Μια ματιά στη φοιτητική απεργία
Πηγή: http://signalfire.org/?p=18942 (με την υποσημείωση ότι ο ιστόχωρος διαφωνεί με την απαισιόδοξη οπτική του συγγραφέα του κειμένου για τις δυνατότητες προλεταριακής ηγεμονίας στα μαζικά κινήματα των μητροπόλεων καθώς η κρίση του ιμπεριαλισμού βαθαίνει)
Βρισκόμαστε πλέον στη 13η βδομάδα της φοιτητικής απεργίας στο Κεμπέκ ενάντια σε μια αύξηση κατά 75% των διδάκτρων – η μεγαλύτερη απεργία στην ιστορία του Κεμπέκ – και η σύγκρουση έχει γίνει σημείο εστίασης κάθε αντιπολίτευσης στη λιτότητα εδώ πέρα, και αντιπροσωπεύει ξεκάθαρα ένα πολιτικό ορόσημο, ίσως ακόμα (ας ελπίσουμε) ένα πραγματικό σημείο καμπής.
Το ακόλουθο κείμενο είναι μια ατελής περιληπτική ματιά όσων συνέβησαν ως εδώ. Δεν είναι μια ιστορία του φοιτητικού κινήματος του Κεμπέκ ή των διαδηλώσεων στο Μόντρεαλ, ούτε καν ένας μερικός απολογισμός της απεργίας. Είναι στ’ αλήθεια απλώς μια προσπάθεια να δωθεί μια αίσθηση αυτού που συμβαίνει εδώ για τους συντρόφους πέρα απ’ το Κεμπέκ, όπως επίσης και για το πλαίσιο ενός μέρους της αντίστασης.
Οι τρεις κύριες φοιτητικές οργανώσεις που εμπλέκονται στη σύγκρουση είναι η FEUQ (Ομοσπονδία Πανεπιστημιακών Φοιτητών του Κεμπέκ), η FECQ (Ομοσπονδία Φοιτητών του CEGEP, ενός εκπαιδευτικού μοντέλου μοναδικού στο Κεμπέκ, μεταξύ λυκείου και πανεπιστημίου) και η CLASSE. Υπάρχει επίσης μια τέταρτη, η TaCEQ, που αποτελεί διάσπαση της FEUQ, αλλά αντιπροσωπεύει μόλις το 3% των απεργών, κυρίως στην Πόλη του Κεμπέκ. Η CLASSE έχει τα καλύτερα αιτήματα απ’ τις τρεις τους, κι αποτελεί την ομάδα όπου πιθανότατα θα βρεθεί κάθε αριστερός, είναι στην πραγματικότητα μια “προσωρινή” δομή που έχει στηθεί για τον αγώνα ενάντια στις αυξήσεις των διδάκτρων αυτόν τον χειμώνα, από μια μικρότερη ομάδα, την ASSA, που είναι αριστερού προσανατολισμού και αγωνίζεται για καθολική πρόσβαση στην εκπαίδευση (δηλ. δωρεάν παιδεία), και η δομή της χαρακτηρίζεται από τις συνδικαλιστικές αρχές της άμεσης δημοκρατίας και της αποκέντρωσης. Τα ΜΜΕ λένε ότι η CLASSE αντιπροσωπεύει περίπου 100.000 φοιτητές, αριθμός που υπολογίζεται βάσει των φοιτητών που αντιπροσωπεύονται στις φοιτητικές ενώσεις που έχουν ψηφίσει το πλαίσιό της. Υπάρχει ένα καλό άρθρο (αν και η ανάλυση είναι σοσιαλδημοκρατική) εδώ: http://rabble.ca/news/2012/04/massive-student-movement-Quebec
Το φιλελεύθερο κόμμα του Κεμπέκ, ελέγχει την κυβέρνηση του Κεμπέκ, με τον Jean Charest στη θέση του πρωθυπουργού. Είναι επίσης το φεντεραλιστικό κόμμα της επαρχίας, δηλαδή αντιτίθεται στην ανεξαρτησία του Κεμπέκ. Το κόμμα αυτό, αυτή τη στιγμή εμπλέκεται σε μια ποικιλία σκανδάλων διαφθοράς. Η αξιωματική αντιπολίτευση είναι το Parti Quebecois, που στα 1970 ήταν σοσιαλδημοκρατικού προσανατολισμού, και πλέον κυμαίνεται μεταξύ κεντροαριστεράς και κεντροδεξιάς, ανάλογα προς τα πού φυσάει ο άνεμος σε κάθε θέμα. το PQ είναι υπέρ της ανεξαρτησίας του Κεμπέκ, κι έτσι κερδίζει τη ψήφο των εθνικιστών. Ιστορικά, είχε ισχυρές διασυνδέσεις με τις τρεις βασικές συνδικαλιστικές ενώσεις, αν κι αυτές έχουν εξασθενίσει τα τελευταία 20 χρόνια. Το όλο νόημα του χαρακτηρισμού του καθενός απ’ τα δυο κόμματα ως αριστερό ή δεξιό έγκειται στο ότι σε θέματα που έχουν να κάνουν για παράδειγμα με τον ρατσισμό, το PQ είναι συνήθως χειρότερο απ’ ότι οι φιλελεύθεροι. Υπάρχουν ακόμη δυο μικρότερα τρίτα κόμματα, το Quebec Solidaire (που έχει ένα μέλος στο κοινοβούλιο απ’ το εξευγενισμένο και τρέντυ Plateau του Mercier του Montreal) και ο Coalition Avenir Quebec (7 μέλη). Το τελευταίο είναι ακόμα πιο ακραίο νεοφιλελεύθερο, υπέρ της επιχειρηματικότητας, εχθρικό προς τους μετανάστες κλπ, ενώ το προηγούμενο είναι ένα αριστερό σοσιαλδημοκρατικό, ελαφρά εθνικιστικό κόμμα, με μια ακολουθία από τροτσκιστές κι άλλους πρόθυμους να τοποθετήσουν τις ελπίδες τους σε οτιδήποτε.
Η κατάσταση αναπτύσσεται διαρκώς απ’ τα μέσα του Μάρτη, και τον Απρίλη, με καθημερινές διαδηλώσεις, μαχητικές δράσεις οικονομικού μπλοκαρίσματος κλπ. Στην πραγματικότητα, πολλές μέρες είχαμε πολλαπλές διαδηλώσεις και δράσεις μόνο στο Μόντρεαλ, πικετοφορίες κλπ και σ’ άλλες πόλεις σε πανεπιστήμια και cegep.
Αυτή η μοναδική φοιτητική κινητοποίηση υποστηρίχθηκε από μια πρωτόγνωρη δημόσια υποστήριξη. Για πρώτη φορά, είχαμε μη-φοιτητές να οργανώνουν διαδηλώσεις υποστήριξης της φοιτητικής απεργίας. H CLASSE οργάνωσε δύο ειδικές “οικογενειακές” διαδηλώσεις, στις 18 Μαρτίου και στις 9 Απριλίου, με πάνω από 30.000 συμμετέχοντες, όπου οι φοιτητές δεν ήταν παρά μια μειοψηφία. Και φυσικά, όλα αυτά συνοδεύονταν απ’ την κλασσική αριστερή βαβούρα. Για παράδειγμα, εγώ βρέθηκα την πρώτη βδομάδα του Απρίλη σε δύο γεγονότα, πολύ διαφορετικά μεταξύ του: μια εκδήλωση για έναν Φιλιππινέζο πολιτικό κρατούμενο, και ένα πολιτικό μνημόσυνο για την Madeleine Parent, φεμινίστρια και συνδικαλίστρια εργάτρια που πέθανε τον Μάρτιο. Και στα δυο, όλοι τους φορούσαν τα μικρά τετράγωνα σύμβολα του φοιτητικού κινήματος, έγινε αναφορά στην απεργία, και στο μνημόσυνο της Parent, εκπρόσωποι της CLASSE πήραν τον λόγο και έλαβαν το πιο θερμό χειροκρότημα.
Μέσα στα πλαίσια των καθημερινών πορειών και δράσεων, στις 7 Μάρτη μια φοιτήτρια, η Francie Grenier, χτυπήθηκε από μια χειροβομβίδα κρότου της αστυνομίας τραυματίζοντας σοβαρά το μάτι της (http://www.cbc.ca/news/Canada/Montreal/story/2012/03/08/Montreal-student-protest-eye.html). Την ίδια μέρα, είχαμε μικροτραυματισμούς και ψεκασμούς με δακρυγόνα κατά την είσοδο φοιτητών στα γραφεία της Loto Quebec (http://www.cbc.ca/news/Canada/Montreal/story/2012/03/08/Montreal-student-protest-eye.html). Αυτό συνέβη μια εβδομάδα πριν την ετήσια διαδήλωση της 15 Μαρτίου ενάντια στην αστυνομική βαρβαρότητα, για την οποία η αστυνομία συμβούλεψε τους φοιτητές να μη συμμετάσχουν (βλ. παρακάτω). Ωστόσο, η συμβουλή αυτή αγνοήθηκε, και ήταν μια μεγάλη διαδήλωση (ίσως η μεγαλύτερη για τις 15 Μαρτίου), κάπου 4-5 χιλιάδες άνθρωποι συμμετείχαν, με την αστυνομία να χρησιμοποιεί ασφυξιογόνες χειροβομβίδες, γκλομπς, δακρυγόνα κλπ, και να πραγματοποιεί 150 συλλήψεις (http://rabble.ca/news/2012/03/police-violence-rise-Montreal & http://Montreal.ctv.ca/servlet/an/local/CTVNews/20120315/mtl_police_brutality_march_120315/20120315/). Τα τελευταία χρόνια αυτή είναι η συνήθης πρακτική της αστυνομίας απέναντι σε μεγάλες μαχητικές διαδηλώσεις στο Μόντρεαλ: η αστυνομία επιτίθεται βίαια προκειμένου να διασπάσει τη διαδήλωση σε μικρότερες ομάδες, τις οποίες έπειτα μπορεί να κυνηγάει για ώρες μέσα στην πόλη.
Όλον τον μήνα πραγματοποιήθηκαν δράσεις με στόχο τη διατάραξη της οικονομικής ροής, για παράδειγμα στις 21 Μάρτη η γέφυρα Champlain του Μόντρεαλ (πολυσύχναστο πέρασμα για τα νότια προάστια) μπλοκαρίστηκε εν ώρα αιχμής.
Στις 22 Μάρτη, έγινε μια μεγάλη διαδήλωση, η μεγαλύτερη εδώ και πολλά χρόνια, σίγουρα μέχρι τουλάχιστον το 2003 για το Ιρακ, ίσως ακόμα μεγαλύτερη, με 200.000 κόσμο. Τα συνδικάτα συμμετείχαν στη στήριξη της διαδήλωσης. Προσωπικά είδα ελάχιστη παρουσία οργανωμένων αριστερών (ούτε εφημερίδες, ούτε τρικάκια, ούτε πανώ ακόμα από αριστερές ομάδες), μπορεί όμως να ήταν κι επειδή η πορεία ήταν τόσο μεγάλη, που μπορεί να καθόσουν για ώρες στο ίδιο σημείο και να μην έβλεπες κανέναν τους, αν και η CLAC (αντικαπιταλιστική συσπείρωση), αρκετές αναρχικές ομάδες, καθώς και το μαοϊκό κόμμα (PCR-RCP) ήταν εκεί, μοιράζοντας κείμενα και έντυπα.
Ήδη απ’ αυτό το σημείο, η απεργία είχε πάρει διαστάσεις που δεν είχαμε δει για δεκαετίες. Εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητών συμμετείχαν, και η πλειοψηφία των μαθητών λυκείου επηρεάζονταν άμεσα.
Οι δεξιοί φοιτητές που αντιτίθενται στην απεργία άρχισαν να πηγαίνουν στα δικαστήρια, να ζητούν νομικές κυρώσεις εναντίον των απεργών. Όπως και στην περίπτωση των εργατικών αγώνων, αυτές οι δικαστικές μεθοδεύσεις χρησιμοποιούνται για να ποινικοποιήσουν τις κινητοποιήσεις και να δώσουν στην αστυνομία μια δικαιολογία για να συλλάβει απεργούς.
Αυτές οι μηνύσεις άρχισαν να παραδίδονται στα τέλη του Μάρτη. Πρώτα ένα κοινοτικό κολλέγιο στο Saguenay διατάχθηκε να συνεχίσει τα μαθήματα και προσέλαβε σεκιουριτάδες προκειμένου να εφαρμόσει την δικαστική απόφαση, και οι μαθητές διέλυσαν το σχολείο.
Έπειτα, το Πανεπιστήμιο Laval στην Πόλη του Κεμπέκ έλαβε μια ανάλογη δικαστική εντολή στις 3 Απρίλη. το UQAM είναι το γαλλόφωνο πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ στο οποίο οι περισσότεροι φοιτητές προέρχονται απ’ την εργατική τάξη. Είναι το επίκεντρο του ριζοσπαστικού ακτιβισμού σ’ αυτήν την πόλη, από τότε που ιδρύθηκε, το 1969, και καθόλου περίεργα έχει γίνει ο μαχητικός πυρήνας ολόκληρου του απεργιακού κινήματος. Στις 4 Απρίλη, το UQAM έλαβε μια ανάλογη δικαστική εντολή.
Ενάντια σ’ αυτές τις δικαστικές αποφάσεις, οι φοιτητικές ενώσεις υπερασπίστηκαν το δικαίωμά τους να απαντούν με άμεση δράση (μαζικές πικετοφορίες) ενάντια στις διοικήσεις των σχολών, τους μπάτσους και τις ιδιωτικές εταιρίες ασφαλείας. Αυτή είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο, από το 1968, ενώ ορισμένες απ’ τις καλύτερες άμεσες δράσεις έλαβαν χώρα σ’ αυτές τις πικετοφορίες (περιλαμβάνοντας τις μάχες σώμα με σώμα με τους μπάτσους που σε πολλές περιπτώσεις αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν).
Έτσι, η χρήση των δικαστικών εντολών, αν και δεν επηρέασε τους απεργούς φοιτητές, συνεισέφερε σε μια κλιμάκωση, με τους απεργούς να ανταποκρίνονται με επιτυχία στην πρόκληση. Όπως προειδοποίησε ένα μέλος των Καθηγητών Ενάντια στις Αυξήσεις στα Δίδακτρα “αυτού του είδους η ποινικοποίηση μπορεί να δημιουργήσει ένα εκρηκτικό μείγμα μεταξύ φοιτητών, καθηγητών και διοίκησης”.(http://www2.Canada.com/topics/news/story.html?id=6519058) Πράγματι, το μόνο που κατάφεραν οι δικαστικές εντολές ήταν να υποδαυλίσουν τις τακτικές άμεσης δράσης, και τη στρατηγική της οικονομικής διαταραχής και των μαζικών διαδηλώσεων που χαρακτηρίζουν πλέον αυτήν την άνοιξη.(http://www.Montrealgazette.com/news/Roving+student+protesters+tackle+multiple+Montreal+targets/6442031/story.html)
Στις 4 Απρίλη, 71 άνθρωποι συνελήφθηκαν μετά από μια εισβολή στο κυριλέ ξενοδοχείο Queen Elizabeth. Έριξαν κάτω τα τραπέζια του μπουφέ κι έσπασαν πιάτα, ενώ δυο σεκιουριτάδες τραυματίστηκαν στις συμπλοκές. (http://www.Montrealgazette.com/news/UQAM+gets+injunction+against+striking+Montreal+students/6409104/story.html) Στις 5 Απρίλη (Πάσχα) απελευθερώθηκαν ακρίδες εντός του πανεπιστημίου του Μόντρεαλ, αναγκάζοντας τη διοίκηση να ακυρώσει όλα τα μαθήματα.(http://cnews.canoe.ca/CNEWS/Canada/2012/04/05/19598226.html)
Την Παρασκευή 13 Απρίλη, φοιτητές του πανεπιστημίου Outaouais στο Gatineau έλαβαν μια δικαστική εντολή να επιστρέψουν στα μαθήματά τους. Την επόμενη δευτέρα, η διοίκηση αναγκάστηκε να ακυρώσει τα μαθήματα καθώς οι φοιτητές είχαν κλειδωθεί μέσα στο κτίριο με οδοφράγματα. Η αστυνομία κακοποίησε έναν φοιτητή που αναγκάστηκε να εισαχθεί σε νοσοκομείο. (http://ssmu.mcgill.ca/tuitiontruth/news/crisis-at-uqo-riot-police-enforce-injunction-160-arrests/). Λίγες μέρες αργότερα, στις 19 Απρίλη, είχαμε 151 συλλήψεις στο ίδιο πανεπιστήμιο, καθώς οι φοιτητές αγνόησαν την εντολή για τέταρτη μέρα στη σειρά. Ακρίδες αφέθηκαν ελεύθερες επίσης μέσα στη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου, ενώ κόκκινη μπογιά πετάχτηκε σε διάφορες σχολές.(http://www.cbc.ca/news/Canada/ottawa/story/2012/04/19/gatineau-protest-Montreal-students-bus-to-join-arrests.html). Ακόμα περισσότερη αστυνομική βία, μέρος της οποίας γίνεται γνωστό, ειδικά αφότου ένα παιδί φωτογραφίζεται με αίμα να τρέχει απ’ το πρόσωπό του.
Στις 16 Απρίλη, η αστυνομία ανακοινώνει ότι κάποιοι μπλόκαραν το μετρό του Μόντρεαλ πετώντας σακιά με τούβλα στις γραμμές. Η αστυνομία επίσης ισχυρίζεται ότι μολότωφ βρέθηκαν έξω από ένα κτίριο που θεωρούταν ότι στεγάζει κυβερνητικά γραφεία. Το ίδιο απόγευμα, αρκετά κυβερνητικά γραφεία σπάστηκαν, βάφτηκαν κόκκινα, ενώ σε μερικά ανακοινώθηκε ότι βρέθηκαν απ’ έξω σάκοι με μολότωφ. Μπορεί κανείς να συμπεράνει ό,τι θέλει, καθώς οι άνθρωποι μπορεί να κάνουν λάθη, ή να στοχεύουν λάθος, αλλά το γεγονός είναι ότι η αστυνομία επίσης φυτεύει “στοιχεία” για να συκοφαντήσει τον αγώνα μας, τόσο με δική της πρωτοβουλία όσο και ως αποτέλεσμα άνωθεν εντολών. Πολλοί σύντροφοι, που δεν είναι ευάλωτοι σε θεωρίες συνωμοσίας, βρίσκουν αρκετά ύποπτο το ότι βρέθηκαν ταυτόχρονα σάκοι με μολότωφ έξω από πολλά διαφορετικά γραφεία απ’ την αστυνομία, χωρίς σε καμμία περίπτωση να γίνει χρήση τους.
Ακόμα περισσότερο, καθώς η κυβέρνηση έσπευσε να βγάλει πολιτικό κέρδος απ’ αυτό, και πλέον διασκεδάζει την άρνησή της να διαπραγματευθεί με την CLASSE ζητώντας απ’ την τελευταία να αποκηρύξει τη βία, αν και δεν υπάρχει καμμία ένδειξη που να τη συνδέει με τις επιθέσεις αυτές.(http://www.cbc.ca/news/Canada/Montreal/story/2012/04/16/Montreal-vandalism-student-movement.html). Σε μια επίδειξη ενότητας, ούτε η FECQ ούτε η FEUQ δέχθηκαν να προσέλθουν στις διαπραγματεύσεις εάν δε συμπεριλαμβάνεται και η CLASSE. Αυτό ήταν μια ιστορική κατάκτηση, τίποτα παρόμοιο δεν είχε συμβεί στο παρελθόν. ΠΡάγματι, η FEUQ έχασε χιλιάδες μέλη το 2005 επειδή έσπασε την αλληλεγγύη με την ASSA για να δεχθεί μια σκατοσυμφωνία. Αυτήν τη φορά, έκανε την πολιτική επιλογή να σταθεί στο πλευρό της CLASSE, όχι τόσο από κάποια νεοευρεθείσα πολιτική αρχή, αλλά επειδή συνειδητοποίησε ότι θα φυλλορροούσε σε περίπτωση που επαναλάμβανε το λάθος της.
Αν η αλληλεγγύη με την CLASSE αντιπροσωπεύει ένα πολιτικό ρήγμα στο φοιτητικό κίνημα το ρήγμα στους δρόμους ήρθε στα τέλη του Απρίλη, καθώς η κυβέρνηση είχε οργανώσει μια δημόσια διαβούλευση για το Plan Nord, ένα τεράστιο επενδυτικό σχέδιο στα βόρεια του Quebec, όπου ο πληθυσμός είναι κυρίως ιθαγενείς (Cree, Inuit και Innu). To Plan Nord φαίνεται πως οδεύει για μια επανάληψη του υδροηλεκτρικού φράγματος James Bay, δηλαδή, κάποιοι θα αντιταχθούν σε μια αντιαποικιακή βάση, κάποιοι άλλοι σε περιβαλλοντική, και τελικά κάποιοι σε μια ολότελα καπιταλιστική κι εθνικιστική βάση, με επιχείρημα το ξεπούλημα του πλούτου “μας” στις ξένες πολυεθνικές.
Υπήρξαν διαδηλώσεις ενάντια στο Plan Nord στις 20 και 21 Απρίλη, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των κινητοποιήσεων ανέλαβαν αντιαποικιακές δυνάμεις, πράσινοι κι εξεγερσιακοί αναρχικοί, ενισχυμένοι με φοιτητές του κινήματος. Ο κόσμος εισέβαλε στο συνεδριακό κέντρο και οι μπάτσοι σε κάποια φάση κυνηγήθηκαν (http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=83SLtpBiJjg). Όπως εξηγεί ένας σύντροφος “Η πρώτη μέρα ήταν ένα σημείο ορόσημο, εκεί που αρχίσαμε να πολεμάμε στ’ αλήθεια, ο φόβος εξαφανίστηκε και καταφέραμε να κόψουμε τους κώλους μερικών γουρουνιών στα σοβαρά. Η αλληλεγγύη που νιώθαμε στο επίπεδο των οδομαχιών ήταν πρωτόγνωρη”.
Παρόλο που οι άνθρωποι που εισέβαλαν στο συνεδριακό κέντρο διώχθηκαν βίαια απ’ την αστυνομία, μια νίκη είχε κερδιθεί εκείνη την μέρα. Μετά τον λόγο του πρωθυπουργού, η συνεδρίαση καθυστέρησε και η ανακοίνωση θέσεων εργασίας που είχε δρομολογηθεί ως χρύσωμα του χαπιού ακυρώθηκε, κι ακόμα και ο ίδιος ο λόγος του πρωθυπουργού, μια απόπειρα συμμαζέματος των ζημιών, του γύρισε μπούμερανγκ, καθώς ο Charest λίγο πριν την εισβολή των διαδηλωτών έλεγε πως αυτοί θα ήταν ευπρόσδεκτοι και μάλιστα θα τους προσέφερε και μια θέση εργασία στα βόρεια, στο Plan Nord, στην αποικιακή περιβαλλοντοκτόνο αναπτυξιακή μαλακία του δηλαδή. Ξαφνικά mainstream σχολιαστές άρχισαν να αναρωτιούνται μήπως πρέπει να κατηγορηθεί ο Charest για την κλιμακούμενη ένταση στους δρόμους. Από τότε, ένα απ’ τα πιο δημοφιλή συνθήματα στις πορείες έγινε το Charest φύγε και θα σου βρούμε δουλειά στα βόρεια!
Αυτό καταγράφηκε σαν ένα μεγάλο βήμα για τη ριζοσπαστική αριστερά, και μια γροθιά στο στομάχι για τους φιλελεύθερους, με λιγότερες από 25 συλλήψεις την Παρασκευή. Οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν την επόμενη μέρα, ωστόσο λιγότερο επιθετικά, κάτι που επέτρεψε στην αστυνομία να πάρει το πάνω χέρι της αλλαγής στον παλμό, πραγματοποιώντας δεκάδες συλλήψεις, ώστε να αποδείξει ότι “ξανάπαιρνε τον έλεγχο” και να αποκαταστήσει την εικόνα της μετά τα γελοία βιντεο στο youtube που δείχνουν τους μπάτσους να τρέχουν να γλυτώσουν απ’ τους διαδηλωτές.
Η κυριακή 22 Απρίλη ήταν η Μέρα της Γης, και έγινε τελικά η δεύτερη διαδήλωση άνω των 200.000 διαδηλωτών στο Μόντρεαλ αυτήν την άνοιξη. Η Μέρα της Γης φέτος έγινε ο χώρος για τη συνάντηση όλων των ανθρώπων της αριστεράς και των διαφόρων “σκοπών”, με όλους όσους φοράνε τα κόκκινα τετραγωνάκια, τα σύμβολα της φοιτητικής απεργίας. Το γεγονός αυτό εντάχθηκε σε μια ρητορική της “Άνοιξης του Κεμπέκ” ή της “Άνοιξης της Σφενδάμνου” που προέκυψε, καθώς ο αγώνας πήγαινε πλέον πολύ πέρα απ’ το απλό θέμα των φοιτητικών διδάκτρων.
Επίσης την Κυριακή, 22 Απρίλη, η FECQ πέρασε μια απόφαση που έλεγε ότι θα διαπραγματευόταν χωρίς την CLASSE, σε περίπτωση που η CLASSE δεν αποκήρρυτε τη βία, καθώς έτσι, ισχυριζόταν, η CLASSE “θα έθετε εαυτόν εκτός” της διαπραγμάτευσης. Την ίδια στιγμή, η FEUQ προσφερόταν να επιτρέψει στους εκπροσώπους της CLASSE να συμμετάσχουν στη συζήτηση ως εκπρόσωποι της FEUQ, με τον όρο ότι θα μιλούσαν ως εκπρόσωποι της CLASSE. Αργότερα την ίδια μέρα, μετά από μια πολύωρη συνέλεση, η CLASSE έβγαλε μια απόφαση να καταδικάσει τη βία που στοχεύει ανθρώπους, εκτός από περιπτώσεις αυτοάμυνας. Η επιλογή των λέξεων ήταν προφανώς αποτέλεσμα συμβιβασμού μεταξύ διαφορετικών πολιτικών τάσεων. Αρνήθηκε να καταδικάσει συγκεκριμένα τις επιθέσεις στην ιδιοκτησία, ενώ υπερασπίστηκε με πάθος την πολιτική ανυπακοή και την άμεση δράση, ενώ κατέληγε έξυπνα πως η μεγαλύτερη βία είναι η οικονομική βία και η βία της αστυνομίας.
Οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν τη Δευτέρα, 23 Απρίλη, και η υπουργός προσπάθησε να επιβάλει μια “48ωρη εκεχειρία” για όσο αυτές διεξάγονταν, εννοώντας ότι καμμία δράση οικονομικής διαταραχής, που γι αυτήν περιλάμβαναν και τις διαδηλώσεις κάθε είδους, δε θα πραγματοποιούνταν. Ενώ η CLASSE δε συμφώνησε τεχνικά σ’ αυτήν την εκεχειρία (σύμφωνα με τη λειτουργία τους θα έπρεπε να κάνουν γενική συνέλευση για να αποφασίσουν), οι εκπρόσωποι ανακοίνωσαν ότι θα το δέχονταν προκειμένου να συνεχίσουν, καθώς δεν υπήρχε κάτι προγραμματισμένο για τις μέρες αυτές. Αυτό ήταν κάπως ανειλικρινές, καθώς είχε προγραμματιστεί μια νυχτερινή διαδήλωση, και μέλη της CLASSE προσπαθούσαν έπειτα με μούφες να την αναβάλλουν ως την Τετάρτη.
Περιφρονώντας την κίνηση αυτή, εκατοντάδες συγκεντρώθηκαν το βράδυ της Τρίτης 24 Απρίλη. Η πρώτη νυχτερινή διαδήλωση ήταν οργανωμένη από φοιτητές στα GECEP του Παλιού Μόντρεαλ, φοιτητές της εργατικής τάξης με τις πιο σκληροπυρηνικές φοιτητικές ενώσεις, που σχετίζονταν με την CLASSE. Έγινε σαφές ότι αρνούνταν κάθε εκεχειρία, και ότι από τη στιγμή που η CLASSE άρχιζε να διαπραγματεύεται αν οι άνθρωποι θα δικαιούνταν να διαδηλώνουν και να αγωνίζονται, έπαυε να αντιπροσωπεύει το κίνημα. Ενώ οι εφημερίδες μίλησαν για “δεκάδες” στην πραγματικότητα κάπου 500 άνθρωποι συμμετείχαν, ενώ έγιναν κι ορισμένες ζημιές, μεταξύ των οποίων σπάστηκε και μια βιτρίνα τράπεζας.
Το πρωί της Τετάρτης έγινε λόγος για κάποια καπνογόνα που έσκασαν στο μετρό του Μόντρεαλ, ενώ οι φοιτητές ενώθηκαν με απολυμένους εργάτες της Air Canada για να αποκλείσουν τον δρόμο έξω απ’ το συμβούλιο των μετόχων της Air Canada. Παρά τις προσπάθειες των συνδικαλιστικών εκπροσώπων να μιλήσουν μόνο οι δικοί τους, εργάτες της βάσης πήραν το μικρόφωνο κι έπειτα το πέρασαν με τη σειρά τους σε εκπροσώπους των φοιτητών. Γύρω στο μεσημέρι, ο υπουργός Beauchamp ανακοίνωσε ότι δε θα διαπραγματευόταν με την CLASSE επειδή η εκεχειρία που όρισε παραβιάστηκε, μεταξύ άλλων απ’ αυτές τις τελευταίες κινήσεις και την νυχτερινή διαδήλωση. η FECQ και η FEUQ εγκατέλειψαν τις διαπραγματεύσεις ως ένδειξη διαμαρτυρίας. Την ίδια μέρα, τρία λύκεια ψήφισαν να κατέβουν σε τριήμερη απεργία. Ταυτόχρονα, κυκλοφόρησε ένα κάλεσμα σε μια ακόμη διαδήλωση το ίδιο βράδυ.
Κάπου 10.000 άνθρωποι εμφανίστηκαν την Τετάρτη το βράδυ, και η διαδήλωση ξεκίνησε δυναμικά και μαχητικά, με εκτεταμένες επιθέσεις εναντίον της ιδιοκτησίας: σπάστηκαν οι βιτρίνες απ’ όλες τις τράπεζες απ’ όπου πέρασε η πορεία, ένα κατάστημα Apple και άλλες εταιρίες έγιναν στόχος κόκκινων μπογιών, ενώ η αστυνομία ανακοίνωσε πως ένα αυτοκίνητο πυρπολήθηκε, κάτι που δεν επιβεβαιώνεται. Όσον αφορά την αστυνομία, επιτέθηκαν με ασφυξιογόνες χειροβομβίδες, σπρέυ πιπεριού και χτυπήματα, πραγματοποιώντας πάνω από 80 συλλήψεις (αργότερα, σπάστηκαν τα τζάμια του 21ου Α.Τ.). Ένα καλό βιντεάκι υπάρχει εδώ: https://vimeo.com/41177705.com
Το βράδυ της Πέμπτης έγινε μια τρίτη πορεία, ξανά με συμμετοχή χιλιάδων ανθρώπων. Αυτή τη φορά υπήρχαν λιγότερες συλλήψεις και λιγότεροι βανδαλισμοί απ’ ότι την προηγούμενη νύχτα. Σ’ αυτό το σημείο έγινε σαφές ότι μέχρι ο υπουργός να επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις θα γίνονται πορείες κάθε βράδυ.
Την Παρασκευή 27 Απρίλη έγινε η τέταρτη νυχτερινή διαδήλωση. Αυτή τη φορά κατέβηκα κι ο ίδιος για να εκπλαγώ, τόσο εμψυχωτικά όσο κι απογοητευτικά απ’ τα όσα είδα. Θα προχωρήσω εδώ σε λίγες λεπτομέρειες όχι επειδή ήταν τόσο σημαντική διαδήλωση, αλλά επειδή ήμουν παρών οπότε μπορώ να δώσω μια πιο λεπτομερή αναφορά.
Για πρώτη φορά, η νύχτα ήταν αρκετά ψυχρή, λίγο υπό το μηδέν (Κελσίου), με περιστασιακά λίγο χιόνι να πέφτει. Αρκετές χιλιάδες είχαν συγκεντρωθεί μέχρι τις 8μμ, στο ξεκίνημα της πορείας πρέπει να έφτανε τις 10.000. Φαινόταν αρκετά μη-αριστερή, με την καλή έννοια, εννοώ ότι δεν έβλεπες τους κλασσικούς αριστερούς αγωνιστές που έχει συνηθίσει κανείς να βλέπει στις διαδηλώσεις. Προφανώς πολλοί νέοι άνθρωποι, όμως σίγουρα δεν ήμουν ο πιο γέρος. Πηγαίνοντας να πάρω ένα κομμάτι πίτσα πριν ξεκινήσουμε ένας μαύρος μπροστά μου λέει “θα είναι δέκα χιλιάδες λευκά παιδιά ενάντια σε δυο χιλιάδες μπάτσους, είναι τρέλλα!” τον ρώτησα αν κατεβαίνει κι αυτός σε καμμιά διαδήλωση και μου απάντησε πως δεν ασχολείται με τέτοιες μαλακίες. Έπειτα έπεσα πάνω σε μια γυναίκα που ήξερα χρόνια, μια βετεράνο διαφόρων κινητοποιήσεων για κάθε είδος σκοπό κοινωνικής δικαιοσύνης ή ειρήνης, που μου εξήγησε πως είχε κατεβεί για να πει στους φοιτητές “πώς να το κάνουν”, δηλαδή μη-βίαια. Δεν ήξερα τί θα περίμενε κανείς.
Ο κόσμος ήταν στη συντριπτική του πλειοψηφία λευκός και γαλλόφωνος. Βασικά, ήταν μια εκδήλωση του Κεμπέκ. Αυτό είναι λογικό, καθώς ολόκληρο το επίσημο ταξικά προσανατολισμένο κομμάτι του Κεμπέκ είναι γαλλόφωνο, απ’ τα συνδικάτα μέχρι τις φοιτητικές ενώσεις και τις ομάδες ενάντια στη φτώχεια. Αυτή η απεργία είναι “ιστορική” και για έναν ακόμη λόγο, επειδή τα αγγλόφωνα πανεπιστήμια και cegep δεν είχαν ψηφίσει ποτέ (ή σχεδόν ποτέ, εξαρτάται απ’ την πηγή) υπέρ της συμμετοχής σε κάποια απεργία, κι ακόμα και σ’ αυτήν την απεργία, τα αγγλόφωνα πανεπιστήμια δεν έχουν δικές τους κινητοποιήσεις, κι ως εκ τούτου πολλα μαθήματα συνεχίζονται λίγο-πολύ ως συνήθως. Υπάρχουν όμως αρκετές εξαιρέσεις, ωστόσο δεν παύουν να είναι ακριβώς αυτό: εξαιρέσεις.
Με δεδομένο αυτό, στη διαδήλωση της 27ης Απρίλη είχε σχεδόν μηδαμινή εθνικιστική πολιτική χροιά (2-3 σημαίες και σύμβολα του Κεμπέκ), αν και κάποια απ’ τα συνθήματα (“Ποιανού είναι το Κεμπέκ; Δικό μας!”) θα μπορούσαν να γίνουν κατανοητά υπό μια εθνικιστική οπτική. Η σύνθεση της πορείας ήταν βασικά μεσοταξική, ωστόσο το πολιτικό της στίγμα ήταν αυτό των ταξικών αγώνων από τα κάτω, δηλαδή από τους ανθρώπους της βάσης, για τους οποίους οι αυξήσεις των διδάκτρων γίνονται αντιληπτές ως μέρος μιας διαδικασίας που τους γκρεμίζει απ’ την μεσαία τάξη, βάζει σε κίνδυνο το μέλλον τους, και οι οποίοι αποτελούν τον πολιτικό πυρήνα της κινητοποίησης (κι είναι έτσι αυτοί που επινοούν και κυκλοφορούν τα συνθήματα των διαδηλώσεων κοκ), έχουν μια σαφή αριστερή προοπτική και θέτουν τα πράγματα με όρους εργατικών ταξικών αγώνων.
Αυτό δεν είναι σπάνιο στον πρώτο κόσμο, ειδικά στη Β. Αμερική οι παγίδες είναι καλά γνωστές, ακόμα κι αν οι τρόποι αντιμετώπισής τους παραμένουν ασαφείς. Ως εκ τούτου, στο μέλλον αυτό είναι πιθανόν να υπάρξει ένα σχίσμα, στις ίδιες γραμμές που πραγματοποιήθηκε αυτό στο κίνημα Occupy και σε άλλες κινητοποιήσεις στη Β. Αμερική. Όσο βρισκόμαστε σ’ αυτό το στάδιο της καπιταλιστικής κρίσης, οι περισσότεροι άνθρωποι που επηρεάζονται από τέτοιες κινητοποιήσεις, τελικά θα στοιχίζονται πίσω από κάποιου είδους προοδευτικής, ελαφρώς εθνικιστική σοσιαλδημοκρατία, ενώ μια μειοψηφία θα προχωρά προς μια ριζοσπαστική αριστερή θέση. Καθώς ο διεθνής καπιταλισμός ωθεί τομείς της μεσαίας τάξης (συμπεριλαμβανομένης της εργατικής αριστοκρατίας) προς τα κάτω, είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε επίσης ότι μια μειοψηφία θα αναπτύσσει μια ριζοσπαστική αντίσταση που θα αντιστέκεται σ’ αυτήν την ώθηση προς τα κάτω, ωστόσο μέσα σ’ ένα πλαίσιο εξαίρεσης, εξουσιαστικό και συχνά ακόμη και φασιστικό. (Εδώ, όπως στις ΗΠΑ και στον αγγλόφωνο Καναδά, βλέπουμε σημάδια αυτής της πιθανότητας στην έλξη των θεωριών συνωμοσίας και των εθνικιστικών λύσεων εξαίρεσης). Το καθήκον της πλευράς μας εντός των μητροπολιτικών κοινωνιών είναι να παρέμβουμε πολιτικά από μια αντικαπιταλιστική, αντιαποικιοκρατική και διεθνιστική προοπτική προκειμένου να αυξήσουμε τον αριθμό αυτών που θα κάνουν τη δεύτερη επιλογή, ωστόσο δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες ότι αυτοί θα μπορούν να είναι κάτι άλλο από μια μειοψηφία.
Με αυτά κατά νου, εξεπλάγην απ’ το πόσο λίγη -εώς μηδενική- ήταν η οργανωμένη αριστερή παρουσία στη διαδήλωση. Κανείς δεν μοίραζε εφημερίδες. Κανείς δεν είχε τρικάκια πληροφόρησης για άλλες εκδηλώσεις. Καμμία ομάδα με πανώ. Τίποτα, nada, zilch. Αυτό είναι ένα παράδειγμα του πώς, αν και η η ριζοσπαστική αριστερά είναι παρούσα σ’ αυτά τα γεγονότα, η δυνατότητά της να παρεμβαίνει είναι κατά καιρούς εκμηδενισμένη μπροστά στο μέγεθος του ξεσηκωμού που λαμβάνει χώρα, μπροστά στο πλήθος των πορειών, όπως και μπροστά στον αριθμό των ανθρώπων που συμμετέχουν σ’ αυτές.
Παρά -ή ίσως χάρη σε- αυτή την έλλειψη οργανωμένης αριστερής παρουσίας, στην αρχή έμοιαζε με μια πραγματικά μεγάλη, μαχητική πορεία, που κινείται σαν φίδι μες την πόλη. Φαινόταν πολύ πιο απογοητευτική μετά το πρώτο μισάωρο, οπότε η αστυνομία μπλόκαρε έναν κόμβο (Ontario και St Laurent) και δεν μας άφηνε να περάσουμε. Κάποιος συνελήφθη και 20-30 μπάτσοι πετάχτηκαν με υπερπλήρη εξάρτηση και στάθηκαν μπροστά σε 10.000 ανθρώπους, κάπου 200-300 εκ των οποίων κουκουλωμένοι (αν και χωρίς να υπάρχει κάποιο μαύρο μπλοκ ως τέτοιο) και φαινόταν σαν θεωρητικά να μην είχαν ούτε μία στο εκατομμύριο, κι όμως ο συλληφθέντας σύντροφος δεν απελευθερώθηκε ποτέ, και μας πήρε 20 λεπτά μέχρι να υποχωρήσουν οι μπάτσοι και να μας αφήσουν να περάσουμε. Ακόμη χειρότερα, το κεντρικό σύνθημα σ’ αυτή τη φάση ήταν “Μένουμε ειρηνικοί”! Πολύ άσχημα.
Καθώς η πορεία συνέχισε να κινείται χωρίς παλμό, αυτό συνέβη μερικές φορές ακόμα, και μέχρι τις 11μμ μείναμε λίγο λιγότεροι, αν και ακόμα αρκετές χιλιάδες. Οι μπάτσοι τότε ανακοίνωσαν ότι είχαμε κηρυχθεί “παράνομη συνάθροιση” και έπρεπε να διαλυθούμε, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Μεταξύ 11 και 12 υπήρξαν μερικές ακόμα αντιπαραθέσεις, ολοένα και πιο έντονες, χρήση σπρέυ πιπεριού, κάποιες φωτοβολίδες και μερικές συλλήψεις. Αν και δεν υπήρχε μαύρο μπλοκ, κάποιος πέταξε μια πέτρα σ’ ένα στρατολογικό γραφείο για να δεχθεί τη σωματική επίθεση “ειρηνιστών”. Αν και δεν φαίνεται στο βίντεο το κομμάτι αυτό, το σκηνικό είναι αυτό εδώ: http://www.cyberpresse.ca/actualites/dossiers/conflit-etudiant/201204/27/01-4519835-une-marche-pacifique-malgre-la-tension.php Άκουσα επίσης ότι κάποιοι χειροκρότησαν όταν η αστυνομία πραγματοποίησε κάποιες συλλήψεις, συνολικά 34 το βράδυ αυτό. Παρόλο που τα ΜΜΕ περιέγραψαν τις συλλήψεις ως αποτέλεσμα των “χειρουργικών κινήσεων” της αστυνομίας, αυτές ήταν στην πραγματικότητα αντίποινα και συλλήψεις στον σωρό, πχ αυτό το βίντεο στο youtube που δείχνει μια παρέα παιδιών να συλλαμβάνονται: http://www.youtube.com/watch?v=wiib7CVafw0
Απ’ την άλλη, δεν είδα κανέναν να παρεμβαίνει όταν η μικρή άτυχη διμοιρία μπάτσων που είχαν σταλεί να παρακολουθούν την πορεία δέχθηκαν έναν καταιγισμό από άδεια πλαστικά μπουκάλια και μάρμαρα. Παρατήρησα επίσης ότι όσο η πορεία μίκραινε σε πλήθος το “Μένουμε ειρηνικοί!” άρχιζε να καλύπτεται απ’ το “Μένουμε ενωμένοι”, εννοώντας ο ένας κοντά στον άλλον. Ένα αστείο σύνθημα της βραδυάς: “Charest, δεν κάνουμε πλάκα, θα σε στείλουμε σε Γκούλαγκ”.
Άφησα την πορεία κατά την 1πμ, ενώ υπήρχαν ακόμη χιλιάδες κόσμου, αλλά ήμουν κουρασμένος και ήθελα να προλάβω το τελευταίο λεωφορείο για το σπίτι. Το επόμενο πρωί, τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων κάνανε λόγο για την άψογη συμπεριφορά της πορείας που αστυνόμευσε τον εαυτό της και τάχθηκε ενάντια στους βανδαλισμούς. Αυτό που ανέδειξαν πολλοί σύντροφοι ήταν ότι ολόκληρον τον τελευταίο μήνα απ’ τον Μάρτιο μέχρι τον Απρίλη, τα πράγματα κλιμακώνονταν στους δρόμους, όμως πολλοί φοιτητές που δε βρίσκονταν στους δρόμους κάθε μέρα είχαν μια επαφή με αυτά διαμεσολαβημένη μέσα από τα ΜΜΕ. Οταν η CLASSE πετάχθηκε έξω απ’ τις διαπραγματεύσεις, αυτό οδήγησε χιλιάδες ανθρώπους να συμμετάσχουν στις νυχτερινές διαδηλώσεις και να τις καταστήσουν αυτές την κύρια μορφή κινητοποίησης. Ωστόσο, όταν αυτοί οι χιλιάδες νέοι διαδηλωτές είδαν κάποιους να πραγματοποιούν μαχητικές δράσεις, αντέδρασαν βάσει της δικής τους αντίληψης “καλού φοιτητή εναντίον κακού βάνδαλου” που είχαν κατασκευάσει τα ΜΜΕ. Έτσι, το θέμα δεν είναι ότι οι διαδηλώσεις στρέφονταν εναντίον όσων πραγματοποιούσαν πιο μαχητικές δράσεις, όσο ότι γέμιζαν με χιλιάδες νέου κόσμου που δεν είχε επαφή με τη δυναμική που είχε κατακτηθεί στον δρόμο προηγουμένως. (Σχετικές αναφορές των κυρίαρχων ΜΜΕ για τη συνολική σχέση μαύρου μπλοκ και φοιτητικών κινητοποιήσεων: http://fullcomment.nationalpost.com/2012/05/04/graeme-hamilton-hard-to-claim-Montreal-violence-isnt-tied-into-wider-protest-movement/ και μια πιο συμπαθητική εξήγηση που εμφανίστηκε σε πολλά ΜΜΕ αλλά γράφτηκε από έναν σύντροφο: http://rougesquad.org/en/content/black-bloc-and-red-square)
Σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση για το μαύρο μπλοκ και την απομόνωση των μαχητικών τακτικών, αν και τέθηκε επιτακτικά απ’ τα ΜΜΕ και τους σοσιαλδημοκράτες, αποδείχθηκε πρώωρη.
Αν και οι νυχτερινές διαδηλώσεις συνεχίστηκαν, ωστόσο με ολοένα και λιγότερες μαχητικές δράσεις αλλά και συλλήψεις, η επόμενη κύρια αντιπαράθεση θα λάμβανε χώρα την Πρωτομαγιά, κατά την ετήσια αντικαπιταλιστική διαδήλωση.
Αντίθετα με τον αγγλόφωνο Καναδά και τις ΗΠΑ, όπου η Πρωτομαγιά είναι βασικά μια εκδήλωση της ριζοσπαