίνεται απ’ τα συνθήματα των εξεγερμένων. Η αστυνομία επικρατεί στα δυτικά, όπου και εκτελούνται ή εξαφανίζονται δεκάδες άνθρωποι, ενώ οι εξεγερμένοι ελέγχουν το κέντρο.

12 Γενάρη: Έκρηξη στην πρεσβεία της Τυνησίας στη Βέρνη. Ο πρέσβης κάνει λόγο για “τρομοκρατική πράξη, που οφείλεται στην παραπληροφόρηση των τελευταίων ημερών για το τί συμβαίνει στην Τυνησία”. Πάνω από 50 οι νεκροί, μόνο στην Kasserine. 14χρονος διαδηλωτής σκοτώνεται από αστυνομικούς στη Sfax. 16 τουλάχιστον οι νεκροί της ημέρας, σύμφωνα με το Al-Jazeera. Κατεστραμμένα τα κεντρικά γραφεία της κυβέρνησης και τουλάχιστον δυο αστυνομικά τμήματα.

13 Γενάρη: η κυβέρνηση παίζει το τελευταίο της χαρτί, αυτό του τρόμου: ένα μέρος της αστυνομίας αποκόπτεται απ’ το επίσημο σώμα, και μετατρέπεται σε μια “πολιτοφυλακή” που παίρνει τον νόμο στα χέρια της σε πολλές πόλεις, αφήνοντας πίσω της δολοφονημένους, απαγωγές, βιασμούς, λεηλασίες περιουσιών κλπ. Το καθεστώς Μπεν Αλί έχοντας πλέον μια περιορισμένη στήριξη κυρίως στο εξωτερικό (κυρίως Γαλλία και ΗΠΑ, ενώ o Ban Ki-Moon του ΟΗΕ έκανε μια χλιαρή σύσταση για “αυτοσυγκράτηση και διάλογο”) και στην αστυνομία, ξεσπά σε ανοιχτό πόλεμο εναντίον του πληθυσμού. Στην τουριστική Corniche καίγεται μια βίλα κρατικού αξιωματούχου, και λεηλατούνται πολυτελή καταστήματα, στην Gafsa λεηλατούνται τα Carrefour, το ίδιο και στην Gabès, ενώ σε άλλες πόλεις ξεσπούν συγκρούσεις με την αστυνομία. Η αστυνομία προσπαθεί να διασφαλίσει τα τουριστικά θέρετρα (η Τυνησία είναι αγαπημένος τουριστικός προορισμός πολλών Γάλλων, με τουλάχιστον 1,5 εκ. αφίξεις τον χρόνο), οπότε εκτός από οικονομικής σημασίας (πολυτελή καταστήματα και καζίνο δίνουν τον τόνο), η κατοχή τους είναι και θέμα γοήτρου και διεθνούς αναγνώρισης των κυβερνητικών δυνάμεων. Απαγόρευση κυκλοφορίας στο κέντρο της Τύνιδος, και ταυτόχρονη σχεδόν μεταφορά των συγκρούσεων στην περιφέρεια.

14 Γενάρη: Ο πρόεδρος Μπεν Αλί, στριμωγμένος απ’ την έκταση της εξέγερσης, αποφασίζει την απελευθέρωση των συλληφθέντων και σε κυβερνητικό ανασχεδιασμό, κάτι που δε θα αποδειχτεί ικανοποιητικό και τελικά θα εγκαταλείψει τη χώρα, καταφεύγοντας τελικά στη Τζέντα της Σαουδ. Αραβίας. Οι κατασταλτικές δυνάμεις κυριεύουν το κέντρο της πρωτεύουσας, στο οποίο όμως πλέον η κίνηση είναι μηδαμινή. Το καθεστώς έχει ξεπεραστεί κι αυτό γίνεται αντιληπτό επίσης στα ψηλότερα κλιμάκια του κράτους, όπου οι διάφοροι πολιτικοί σχηματισμοί αρχίζουν να ψάχνονται για το μετά. Τεράστια αντικυβερνητική διαδήλωση στην Τύνιδα (το νούμερο 10.000 συντηρητικών πηγών -New york times- αν και υψηλό για διαδηλώσεις στην Τυνησία μάλλον απέχει ακόμα απ’ το να είναι ρεαλιστικό). Πολιορκεία των κεντρικών της αστυνομίας και του υπουργείου εσωτερικών. Τάγματα θανάτου βγαίνουν παγανιά το βράδυ στο Dowar Heshr και αλλού.

15 Γενάρη: Συμμορίες αστυνομικών και κομματικών σπέρνουν τον πανικό στο κέντρο της Τύνιδας, όπου έχει απαγορευτεί η κυκλοφορία. Περιφέρονται με οχήματα και λεηλατούν σπίτια, κακοποιούν και εκφοβίζουν ανθρώπους, που ζητούν βοήθεια απ’ το στρατό. Κηρύσσεται κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, και στρατός και αστυνομία έχουν οδηγίες να πυροβολούν όποιον δεν συμμορφώνεται με τις οδηγίες τους. Υπηρεσιακός πρωθυπουργός ο Mohammed Ghannouchi, που προκηρύσσει εκλογές σε έξη μήνες, ενώ ταυτόχρονα η βασική σελίδα στο facebook “Ben Ali ουστ” που ενημερώνονταν οι εξεγερμένοι αλλάζει σε “Ghannouchi ουστ”. 13 οι νεκροί της Τύνιδας το τελευταίο 24ωρο σύμφωνα με νοσοκομειακές πηγές. Μες την αναταραχή, μια φωτιά στις φυλακές του Monastir οδήγησε στον θάνατο 43 κρατουμένων. Στις φυλακές της Mahdia, δεκάδες έπεσαν νεκροί σε απόπειρα μαζικής δραπέτευσης ενώ πολλοί αγνοούνται έκτοτε. Μέλη της οικογένειας του Μπεν Αλί την κοπάνησαν για το Παρίσι, όπου εθεάθησαν στην Disneyland. Διαδήλωση αλληλεγγύης στην εξέγερση, στο Παρίσι και στην Μασσαλία, μεσογειακό λιμάνι και τόπο κατοικίας πολλών Τυνήσιων μεταναστών. Πίσω στην Τυνησία, λεηλατούνται οι περιουσίες των μεγάλων οικογενειών του καθεστώτος.

Οι εξεγερμένοι, αρχικά αποτελούμενοι κυρίως από άνεργους πτυχιούχους (η τριτοβάθμια εκπαίδευση παίζει -όπως και στην Ελλάδα- έναν διευρυμένο ρόλο κοινωνικής κι εθνικής συνοχής, ωστόσο η αγορά εργασίας -τουρισμός, βιομηχανίες εξαγωγών στην Ευρώπη- είναι προσανατολισμένη προς ανειδίκευτο και χαμηλών απαιτήσεων εργατικό δυναμικό) και νέους φοιτητές-μαθητές, στη συνέχεια στελεχώθηκαν από χιλιάδες μικροπωλητές, εργάτες, ανέργους κι ελεύθερους επαγγελματίες, γυναίκες μόνες-χήρες, οργανώνονταν κυρίως μέσω άτυπων δικτύων (παρεών, γειτονιών, οικογενειών), καθώς και ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης, έτσι ώστε καμμία οργανωμένη πολιτική δύναμη να μη μπορεί να ισχυριστεί σήμερα ότι αντιπροσωπεύει το κίνημα, αν και τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τα συνδικάτα βρίσκονται υπό διαρκή αστυνομική παρενόχληση, και μόνο εκ των υστέρων προσπαθούν να καβαλήσουν το κύμα της διαμαρτυρίας, προκαλώντας ωστόσο τριγμούς στο εξουσιαστικό οικοδόμημα. Απ’ την μεριά της “διανόησης”, κανένα ενδιαφέρον για την εξέγερση δεν καταγράφηκε, ενώ αντίθετα κέρδισε την υποστήριξη μέρους των “Τυνήσιων του εξωτερικού” (ακόμα και πολλών ισλαμιστών που το είδαν ως μια ευκαιρία για επιστροφή τους στα πράγματα), και του χαμηλότερου στρατεύματος, γόνων λαϊκών οικογενειών και προοδευτικών αξιωματικών. Καθόλου τυχαία, η κοινωνική βάση του κινήματος (προλεταριάτο και υπό προλεταριοποίηση επαγγελματίες και πτυχιούχοι -στις κινητοποιήσεις σύμφωνα με τη Le Monde είναι εμφανής η παρουσία γιατρών, φαρμακοποιών, νοσοκόμων, αλλά και δασκάλων, δικηγόρων, δημοσιογράφων) βρίσκεται σε σύγκρουση με τους επίδοξους εκπροσώπους του (συνδικαλιστές ενσωματωμένοι σε κρατικά πόστα -είναι η πρώτη φορά που στόχος των ταραχών γίνεται και η UGTT, η τυνησιακή γσεε, ενσωματωμένη στο καθεστώς από την “αναπτυξιακή” δεκαετία του 1990-, επίσης μεσοαστοί των ΜΚΟ-βιτρίνων και της αντιπολίτευσης, κοινωνικά στρώματα που ταύτισαν τα συμφέροντά τους με τη βαρβαρότητα του καθεστώτος Μπεν Αλί, ελπίζοντας στη σταθερότητα που θα τραβούσε ευρωπαίους τουρίστες κι επενδύσεις, περιορισμό των ισλαμιστών και αποφυγή μιας ταραγμένης κοινωνικής ζωής όπως στη γειτονική Αλγερία που θα έθετε σε κίνδυνο την κοινωνική τους άνοδο). [Πηγή: έρευνα των Larbi Chouikha και Vincent Geisser και γαλλικός τύπος].

Στο μεταξύ, ελπίδες έχουν γεννηθεί σ’ ολόκληρο τον αραβικό κόσμο για ανατροπή των ολοκληρωτικών καθεστώτων (οι Τυνήσιοι θεωρούνταν ο πιο υποταγμένος και καρτερικός λαός απ’ τους άραβες, ωστόσο η εξέγερσή τους ήταν εκπληκτικής ταχύτητας και ριζοσπαστικοποίησης, εξαπλούμενη από πόλη σε πόλη και φτύνοντας ολόκληρο το φάσμα της πολιτικής διαμεσολάβησης απ’ την άκρα αριστερά ως την άκρα δεξιά). Η Ιντιφάντα της Τυνησίας έδωσε πάτημα και ώθηση, απ’ το Κάιρο ως το Αμμάν της Ιορδανίας όπου και οργανώθηκαν οι μεγαλύτερες διαδηλώσεις αλληλεγγύης, κι απ’ τη Bayda της Λιβύης όπου ξέσπασαν “ανεξήγητες ταραχές” στις 15 Γενάρη, μέχρι το Οράν, το Αλγέρι και το Ραμπάτ στο Μαρόκο, όπου η επικοινωνία και τα αισθήματα είναι πιο δυνατά προς τον Τυνησιακό λαό και την εξέγερσή του. Στον δυτικό κόσμο, τα περισσότερα μμε σιωπούν ή μεταδίδουν αποσπασματικές εικόνες, σερβίροντας την εξέγερση όπως κάθε άλλη φυσική καταστροφή που συμβαίνει κάπου μακριά. Η Τυνησία ως κράτος πρότυπο της δύσης, “πετυχημένο κράτος-διαφήμιση” του ΔΝΤ και σύμμαχος των ΗΠΑ “στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας” κατέρρευσε.

17 Γενάρη: Μεταβατική κυβέρνηση “εθνικής ενότητας” περιλαμβάνουσα από παλιά και λιγότερο εκτεθειμένα μέλη του καθεστώτος Μπεν Αλή (τα οποία, όπως ήταν αναμενόμενο κράτησαν τις θέσεις-κλειδιά, πχ του πρωθυπουργού, υπ. εξωτερικών, υπ. εσωτερικών), ηγέτες της αντιπολίτευσης, μέχρι αναγνωρίσιμους αντιφρονούντες και “μέλη της κοινωνίας των πολιτών” (κι όποιος κατάλαβε, κατάλαβε), όπως ο blogger Slim Amamou που φυλακίστηκε τις τελευταίες μέρες πριν την πτώση, σε μια προσπάθεια ενσωμάτωσης μέρους του κινήματος. Στην απ’ έξω παραμένουν Ισλαμιστές αλλά και το τυνησιακό ΚΚΕ εργατών και η UGTT. Οξυμένα αντανακλαστικά και διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα, πολλοί τραγουδούν “μπορούμε να ζήσουμε μόνο με λίγο ψωμί και νερό, αλλά όχι με το RCD”, το κόμμα του Μπεν Αλή. Βίαια καταστολή των διαδηλώσεων. Στη λεωφόρο Μπεν Αλή της Τύνιδας (λένε ότι θα μετονομαστεί σε “Ελευθερίας”) νέοι εξεγερμένοι φωνάζουν “peur de rien” (δε φοβόμαστε τίποτα) αντιλαμβανόμενοι τους ξένους ανταποκριτές. Επιχειρήσεις του στρατού για τη σύλληψη των 6 ή 6 ελεύθερων σκοπευτών που έχουν ακροβολιστεί σε ταράτσες δημιουργώντας κλίμα φόβου. Το ίδιο σκηνικό στην Bizerte, όπου, παρά τη φυγή της αστυνομίας 2 μέρες πριν την πτώση της κυβέρνησης δε σημειώθηκαν βίαια περιστατικά, εκτός από κάποιες λεηλασίες, που κι αυτές έγιναν με λελογισμένο και συντηρητικό τρόπο. Αποτυχημένη απόπειρα μαζικής απόδρασης απ’ τις φυλακές της Mornag. Οι φυλακές του Monastir και της Mahdia είναι όμως πια ανοιχτές.

18 Γενάρη: Άγρια καταστολή διαδήλωσης χιλιάδων στην Τύνιδα. Οι αρχές υπενθυμίζουν ότι η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και η απαγόρευση συναθροίσεων ισχύει ακόμα. Πορεία 5.000 στη Sfax, οικονομικό κέντρο, και εισβολή στα γραφεία του RCD στην Tataouine από εκατοντάδες διαδηλωτές. Χιλιάδες κόσμου στους δρόμους του Sidi Bouzid, του Regueb και της Kasserine, πόλεις που πρωτοστάτησαν στις ταραχές. Πολιορκεία πολυτελών σούπερ μάρκετ στην τουριστική περιοχή της Bizerte. Τουλάχιστον 78 οι νεκροί της εξέγερσης. Πάνω από 100 οι τραυματίες.

19-20-21 Γενάρη: Η μεταβατική κυβέρνηση αντιμετωπίζει τριγμούς, η προκλητική παρουσία μελών του προηγούμενου καθεστώτος συμβάλλει σ’ αυτό. Τα μέλη της που διορίστηκαν απ’ την UGTT παραιτούνται, ενώ κατόπιν αιτήματος του γαλλικού σοσιαλιστικού κόμματος (που προσπαθεί να ξεπλύνει τη θέση του στο 90′) το RCD του Μπεν Αλή διαγράφεται απ’ την σοσιαλιστική διεθνή (…του Γ. Παπανδρέου προεδρεύοντος). Διαδηλώσεις σε Τύνιδα, Sidi Bouzid και Sfax. “Έκλεψαν τον πλούτο μας, δε θα κλέψουν την Επανάστασή μας” γράφει το μεγάλο πανώ που κρεμάστηκε έξω απ’ το κοινοβούλιο στην Τύνιδα, φανερώνοντας την περιφρόνηση προς την νέα κυβέρνηση. Νομιμοποιούνται τρία κόμματα (Οικολόγοι, Αριστεροί Σοσιαλιστές, Εργατικό-Δημοκρατικό-Πατριωτικό Κόμμα) και ο πρόεδρος της μεταβατικής κυβέρνησης Fouad Mebazaa υπόσχεται “πλήρη ρήξη με το παρελθόν”, “διαχωρισμό κράτους-κομμάτων”, ελευθερία του τύπου και γενική αμνηστία, ενώ ξεκινά δικαστική έρευνα κατά του Μπεν Αλή και της οικογένειάς του. Οι πρεσβείες της Τυνησίας αποσύρουν φωτογραφίες και πορτραίτα του Μπεν Αλή, ενώ ο Τυνήσιος πρέσβης στην Ισπανία δηλώνει πως μια δημοκρατική Τυνησία θα μπορεί να δεχθεί και περισσότερους τουρίστους (ο τουρισμός ανέρχεται στο 6,5% του τυνησιακού ΑΕΠ, απασχολώντας 350.000 εργαζομένους). Η απαγόρευση κυκλοφορίας περιορίζεται στις βραδυνές ώρες (20:00-5:00). Εντωμεταξύ, θορυβημένος απ’ την εξέγερση ο Οίκος Moody’s υποβιβάζει την πιστοληπτική δυνατότητα της Τυνησίας σε BAA3 από BAA2.

Στους επτά ανέρχονται οι Αλγερινοί που αυτοπυρπολήθηκαν τον τελευταίο μήνα.

22-23 Γενάρη: Η αντεπανάσταση επιταχύνεται. Σύσταση “Επαναστατικού Συμβουλίου” από τρία ανεξάρτητα μέλη της μεταβατικής κυβέρνησης με διευρυμένες εξουσίες, σε διαβουλεύσεις με κόμματα, ΜΚΟ, κι εκπροσώπους της “κοινωνίας των πολιτών”. Συνεχείς διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες όλο το σαββατοκύριακο. Εμφανής παρουσία συνδικαλιστών, αριστερών, ισλαμιστών κλπ. Κατάληψη του υπουργείου εσωτερικών όπου αναρτάται μια μεγάλη εικόνα του αυτοπυρπολημένου Μωχάμετ Μπουαζίζι.

24 Γενάρη: Το πρωτοφανές ποσοστό του 100% προσεγγίζει η επ’ αόριστον απεργία των εκπαιδευτικών όλης της χώρας. Πολιορκείται η Kasbah όπου βρίσκεται το παλάτι του Μπεν Αλή και πλέον διαμένει ο πρωθυπουργός της μεταβατικής κυβέρνησης M. Ghannouchi, ενώ πυρπολείται κι ένα περιπολικό. Συγκρούσεις με την αστυνομία το πρωί της Δευτέρας έξω απ’ τα γραφεία του πρωθυπουργού.

25 Γενάρη: Μπροστά στην γενική απαξίωση της μεταβατικής κυβέρνησης, συζητιέται η αντικατάστασή της από ένα “Συμβούλιο για τη διατήρηση της Επανάστασης”, από πολιτικούς και μια “επιτροπή σοφών”. Πολύς κόσμος ξεκινά με τα πόδια απ’ τις εξεγερμένες περιοχές της Δύσης για να φτάσει στην Τύνιδα, χίλιοι έχουν ήδη κατασκηνώσει έξω απ’ το κοινοβούλιο: “Ξεκινήσαμε μια επανάσταση και τώρα ήρθαμε εδώ να την τελειώσουμε” λέει ο Nizar Faleh, εκπαιδευτικός 24 ετών σε δημοσιογράφο της Le Monde. Ο στρατός βρίσκεται σε επιφυλακή για το πολιτικό κενό εξουσίας, σύμφωνα με τον αρχηγό ΓΕΣ.Γενική απεργία στη Sfax, δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Καταγγελίες για κακοποιήσεις από ασφαλήτες και για βία στις φυλακές από συγγενείς κρατουμένων.

Δυναμικές αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις σε πολλές πόλεις της Αιγύπτου (αναλυτικά). Τουλάχιστον 6 νεκροί (μεταξύ τους ένας μπάτσος) και πάνω από 1.000 συλλήψεις. Μπλοκάρισμα των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter) και των κινητών, και έντονη παρουσία ρουφιάνων (λέγεται πως το καθεστώς ξαμόλυσε 100.000 άτομα για τον λόγο αυτό, ενώ ο αριθμός των “επίσημων” μπάτσων που κινητοποιήθηκαν προσεγγίζει τις 30.000). (λινκ)

26 Γενάρη: Σε 11.026 υπολογίζονται οι δραπέτες από τις τυνησιακές φυλακές απ’ την πτώση του καθεστώτος Μπεν Αλή μέχρι σήμερα. Μετά από έκκληση του υπουργού δικαιοσύνης για προνομιούχο οικειοθελή επιστροφή, 1.532 κρατούμενοι επέστρεψαν στα κελιά. Η Τυνησία είχε πάνω από 31.000 φυλακισμένους σ’ έναν πληθυσμό που μόλις ξεπερνά τα 10 εκατομμύρια. Διαδηλώσεις 5-6.000 εν αναμονεί του κυβερνητικού ανασχηματισμού, με συμπλοκές έξω απ’ το υπουργικό συμβούλιο στη Τύνιδα και στη Sfax. Εκδίδεται διεθνές ένταλμα σύλληψης κατά του Μπεν Αλή, με πρωτοβουλία της μεταβατικής κυβέρνησης προκειμένου να εξευμενιστεί ο λαός, και να ξεπλύνει τις σχέσεις συνέχειας του καθεστώτος ακόμη και σ’ επίπεδο προσώπων (πχ στα υπουργεία εσωτερικών, εξωτερικών, άμυνας κλπ). “Αυτονομημένοι” μπάτσοι πιστοί στο παλιό καθεστώς επιτίθενται στα γραφεία της UGTT σε Sousse, Gafsa και El Kef. “Μη-κυβερνητικές” συγκεντρώσεις υποκινούμενες απ’ την κυβέρνηση, υπέρ της υπευθυνότητας, της επιστροφής στην εργασία και την ομαλότητα. Περιφερειακή γενική απεργία σε 5 μεγάλες πόλεις (Sfax, Sidi Bouzid κ.α.). Συνεχίζεται η κατασκήνωση-πολιορκεία έξω απ’ το κοινοβούλιο, πολύς κόσμος φέρνει γάλα και τρόφιμα, ενώ αρκετοί έχουν ξεκινήσει απεργία πείνας -τουλάχιστον ένας έχει ράψει το στόμα του.

Στην απέναντι όχθη της Μεσογείου, συμπλοκές μεταξύ αμπελουργών και μπάτσων στο Μονπελιέ και την Μασσαλία (μια ωραία φωτό), μετά από δίκη καλλιεργητή για τη δυναμική διαδήλωση της 25/11/10, που ξέσπασε σε συγκρούσεις με τα γαλλικά ΜΑΤ στην Μασσαλία. Αρκετές δράσεις αλληλεγγύης στην τυνησιακή εξέγερση λαμβάνουν χώρα στη Γαλλία κ.α.

27 Γενάρη: Διαδηλώσεις χιλιάδων στο Sidi Bouzid και στην Τύνιδα ενάντια στην μεταβατική κυβέρνηση.

Διαδηλώσεις δεκάδων χιλιάδων στην Υεμένη, ενάντια στο καθεστώς του επί 23 χρόνια προέδρου Ali Abdullah Saleh.

28 Γενάρη: Τρεις απ’ τους απεργούς πείνας έξω απ’ το κοινοβούλιο εισάγονται στο νοσοκομείο. 12 νέοι υπουργοί στην ανασχηματισμένη μεταβατική κυβέρνηση, ενώ η UGTT φαίνεται να μην αναγνωρίζει ούτε το νέο κυβερνητικό σχήμα.

3-4.000 διαδηλώνουν για τρίτη συνεχόμενη Παρασκευή (μετά την προσευχή-τα τζαμιά είναι οι μόνοι χώροι νόμιμης συνάθροισης, συζήτησης κλπ) ενάντια στην ακρίβεια και το καθεστώς, σύμφωνα με το Aljazeera, σε διάφορες πόλεις της Ιορδανίας. Στις διαδηλώσεις συμμετέχει η ισλαμιστική αντιπολίτευση, αριστερές οργανώσεις και συνδικάτα.

Ορισμένες επιπλέον σημειώσεις:

1. Μέσα σε μια δεκαετία, η οικογένεια και οι κουμπαριές του Μπεν Αλή, είχαν συγκεντρώσει το 40% των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας και το 60% του ΑΕΠ. Το σύνολο των επιχειρήσεων αυτών τίθενται τώρα υπό κρατική διαχείριση.

2. Απ’ την ανάδειξη του στρατού ως διαχειριστή της κατάστασης, οι πολιτοφυλακές κατοίκων (φωτό) που σχηματίστηκαν αυθόρμητα στις γειτονιές για να αντιμετωπιστούν οι παρακρατικές επιθέσεις διαλύθηκαν μετά από εντολή των στρατιωτικών. Ωστόσο, παραμένει μια αλλαγή στις σχέσεις σε επίπεδο γειτονιάς, απ’ το ένα γειά, σε κοινά τραπέζια, καθημερινές συζητήσεις κλπ. Στην Τυνησία πάντως ο στρατός δεν είναι τόσο ισχυρός όσο στην Αίγυπτο (μόλις 50.000 στρατιώτες για 220.000 μπάτσους, ο ίδιος ο Μπεν Αλή προήλθε μέσα απ’ τις τάξεις της στρατιωτικής ιεραρχίας, και προφανώς γνώριζε την ισχύ της, οπότε και την αποδυνάμωσε σταδιακά).

3. 28 πολιτικοί σχηματισμοί έχουν προκύψει τις τελευταίες μέρες, οι περισσότεροι βρίσκονταν σε χειμερία νάρκη στο καθεστώς Μπεν Αλή, και όλοι τους μιλούν στο όνομα της εξέγερσης. Η κρατική τηλεόραση δίνει καθημερινά βήμα σ’ αυτούς τους πολιτικούς. Ωστόσο, ο κόσμος διατηρεί τα αντανακλαστικά του, είναι διάχυτη η αντίληψη ότι “θέλουν να μας κλέψουν την εξέγερση μέσα απ’ τα χέρια μας”. Όλα αυτά τα κόμματα σήμερα, απ’ τα ισλαμιστικά μέχρι τα αριστερά έχουν τεθεί πίσω απ’ την ομπρέλλα της UGTT, η οποία ήδη απ’ το καθεστώς Μπεν Αλή υπήρξε το σταθερό κομμάτι του κρατικού μηχανισμού που είχε αναλάβει την ενσωμάτωση και την καταστολή σε συνδικαλιστικό επίπεδο του τυνησιακού προλεταριάτου.

4. Όσον αφορά το ρόλο της UGTT στη συγκεκριμένη φάση, αρκεί να παραθέσουμε τις δηλώσεις του Mouldi Jandoubli, εκτελεστικού μέλους της κεντρικής επιτροπής της στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (με τα διαπιστευτήρια πλέον “οργανωτή της εξέγερσης”): “Υπάρχει εκεί μια κυβέρνηση. Η οικονομία πρέπει να ξανατεθεί σε κίνηση, οι άνθρωποι να ξαναγυρίσουν στη δουλειά“.

5. Ο ρόλος της ισλαμικής αντιπολίτευσης παραμένει περιθωριακός (η Τυνησία είναι άλλωστε η πιο “κοσμική” απ’ τις αραβικές χώρες). Στο ξέσπασμα και την ανάπτυξη της εξέγερσης οι ισλαμιστές ήταν απόντες, ενώ μόλις με την πτώση του Μπεν Αλή προσπάθησαν να εμφανιστούν ως μια κινητοποιός δύναμη, κάτι που δεν τράβηξε. Πλέον προσπαθούν να διεισδύσουν σε γειτονιές της πρωτεύουσας πίσω με σκιώδη τρόπο, πίσω από διάφορες τοπικές πρωτοβουλίες.

29 Γενάρη: Συνεχίζονται οι διαδηλώσεις, συγκρούσεις στην Kasbah, εκκένωση του χώρου γύρω απ’ το προεδρικό μέγαρο απ’ τους μπάτσους.

 

Πηγή: http://dndf.org/ & Jura libertaire

))(())((

Α Λ Γ Ε Ρ Ι Α

Από τη Δευτέρα 3 Ιανουαρίου, η χώρα κυριεύεται από ένα κλίμα ανησυχίας με αφορμή την αιφνίδια άνοδο των τιμών των βασικών αγαθών (αλεύρι, σιτηρά, γάλα, ζάχαρη, λάδι, πετρέλαιο κλπ), μετά από έναν χρόνο δυσφορίας για τη διαφθορά και τα αμέτρητα σκάνδαλα σχετικά με δημόσια έργα. Ιδιαίτερα μεταξύ των νέων, που ήδη μαστίζονται από  διογκωμένη ανεργία, η οργή είναι έκδηλη. Όλον τον Δεκέμβρη, διάφορα επεισόδια είχαν συμβεί μεταξύ νεολαίων και αστυνομικών δυνάμεων, με αποτέλεσμα δεκάδες συλλήψεις και τον τραυματισμό 52 αστυνομικών.

Το ίδιο βράδυ άγριες διαδηλώσεις ξεσπούν σε Fuka (Tipaza) και Staouéli (Αλγέρι). Η συνέχεια εκτυλίσσεται πάνω σε δυο βασικά στοιχεία της αλγερινής νεολαίας, την ταχύτατη κυκλοφορία φημών, σε ένα καθεστώς ελέγχου της πληροφορίας από την κρατική και θρησκευτική ιεραρχία, αλλά και μιας αγωνιστικής άμιλλας, ανάλογης με αυτήν των πυρπολητών οχημάτων στα γαλλικά προάστεια.

Τρίτη 4 Γενάρη: Μια φήμη εξαπλώνεται στη γειτονιά των Trois Horloges και Jean Jaurès στο Bab el Oued. H αστυνομία θα επέδραμε σε μια επιχείρηση-σκούπα ενάντια στους πλανώδιους μικροπωλητές που καταλαμβάνουν τα πεζοδρόμια. Το κύριο θέμα των καθημερινών συζητήσεων είναι η χθεσινοβραδυνές ταραχές. Ο ζόφος της οικονομικής ύφεσης και η αίσθηση υφαρπαγής του μέλλοντος των νέων μέσω της καταχρέωσης της χώρας, δίνουν στις ταραχές ένα γενικευμένο αίσθημα απελευθέρωσης, απρόβλεπτο κι εκκρηκτικό.  Χάρη στην απουσία νόμιμων, θεσμικών οδών πολιτικής διαπραγμάτευσης, οι εξεγέρσεις έχουν γίνει όλα αυτά τα χρόνια, το μόνο μέσο για την υποστήριξη διεκδικήσεων των φτωχώτερων κοινωνικών στρωμμάτων. Προς το παρόν, οι αρχές προσποιούνται πως δεν υπάρχουν ταραχές, ενώ ο πρωθυπουργός σιωπά.

Τετάρτη 5 Γενάρη: Χωρίς κάποια συγκεκριμένη αφορμή, γύρω στις 19:30, νεολαίοι από γειτονιές του Bab el Oued (Triolet, Trois Horloges, Carrière και 5ο διαμέρισμα) καταλαμβάνουν τους δρόμους και πυρπολούν το τοπικό αστυνομικό τμήμα. Μικρές ομάδες κυρίως νέων, κινούνται στους δρόμους φωνάζοντας αντικυβερνητικά συνθήματα, ενώ η αστυνομία παρακινεί τους καταστηματάρχες να κλείσουν. Καταστρέφονται στάσεις λεωφορείων, οδικά σήματα, δυο πολυκαταστήματα, μια έκθεση αυτοκινήτων Renault κι ένας αστυνομικός σταθμός.

Η εξέγερση του Bab el Oued εξαπλώνεται από γειτονιά σε γειτονιά, καταλαμβάνοντας τα δυτικά της πρωτεύουσας. Μπλόκα και επιθέσεις στο τοπικό αστυνομικό τμήμα. Αποκλεισμός της περιοχής από την αστυνομία. Συγκρούσεις διαδηλωτών με αστυνομικές δυνάμεις στο Belcourt του Αλγεριού. Θα γίνει ευρεία χρήση μολότωφ κρατώντας τις οδομαχίες επί 16 ώρες, ενώ οι γενειοφόροι ισλαμιστές είναι εμφανώς απόντες. Εκτός απ’ την αστυνομία δεν πλήττονται άλλοι στόχοι, αυτό θα συμβεί την Πέμπτη οπότε και λεηλατούνται τα μαγαζιά της γειτονιάς.

Μπλόκα και ταραχές στο Ain Benian. Επιθέσεις σε ένα ταχυδρομίο, και πολυκαταστήματα στο Bachdjerrah. Κλίμα έντασης σε διάφορες πόλεις, μπλόκα σε δρόμους και συμπλοκές με αστυνομικούς. Οι ταραχές εξαπλώνονται στα λαϊκά προάστεια του Αλγεριού, αλλά και σε άλλες πόλεις και χωριά (Bab el oued, Cheraga, Bachedjerrah, Birkhadem,Zeralda, Bordj el Kiffan).

“Ακρίβεια της ζωής, αναξιοπρεπής στέγαση, ανεργία, ναρκωτικά και περιθωριοποίηση” θίγονται στα συνθήματα της εξέγερσης στις συνοικίες του Οράν, όπου οι λιμενεργάτες κατεβαίνουν σε άγρια απεργία, όπως και οι συνάδελφοί τους στο Αλγέρι (1.100 εργαζόμενοι), παραλύοντας τη θαλάσσια κυκλοφορία της χώρας. Στο προάστειο Baraki του Αλγεριού, 10χρονα και 12χρονα παιδιά αφήνουν το σχολείο για να κατεβούν στο δρόμο ενάντια στις συνθήκες εκπαίδευσης και διαβίωσης.

Τεράστιες κινητοποιήσεις στο Οράν (οδοφράγματα, λεηλασίες κρατικών κτιρίων), Bab el Oued (χρήση πραγματικών πυρών απ’ την αστυνομία), Rais Hamidou, Cheraga, Belouizdad, Bachdjarah, Kouba, όπου εκδηλώνονται συγκρούσεις με την αστυνομία από νεολαίους με λοστούς και πέτρες, οδοφράγματα, πορείες.

Πέμπτη 6 Γενάρη: Η περιοχή Belouizdad του Αλγερίου καταλαμβάνεται από εξεγερμένους νεολαίους. Οδοφράγματα από καμμένα λάστιχα και σκουπίδια. Συγκρούσεις στο Moulin και στο El Biar, δακρυγόνα και πυροβολισμοί σε Hydra, Bab el Hamiz και Ezzouar. Οδοφράγματα σε Ain Benian και Rais Hamidou. Πυρπολημένα κτίρια στο Bab el Oued και κλεισμένοι δρόμοι. Σύμφωνα με αναφορές αυτοπτών μαρτύρων, η αστυνομία αποφεύγει, στο μέτρο του δυνατού, την άμεση αντιπαράθεση με τους εξεγερμένους. Καλέσματα για ειρηνικές διαδηλώσεις την Παρασκευή μετά την προσευχή, και το Σάββατο 8 Γενάρη. Στις λαϊκές γειτονιές του Αλγερίου (Cheraga, Ain Benian, Staoueli κα) ο έλεγχος των δρόμων εναλλάσσεται μεταξύ εξεγερμένων και αστυνομικών δυνάμεων, και οι εχθροπραξίες αναζωπυρώνουν ανά πάσα στιγμή. Στην Tazmalt, σπάζονται τα γραφεία της εφορίας, της εταιρίας γκαζιού, τα δικαστήρια, και λεηλατείται η τοπική βιβλιοθήκη, σε μια επανάληψη του modus operandi των ταραχών του 2001. Έγινε μια απόπειρα καταστροφής του ταχυδρομείου που εμποδίστηκε από μέρος των διαδηλωτών προβάλλοντας ότι αυτή η δομή εξυπηρετεί τους πολίτες κι όχι την εξουσία.

Ταραχές ξεσπούν και στο Bordj El Kiffan, ενώ στο κέντρο η αστυνομία προτρέπει τους οδηγους σε παρακάμψεις και καταστηματάρχες να κλείσουν τα μαγαζιά τους, καθώς πλησιάζει η πορεία απ’ το Bab el Oued. Προειδοποιητικά πυρά και άγρια καταστολή. Το απόγευμα, οι περισσότερες επιχειρήσεις του Αλγερίου έχουν κατεβάσει ρολλά. Μια σαραντάρα εξεγερμένων κρατώντας ξύλα και σπαθιά επιτέθηκαν σε καταστήματα της κυριλέ γειτονιάς του El Biar, λεηλάτησαν ένα εστιατόρειο κι ένα κοσμηματοπωλείο, ενώ προπηλακίσαν και δημοσιογράφους. Βαριά οπλισμένη αστυνομία στη γειτονιά της Bab el Oued. Μπλόκα στο εθνικό δίκτυο στη Καμπύλη. Ταραχές στο Οράν. Λαϊκές εξεγέρσεις σε Bejaia, Tazmalt (επίθεση στα δικαστήρια, την εφορία, την έδρα της εταιρίας γκαζιού και λεηλασία τους), Ighzer, Amokrane, Akbou (επίθεση στα δικαστήρια και σε αστυνομικές δυνάμεις) και αποκλεισμοί δρόμων. Ouzellaguen (επίθεση στο αστυνομικό τμήμα), Tichy (δικαστήρια και εταιρία γκαζιού κατεστραμμένα), Bordj Bou Arreridj, Bouira, Ahnif, Noumerdes, Ain Defla (οδοφράγματα), Khemis Miliana (επιθέσεις σε κρατικά κτίρια), Bordj el Kiffan, Hamiz, Dergan, Bab Ezzouar (επίθεση στο εμπορικό κέντρο), Bab el Oued (διαρκείς οδομαχίες), Bainem, Belouizdad, Sidi Yahia, El Madania, El Biar με καταστροφές καταστημάτων και λεηλασίες. Απόπειρα επίθεσης στο υπουργείο νεολαίας και αθλητισμού. El Harrach (επίθεση στο δημαρχείο και κατάληψη του εθνικού οδικού δικτύου), Dar el Afia (φωτιά σ’ ένα λεωφορείο), Setif, Souk Ahras (συγκρούσεις με ασφαλίτες), Tiaret και αλλού.

Παρασκευή 7 Γενάρη: Πρώτος νεκρός μεταξύ των εξεγερμένων, ο 18χρονός Azzedine Labz, μετά από επίθεση αστυνομικών δυνάμεων στην M’Sila, 300 χμ νότια του Αλγερίου. Ένας μπάτσος πυροβόλησε απευθείας εναντίον διαδηλωτών που είχαν καταλάβει τα ταχυδρομεία και το δημαρχείο, τραυματίζοντας τρεις και ρίχνοντας νεκρό τον νεαρό Azzedine. Οι συγκρούσεις συνεχίζονται στο Αλγέρι, στις Annaba, Oran, Msila, Laghouat, Mostaganem, Setif και Καμπύλη. Καταστροφές, λεηλασίες και εμπρησμοί κρατικών κτιρίων.

Ταραχές με τρεις αστυνομικούς τραυματίες στην Biskra, στην παραγκούπολη του El Tabeg Kalb. Ταραχές στο Bechar, στο Bordj Bou Arreridj (κατάληψη των κεντρικών οδών και καταστροφή του δημαρχείου, τραπεζών, εταιριών τηλεπικοινωνιών, εφορίας, ραδιοφωνικού σταθμού). στο Bourmendes (λεηλασία κτιρίων και τοπικών υπηρεσιών), στο Figuier (οδοφράγματα από καιγόμενα λάστιχα και κυβόλιθους), στο Αλγέρι (συγκρούσεις με την αστυνομία), στο Belouizdad (συγκρούσεις), στην Ταγγέρη (συγκρούσεις και εκτεταμένη χρήση δακρυγόνων), στο Bab el Oued (όπου πολίτες και “πολίτες” με λοστούς θα κυνηγήσουν διαδηλωτές), στο El  Harrach (λεηλατείται σουπερμάρκετ), στο Bab Ezzouar (επίθεση εξεγερμένων στο εμπορικό κέντρο, αστυνομική φρουρά έξω απ’ τα κρατικά κτίρια), στο Bordj el Bahri (επίθεση σ’ ένα εργοστάσιο, ένα γυμνάσιο, κι έναν ραδιοφωνικό σταθμό). Στο Hamiz, μπλοκάρεται η κύρια οδός, αναζωπύρωση των συγκρούσεων στο Ain Taya, Bordj El Kiffan, Bordj El Bahri, Laghouat (μετά την προσευχή, νέοι επιτίθενται σε καταστήματα και στο δικαστήριο της πόλης), Mostaganem, Oum Bouaghi (πυρπόληση δικαστηρίου και εταιρίας γκαζιού), Tizi-Ouzou (επίθεση στα γραφεία της Air Algérie), κλίμα έντασης και σε μικρότερες πόλεις. Σοβαρές ταραχές επαναλαμβάνονται στην Καμπύλη πρώτη φορά από την άνοιξη του 2001 οπότε και σκοτώθηκαν 120 άνθρωποι. Σπασμένες στάσεις, φανοστάτες και σήματα, βανδαλισμοί σε γραφεία εταιριών και δημόσιων υπηρεσιών. Οι εξεγερμένοι επιτίθενται και αποσύρονται στις γειτονιές τους, εμπλέκοντας τις δυνάμεις της αστυνομίας σ’ ένα παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι σύμφωνα με τα μμε.

Δεύτερος νεκρός διαδηλωτής, στο Ain El Hedjal της M’Sila, υπέκυψε στα τραύματά του από αστυνομικά πυρά. Ένας ακόμη (τρίτος συνολικά), 32 ετών σκοτώθηκε σε διαδήλωση στην Bousmail της Tipaza, όταν η αστυνομία επιτέθηκε στους εξεγερμένους.

Το βράδυ, συγκρούσεις μεταξύ εκατοντάδων διαδηλωτών και αλγερινών ΜΑΤ ξεσπούν στην Bouira, σπάζοντας τα γραφεία της Société générale. Η αστυνομία κατακλύζει την περιοχή ενώ κάνει και χρήση πραγματικών πυρών. 2 αστυνομικοί βαριά τραυματίες, ενώ οι δρόμοι μένουν κλειστοί για ώρες.

Η αστυνομία θέτει ως στόχο τον έλεγχο των κεντρικών δρόμων, καθώς στις γειτονιές και τις παραγκουπόλεις καταφέρνει να εισχωρήσει μόνο με την υποστήριξη δακρυγόνων, για να δεχτεί άγριους λιθοβολισμούς ακόμα και από μπαλκόνια σπιτιών.

Μια μαρτυρία απ’ τις ταραχές στην Akbou (Καμπύλη) – 6 Γενάρη

Ρεπορταζ απ’ την καρδιά μιας ταραχής: “Βλέπεις δεν έχω παρά μόνο το μπαλωμένο παντελόνι μου. Δεν έχω τίποτα να περιμένω απ’ την εξουσία…

Το δικαστήριο της Akbou, η έδρα της Sonelgaz (εθνική εταιρία ηλεκτρισμού και γκαζιού), η τοπική εταιρία ύδρευσης και το αστυνομικό τμήμα της πόλης. Ιδού οι στόχοι που έπληξαν χιλιάδες οργισμένοι διαδηλωτές την Πέμπτη 6 Γενάρη στην Akbou, παραδοσιακά πόλη σύμβολο, ένα καζάνι που βράζει από άποψη πολιτικής δραστηριότητας και ταυτόχρονα οικονομική και πολιτική πρωτεύουσα του Άνω Soummam. Ρεπορταζ του ειδικού απεσταλμένου μας.

Πως ήταν; Κατά την άφιξή μας στην Akbou περίπου στις 16:00, το λιγότερο δυο χιλιάδες νεαρών διαδηλωτών πολιόρκησαν το δικαστήριο. Προσόψεις και παράθυρα πετροβολήθηκαν και βόμβες μολότωφ προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές στο κτίριο. Στο εσωτερικό του όσο και στην οροφή, ελάχιστοι αστυνομικοί των ΜΑΤ παρέμειναν να υπερασπιστούν τον θεσμό των δικαστηρίων. Που και που, βγαίνουν στα παράθυρα για να ρίξουν ένα δακρυγόνο κατά των διαδηλωτών που τους πολιορκούν, ενώ διασκορπίζονται γρήγορα πριν επιστρέψει το πλήθος με την ίδια ορμή. Οπλισμένοι με μπουκάλια μπύρας γεμάτα βενζίνη και με μπάζα, οι νεαροί ταραξίες πολιορκούν συστηματικά το δικαστήριο. Εναλλάσσονται, σε τουλάχιστον τρία μέτωπα που έχουν ανοίξει. Η κύρια είσοδος, ο γύρω τοίχος και το πίσω μέρος του κτιρίου. Οι διαδηλωτές έχουν επικεντρωθεί κυρίως σ’ αυτά τα τρία μέτωπα.

Στην πρώτη γραμμή είναι, σε γενικές γραμμές, μια εκατοστή άτομα που αναλαμβάνουν εκ περιτροπής σε τακτά χρονικά διαστήματα. Το μεγαλύτερο μέρος της μικρής στρατιάς μένει πίσω. Εκατοντάδες άνθρωποι που προσπαθούν να ξαναβρούν την ανάσα τους από τα δακρυγόνα, ή να φέρουν “πυρομαχικά”. Κομμάτια των σπασμένων πεζοδρομίων περνούν από χέρι σε χέρι μεταξύ φίλων. Οι επιφορτισμένοι με τον ανεφοδιασμό του “πεζικού” με κοκτέηλ μολότωφ και με πέτρες σχηματίζουν μια δεύτερη γραμμή. Φιάλες ξυδιού μοιράζονται.

Οι διαδηλωτές σκίζουν με τα χέρια τους κομμάτια απ’ τα ρούχα τους, εμποτίζοντάς τα στο πολύτιμο υγρό (ξύδι) και τα επιθέτουν στα πρόσωπά τους, προσπαθώντας να αντισταθμίσουν τις συνέπειες των δακρυγόνων, και να καταφέρουν να αναπνεύσουν πιο καθαρά.

“Βλέπεις δεν έχω παρά μόνο το μπαλωμένο παντελόνι μου. Δεν έχω τίποτα να περιμένω απ’ αυτήν την εξουσία των μ…” μου λέει ένας νεαρός ταραχοποιός, το πολύ είκοσι χρονών. Εντόπισε τον δημοσιογράφο παρά την τόση προσπάθεια να κρυφτώ μαζί με την φωτογραφική πίσω απ’ το δάχτυλό μου. Πράγματι, το παντελόνι του είναι ένα παλιό πρόχειρο αδιάβροχο, με πολλές μεταγενέστερες ραφές.

Ένα ικανό μέρος των ταραξιών αποσπάστηκε πιο μακρυά για να επιτεθεί στο αστυνομικό τμήμα, που γειτνιάζει με το νοσοκομείο της πόλης. Το μικρό ταχυδρομείο που είναι δίπλα στο δικαστήριο είναι εντελώς κατεστραμμένο, Χαρτιά, φάκελοι κι επιταγές ριγμένα παντού στο έδαφος. Οι εξεγερμένοι έσπασαν τη σιδερόπορτα για να αποκτήσουν πρόσβαση σ’ αυτό. Πριν λίγο έφτασαν τα νέα, ότι η έδρα της Sonelgaz λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε. Πηγαίνουμε πίσω προς το ξενοδοχείο για να επαληθεύσουμε τις πληροφορίες.

Πράγματι, οι τοίχοι είναι κατάμαυροι, αλλά ο τόπος ερημιά. Επιστρέφουμε στην νέα πόλη, ένα πλήθος προσελκύει την προσοχή μας. Οι διαδηλωτές λεηλάτησαν τα γραφεία του διοικητικού συμβουλίου της εταιρίας ύδρευσης, που βρίσκεται κοντά στον σταθμό των λεωφορείων. Το έδαφος είναι γεμάτο χαρτιά. Έχει ήδη αρχίσει να σκοτεινιάζει. Ο όχλος των νέων περιφέρεται στην πόλη που παραδίδεται στους ταραχοποιούς.

Οι φήμες για την άφιξη ενισχύσεων της αστυνομίας είναι όλο και πιο ακριβείς. Μια διμοιρία από τεθωρακισμένα ξεκίνησαν απ’ την πόλη του El Kseur προς την Akbou. Είναι τα Moustache, τα περίφημα τεθωρακισμένα για τις διαδηλώσεις, που ανοίγουν τις εθνικές παρελάσεις. Οι νεαροί ταραχοποιοί της Akbou προετοιμάζονται για μια μακριά νύχτα συγκρούσεων, τη στιγμή που στην Tazmalt, μια γειτονική πόλη, στήνουν τα πρώτα οδοφράγματα.

Εκατοντάδες άνθρωποι έχουν πάρει τον έλεγχο της πόλης το βράδυ, όταν τα ΜΑΤ προσπαθούν να κερδίσουν το χαμένο έδαφος, κάνοντας χρήση δακρυγόνων, ενώ ελαστικά καίγονται σε διάφορους δρόμους της πόλης από τους διαδηλωτές.

Μια οξύτατη στιγμή έντασης δημιουργήθηκε το πρωί της Πέμπτης στην πόλη της Akboυ, πρωτεύουσα της Άνω Soummam και πολιτικό και οικονομικό σταυροδρόμι της περιοχής. Η αραιή κίνηση στον αυτοκινητόδρομο RN26, έναν πολυσύχναστο άξονα 24 ώρες το 24ωρο, και η έλλειψη των μεταφορικών φορτηγών προοιώνιζε σαφώς ότι η ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα που γνώριζε η Akbou θα έδινε σύντομα τα σημάδια μιας ταραχής.

Έτσι, μέχρι το πρωί, εκατοντάδες νεολαίοι οργάνωσαν μια αυθόρμητη διαδήλωση ενάντια στην ακρίβεια, στήνοντας πολλά πρόχειρα οδοφράγματα στο διάβα της, και βάζοντας φωτιά σε λάστιχα αυτοκινήτων. Συγκεντρώθηκαν στο σταυροδρόμι γνωστό ως “Patte d’oie”, όχι μακρυά απ’ το κοινοτικό πάρκο, οι νέοι που είχαν ξεκινήσει τη διαδήλωση αυτή είχαν κλείσει την εθνική οδό πίσω τους με ογκόλιθους, κλαριά δένδρων και διάφορα αντικείμενα.

Φτάνοντας στο σταυροδρόμι της Guendouza, η πορεία πήρε τον δρόμο προς την παλιά πόλη, περνώντας απ’ τον κυκλικό κόμβο στο σημείο του Λυκείου Haroun Mohamed. Οι διαδηλωτές, που στο μεταξύ είχαν μείνει μόνο μια χούφτα απ’ τους αρχικούς, άρχισαν να γίνονται όλο και περισσότεροι, καθώς ενώθηκαν με τους νέους που άραζαν κατά μήκος του πεζοδρόμου. Σημειωτέον ότι όλα τα συνθήματα που φώναζαν οι διαδηλωτές αφορούσαν το υψηλό κόστος διαβίωσης και την πρόσφατη αύξηση στις τιμές των περισσοτέρων προϊόντων διατροφής.

Ενώ κατά τη διάρκεια της Τετάρτης, πολλά φράγματα της αστυνομίας και της χωροφυλακής είχαν στηθεί σε διάφορα σημεία της RN26, απ’ την Akbou ως την Bejaia, αξιοσημείωτο είναι ότι οι δυνάμεις ασφαλείας παρακολουθούσαν διακριτικά τους διαδηλωτές από απόσταση με πολιτικά.

Η εθνική οδός RN26 αποκόπηκε απ’ την κυκλοφορία σε αρκετά σημεία, μεταξύ άλλων και διασταυρώσεις, όπως της Taharacht και της Guendouza. Ακριβώς όπως είχε αποκοπεί την περασμένη Τρίτη στην Tazmalt από νεαρούς φοιτητές του Αθηναίου Mellikeche που διαδήλωναν ενάντια στην αύξηση των τιμών που έπλητε τις σχολικές μεταφορές.

Νωρίς το απόγευμα, άρχισαν να σχηματίζονται ουρές αυτοκινήτων στα βενζινάδικα, φοβούμενοι ένα αβέβαιο μέλλον, πολλοί οδηγοί έσπευσαν για ανεφοδιασμό καυσίμων.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που λάβαμε πριν λίγα λεπτά, από πολλούς πολίτες της Akbou, τα σχολεία έχουν αρχίσει  να εκκενώνονται, ενώ ο κόμβος στο λύκειο Haroun, είναι κλειστός για την κυκλοφορία κοντά στο νοσοκομείο, από οδοφράγματα, με δεκάδες καιόμενα λάστιχα.

Arezki Said
Πηγή: http://juralibertaire.over-blog.com/

Περισσότερες πληροφορίες (γαλλικα): http://www.algeria-watch.org/

Κυριακή 9 Γενάρη: Ένας μπάτσος χάνει τη ζωή του όταν το περιπολικό όπου επέβαινε γίνεται στόχος διαδηλωτών με μολότωφ. Είναι ο πρώτος νεκρός απ’ την μεριά των δυνάμεων της τάξης. Ως τώρα 4 διαδηλωτές έχουν δολοφονηθεί απ’ την αστυνομία και πάνω από 100 έχουν τραυματιστεί σοβαρά. Σε 763 ανεβάζει η αστυνομία τους δικούς της τραυματίες. Στο Οράν, φέρνονται στα δικαστήρια 135 συλληφθέντες διαδηλωτές, ενώ το κτίριο της ασφάλειας πολιορκείται από συγγενείς τους κι άλλους εξεγερμένους. Δεκάδες συλληθέντες στο Relizane, στο Sidi Bel-Abbes, στη Saida, το Bechar, Tlemcen, Annaba, Constantine και αλλού, αντιμετωπίζουν τεράστιες ποινές για κλοπές, καταστροφή κρατικής περιουσίας, παράνομη συνάθροιση κ.α. Απεργία πείνας ξεσπά στις φυλακές της Khemis Miliana. Παρεμπόδιση της πρόσβασης στο διαδίκτυο, με τεράστιες καθυστερήσεις και προβλήματα σε facebook, twitter, youtube, dailymotion και άλλες ιστοσελίδες.

Δευτέρα 10 Γενάρη: Ταραχές στο Bachdjerrah μετά από συλληψη πλανόδιου μικροπωλητή, ένας αστυνομικός μαχαιρώνεται από το πλήθος. Οι μπάτσοι εκδιώχνονται με πέτρες και μπουκάλια. Βανδαλισμοί και πυρπολήσεις κρατικών κτιρίων στην ήσυχη λουτρόπολη Hammam Bou-Hadjar. Η αστυνομία ξεκινά το κυνήγι των νέων εξεγερμένων με επικηρύξεις και μαζικές προσαγωγές σε κάθε πόλη και κάθε χωριό που εκδηλώθηκαν ταραχές.

16 Γενάρη: Ξεδίπλωμα της καταστολής, κακοποιήσεις, συλλήψεις και τουλάχιστον 6 αυτοπυρπολήσεις απεγνωσμένων σε διαφορετικά μέρη.

~

Βλ. επίσης: 

Ταραχές σε Τυνησία και Αλγερία, 1/2011

Ταραχές στην Αίγυπτο, 1/2011 & Εγχειρίδιο της εξέγερσης

H αναταραχή στον αραβικό κόσμο, χρονολόγιο Γενάρη-Φλεβάρη 2011

Γιορτή της Φωτιάς στην Τεχεράνη, Ιράν 15/03/2011

Στρατηγική της εξέγερσης και της πολιορκίας της Μισράτα, Λιβύη 4/4/2011

Η Βεγγάζη ξυπνά, ο λαός της μαρτυρά, Λιβύη 8/4/2011

Μισράτα: συνάντηση μ’ έναν οπλοποιό κι έναν μανάβη, Λιβύη 12/4/2011

Εξεγερσιακές τεχνικές από την Μισράτα, Λιβύη 12/4/2011

“Υγρό και μαύρο”: Νέα από Βεγγάζη, Λιβύη,  14/4/2011

Ενημέρωση από Μισράτα, 15/4/2011

Για τον τραυματισμό ενός απ’ τους συντρόφους-ανταποκριτές στην Μισράτα, 26/4/2011

Ο Καντάφι δε θα τολμήσει…: Νέα από Λιβύη, 7/5/2011

5 replies on “Ταραχές σε Τυνησία και Αλγερία – τελευταία νέα 30/1”

Μετάφραση κάποιων ενδιαφέροντων σχολίων από το: Des Nouvelles Du Front (http://dndf.org/?p=8759)

Ίσως αξίζει τον κόπο να ξεκινήσει μια συζήτηση για τις ταραχές στην Τυνησία. Ορίστε μερικά θέματα που, κατά τη γνώμη μου, θα μπορούσαν να οικοδομήσουν μια πιο συνεκτική κατανόηση και αποτελούν αν μη τί άλλο μια πρώτη διαμορφωμένη σκέψη για τα γεγονότα αυτά.

1. Πρώτο ερώτημα: ο φαινομενικά δια-ταξικός χαρακτήρας των ταραχών αυτών, πώς ενσωματώνει τις κοινωνικές διαφορές των συμμετεχόντων; Υπάρχει η μεσαία τάξη (δικηγόροι, καθηγητές…), οι μάζες των δομικά ανέργων που ξεκινούν απ’ τους πρώην υπαλλήλους, τους “μαύρους” εργαζομένους και την ανεπίσημη οικονομία, οι περιστασιακά άνεργοι, οι χωρικοί που έχουν εγκαταλείψει τη γη τους κι έχουν βρει καταφύγιο στις πόλεις του εσωτερικού της χώρας, οι νέοι πτυχιούχοι χωρίς δουλειά (λίγη προσοχή εδώ, αυτό έχει επιρρεάσει την πτώση της γεννητικότητας στην Τυνησία, όμως πρόκειται ακόμα για μια μεσαία πτώση που δεν έχει αγγίξει το εσωτερικό της χώρας) και οι εργάτες (φαίνεται πως αντίθετα με την Αλγερία οι ταραχές δεν συνεκδηλώθηκαν μαζί με απεργίες: σε λιμάνια, στην υγεία, στα προγράμματα στέγασης).

Υπάρχει ένα σημαντικό ζήτημα απ’ την προοπτική της κατανόησης των αγώνων αυτών απ’ την μεριά της κομμουνιστικοποίησης: η σχέση του προλεταριάτου με την μεσαία τάξη, η δίαλυση αυτής στους αγώνες του την ίδια στιγμή που αυτή συνεχίζει την κασσέτα της (για ένα υπεύθυνο και διεκδικητικό πολιτικό κίνημα, ελευθερία έκφρασης και οργάνωσης, το θέμα της αντιπροσώπευσης).

Απ’ την άποψη αυτή επίσης μπορούμε να μελετήσουμε τους στόχους: δημόσια κτίρια, κτίρια αντιπροσωπευτικά του κυβερνητικού κόμματος -αυτό ίσως δεν είναι ακριβώς το ίδιο-, αστυνομικά τμήματα, σούπερ μάρκετ και μικρά καταστήματα. Πώς μπορούμε να συμπεριλάβουμε, χωρίς άλλη διαδικαστική μορφή, την επίθεση στα αστυνομικά τμήματα μ’ αυτή στα άλλα δημόσια κτίρια; Πρόκειται για δυο διαφορετικές έννοιες του Κράτους, που παράγονται πρακτικά στην αφομοίωση ή στον διαχωρισμό, που σκιαγραφούν ρήξεις στο εσωτερικό του κινήματος.

2. Τί σηματοδοτεί η καταστροφή του κάθε τί που αντιπροσωπεύει την εξουσία (δεδομένων των παραπάνω) ταυτόχρονα με τις λεηλασίες; Μου φαίνεται πως δεν μπορούμε να αναθαρρήσουμε λέγοντας (όπως στις ταραχές στη Γαλλία το 2005): “επιτέθηκαν στο κάθε τί που τους όριζε και τους έκλεινε σε μια κατάσταση που έθεταν υπό αμφισβήτηση” (εφαρμοσμένο στην νέα κοινωνική κατάσταση). Στην πραγματικότητα δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε την μεγάλη κοινωνική ποικιλομορφία των δραστών, καθώς είναι εκεί ακριβώς που τα πράγματα γίνονται ενδιαφέροντα. Πρέπει να διασταυρώσουμε τη διαφορετικότητα των στόχων με τη διαφορετικότητα των δραστών, όχι για να βγάλουμε έναν τύπο στόχου ή έναν τύπο δράστη (κάτι που μπορεί να υπάρξει, αν και δεν έχει τόσο ενδιαφέρον), αλλά κυρίως για να δούμε πώς για κάποιους η διαφορετικότητα ξεπεράστηκε (όλα τα στοιχεία ενώθηκαν στην κοινή κατάστασή τους) και γι’ άλλους αυτή η διαφορετικότητα των στόχων ήταν σχετική (κάποιοι ήταν καλοί, ενώ κάποιοι “αντι-παραγωγικοί” σύμφωνα με την ηλίθια έκφρασή τους). Εδώ έχουμε μια εσωτερική δυναμική στη δράση, δυναμική που μεσολαβείται για την ίδια τη δράση και τους φορείς της από έναν τρίτο, που είναι η καπιταλιστική εξουσία αυτοπροσώπως, και όλα τα όργανά της. Ο σκοπός της σκέψης μας δεν είναι να φτιάξουμε μια κοινωνιολογία των ταραχών και των ταραχοποιών, αλλά να σκεφτούμε πάνω στη διάλυση του προλεταριάτου μέσα σ’ έναν αγώνα ενάντια στο κεφάλαιο, να σκεφτούμε πάνω στο τί είναι το προλεταριάτο ως τάξη της κομμουνιστικοποίησης και των αντιφάσεων της διαδικασίας σύνθεσής του (φυσικά, ελλείψει κομμουνιστικών μέτρων, η σκέψη δεν μπορεί παρά να είναι περιορισμένη και κάπως θεωρητική, αλλά αν δεν είναι κι έτσι, τότε θα γράφαμε συνταγές μαγειρικής).

3. Οι μορφές της κινητοποίησης: Χωρίς καλέσματα, χωρίς οργανώσεις, η UGTT (σημ: η τυνησιακή γσεε) μοιάζει να προσπαθεί να προσκολλήσει, αλλά χωρίς μεγάλη επιτυχία (οι απόπειρες της UGTT είναι οιωνός ή αποτέλεσμα ενός σχίσματος μεταξύ των συμμετεχόντων;). Πολλαπλασιασμός των πεδίων δράσης (σ’ αυτό το σημείο θυμίζει την Ελλάδα), κατάληψη εδαφών χωρίς διεκδίκηση κυριότητας, εξαιρετική προσωπική εγγύτητα των ταραχοποιών μεταξύ τους, χρήση των κινητών τηλεφώνων και των “κοινωνικών δικτύων” (δεν φαντάζομαι πάντως πως αν οι ΗΠΑ ήθελαν να μπλοκάρουν μια τέτοια κατάσταση δε θα έκαναν μπλακ-άουτ, δεν πιστεύω όπως ο Λένιν ότι οι καπιταλιστές θα μας πουλήσουν και τα σκοινιά για να τους κρεμάσουμε). Ο καθένας βρίσκεται εκεί δεσμευόμενος προσωπικά και συλλογικά, μπορούμε λοιπόν να μιλάμε για αυτο-μετασχηματισμό των προλεταρίων στον αγώνα. Το θέμα είναι περίπλοκο, περιλαμβάνει αυτό των προλεταρίων που ενεργούν ως διακριτή τάξη και ταυτόχρονα, μέσω αυτού, τη διάλυση μέσω της αφομοίωσης και της επιβεβλημένης προλεταριοποίησης (μέσω της δράσης) των άλλων κατηγοριών που συμμετέχουν στο κίνημα. Ο αυτο-μετασχηματισμός είναι αυτή η διάλυση στο μόνο μέτρο όπου η τάξη μπορεί να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της, να έχει τη δική της στρατηγική και μια αντίληψη του αντιπάλου.

4. Για έναν μήνα, με υποδειγματικό τρόπο σ’ ένα κίνημα τόσο ευρύ και τόσο διαρκές, δεν προέκυψε ούτε ένας εκπρόσωπος -άτομο ή οργάνωση-, ούτε καν μια ανώνυμη συζήτηση για κάτι τέτοιο (χωρίς κάποιο σαφώς αναγνωρισμένο υποκείμενο). Το τελευταίο σημείο δεν είναι τόσο προφανές γιατί εν μέρει μια συζήτηση χωρίς εκπροσώπους υπήρξε, αυτή της αδικίας, της διαφθοράς και της ηθικής. Υπήρξε ταυτόχρονα η ελάχιστη συζήτηση, γενική και αμφίσημη. Η αμφισημία της ενώθηκε με την ποικιλομορφία των δράσεων και των στόχων τους, την ενοποίησή τους ή τον διαχωρισμό τους σύμφωνα με τους φορείς και τις πρακτικές τους. Το κίνημα είναι πολιτικό με την έννοια ότι θέτει στο στόχαστρό του το Κράτος (όχι απλά σαν καταπιεστικό μηχανισμό), αλλά χωρίς να γίνεται τέτοιο (αν και το τί θα μπορούσε να γίνει είναι πιθανό δεδομένης της ποικιλομορφίας του). Η έλλειψη εκπροσώπων και πολιτικού μέλλοντος από μόνα τους είναι ενδεικτικά του διαχωρισμού κάθε ξεχωριστής ύπαρξης της προλεταριακής ποικιλομορφίας από την αντιφατική του σχέση μ’ αυτήν (όσον αφορά τους αγώνες – δε ξέρω κατά πόσο μπορούμε να κάνουμε χρήση ενός τέτοιου νεολογισμού). Η εκπροσώπηση, η πολιτική αυτο-αναπαράσταση του κινήματος θα σήμαινε την αποκατάσταση των δυο υποκειμένων (προλεταριάτο/κεφάλαιο), ως διακριτά και σε συγκρουσιακή σχέση μεταξύ τους. Η ιδεολογία ενώνει υλικά τους πρωταγωνιστές ως υποκείμενα. Μετά την μεγάλη ειρηνική διαδήλωση της Παρασκευής 14 Γενάρη, οι δημοκράτες πολιτικοί έχουν παραταχθεί στη γραμμή εκκίνησης, ενώ οι λεηλασίες κερδίζουν την μια μετά την άλλη, τις τουριστικές πόλεις των παραλίων, να αποκαταστήσουν την τάξη. Ο Ιούνης του ’48 δεν έρχεται ποτέ πολύ μετά τον Φλεβάρη.

5. Χρεωκοπία ενός τύπου οικονομικής ανάπτυξης που, χωρίς να αεροβατούμε, θα μπορούσε να μας πει πολλά για το τέλος ενός συγκεκριμένου τύπου παγκοσμιοποίησης, που απαντά σ’ ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο στις ήδη υπάρχουσες τάσεις ανάπτυξης της εσωτερικής αγοράς της Κίνας ή της Βραζιλίας. Είναι αληθές πως η Τυνησία δεν είναι, με όλη την έννοια του όρου, στο ίδιο “επίπεδο”. Μπορούμε να αντιληφθούμε την ποικιλομορφία -περισσότερο ή λιγότερο αρμονική για την ώρα- του κινήματος απ’ αυτήν τη θέση της Τυνησίας στην παγκοσμιοποίηση, με τον διαχωρισμό της σε ζώνες και την αβυσσαλέα έκρηξη όλων των κοινωνικών καταστάσεων.

6. Απουσία αιτημάτων. Δεν πρέπει να συγχέουμε τις αιτίες της εξέγερσης με τις διεκδικήσεις της. Η εξέγερση έχει αιτίες, αλλά το κίνημα δε θέτει κατ’ ανάγκην αυτόματα διεκδικήσεις για την άρση ή τη βελτίωση των αιτιών αυτών. Εάν τα πράγματα ανάγονταν αυτονόητα στις αιτίες τους, δε θα συνέβαινε άλλωστε ποτέ τίποτα. Η πάλη των τάξεων έχει αιτίες, είναι και η ίδια αιτία του εαυτού της, γι’ αυτό και παράγεται σαν αλυσιδωτή αντίδραση. Είναι άραγε αυτή η απουσία -προς στιγμήν τουλάχιστον- αιτημάτων το σημάδι της προλεταριακής υπεροχής μεταξύ των εξεγερμένων και της απόχρωσης που αφήνει στα γεγονότα, όπως ο θερμός άνεμος μες τον οποίον κινούνται; Φυσικά, υπάρχει η αυθόρμητη επίγνωση του ότι αυτό που θα μπορούσε να διεκδικηθεί είναι μάλλον παράνομο. Αυτή η παρανομία των διεκδικήσεων, είναι στην Τυνησία, για τους εξεγερμένους, μια βαθιά γνώση μέσα τους: είναι η παρανομία της ίδιας τους της ύπαρξης, για το Κράτος και για την αναπαραγωγή του κεφαλαίου. Η σύγκρουση που υπάρχει είναι μεταξύ εχθρών που αναγνωρίζονται αμοιβαία ως κάτι τελείως άσχετο προς τους ίδιους: το Κράτος είναι μια κλίκα ημετέρων και διεφθαρμένων, οι εξεγερμένοι είναι άχρηστοι (αντίθετα με τις ταραχές στις περιοχές των ορυχείων πριν μερικά χρόνια). Όταν η απαγόρευση της διεκδίκησης γίνεται απαγόρευση της ίδιας της ύπαρξης, παίρνει μια τροπή ολότελα διαφορετική. Δεν πρέπει ποτέ να υποτιμούμε την ιδεολογική αυτοκατασκευή μες την οποία διεξάγεται η πάλη των τάξεων (κι ακόμα ίσως και η κομμουνιστική επανάσταση…). “θεσμική αδικία”, “διαφθορά”, πράγματι υφίστανται όμως επίσης και μια ιδεολογική ερμηνεία αυτών των γεγονότων διαμέσου της οποίας μετασχηματίζονται σε πρακτικές και πεδίο σύγκρουσης. Ιδεολογία διότι τα γεγονότα γίνονται φορείς μιας αξιολόγησης (μιας κριτικής των αξιών). Όταν βγήκε η φήμη ότι ο Μπεν Αλή θα δραπετεύσει με τζετ για τον Καναδά, το πλήθος όρμησε προς το αεροδρόμιο για να τον εμποδίσει να φύγει, υπάρχει ένα μίσος προσωποποιημένο απέναντι στις δομές, το οποίο κατεβαίνει στον δρόμο.

Η ριζοσπαστική παραδοξότητα είναι μια ιδεολογική κατασκευή, αλλά είναι μέσω αυτής που υφίσταται μια πρακτική διχαστική στο εσωτερικό των εξεγερμένων και των δράσεών τους, πρόκειται για την πρακτική που στοχοποιεί τα πάντα. Είναι εύκολο να λέμε ότι η τόσο μια αυτοκινητοβιομηχανία ή τα γραφεία του κυβερνόντος κόμματος, και τα ταχυδρομεία ή ένα σχολείο είναι όλα κεφάλαιο, αλλά τα πράγματα δεν εμφανίζονται ποτέ έτσι, και δεν είναι άνευ ενδιαφέροντος να δούμε το γιατί. Η κρίση της αμοιβαίας προϋπόθεσης μεταξύ των τάξεων, στις ανά περίπτωση ιδιαίτερες μορφές της, ακριβώς επειδή είναι κρίση της αμοιβαίας προϋπόθεσης εξαναγκάζει σε μια αυτο-συνειδητοποίηση ταυτόχρονα προβληματική (ανεπαρκή) και αναγκαία, μέσα στην ίδια την ανεπάρκεια της ως χαρακτηριστικό του αγώνα. Οι πρωταγωνιστές ενώνονται ως “υποκείμενο”, είναι η αναγκαιότητα της ιδεολογίας. Οι ανά περίπτωση ιδιαίτερες μορφές, ιδού: η στιγμή του εξαναγκασμού της αναπαραγωγής του κεφαλαίου ως κοινωνία (πρβλ: “Το αόρατο φράγμα” (Le Plancher de Verre) ανάλυση της Théorie Communiste για την εξέγερση του Δεκέμβρη 2008 στην Ελλάδα).

Της τελευταίας στιγμής (στην πραγματικότητα ανάπτυξη του σημείου 4): Έγραψα αυτές τις σημειώσεις το πρωί της 14ης Γενάρη, μετά την αναγγελία της αποχώρησης του Μπεν Αλή το ίδιο βράδυ, μόλις άκουσα στο ράδιο ότι ο πρόεδρος της “Τυνησιακής Λίγκας για τα ανθρώπινα δικαιώματα” δήλωσε ικανοποιημένος από την ανάμειξη του στρατού: “η κλίκα του Μπεν Αλή είχε οικειοποιηθεί το Κράτος”. Περισσότερο κι απ’ την αποχώρηση του Μπεν Αλή, η μεγαλύτερη ανακούφιση ήρθε στη συνέχεια “οι προλετάριοι μπορούν να γυρίσουν σπίτια τους”. Την ιδια στιγμή που η ειρηνική διαδήλωση της Παρασκευής λάμβανε χώρα, στη λεωφόρο Μπουργκίμπα, τα γραφεία των τραπεζών δέχονταν επίθεση στην Τύνιδα. Ήταν οι αυθεντικοί υπερασπιστές του καπιταλιστικού Κράτους, που ακόμα και οι ΗΠΑ θεωρούσαν την ηγεσία του μια “ημι-μαφία”. Είναι προφανές ότι ο στρατός πίεσε τον Μπεν Αλή να φύγει και ταυτόχρονα εξασφάλισε την αναχώρησή του, καταλαμβάνοντας το αεροδρόμιο. Όλα αυτά βρίσκονται στην ίδια γραμμή των κρατικών εκτιμήσεων για το Ιράν (De la politique en Iran, pp148 et sq). Το Κράτος οφείλει να διαφυλαχθεί εκτός της πάλης των τάξεων προκειμένου να παραμείνει το Κράτος της τάξης των καπιταλιστών. Το μεγάλο έγκλημα του Μπεν Αλή ήταν που έκανε το Κράτος μια ιδιωτική υπόθεση και μιας φράξιας του κεφαλαίου μεταξύ όλων των άλλων, που απείλησε με μετασχηματισμό της άγριας βίας των παραγωγικών σχέσεων σε βία νομιμοποιημένη και θεσμική (κάτι που ίσως δημιούργησε αντιθέσεις μεταξύ στρατού και αστυνομίας). Το Κράτος έπρεπε να διασωθεί: κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, τυφλά πυρά, απαγόρευση κάθε συνάθροισης, χρήση πραγματικών πυρών απ’ την καταστολή. Φτάσαμε στο σημείο εκείνο όπου ο μετασχηματισμός της βίας των καθημερινών κοινωνικών σχέσεων στον καπιταλισμό σε νόμιμη οργανωμένη κρατική βία (η λειτουργία της κρατικής μηχανής) απειλήθηκε.

14 Γενάρη

R.S.

Leave a Reply to Η αναταραχή στον αραβικό κόσμο, Γενάρης-Φλεβάρης 2011 « Persona Non Grata Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *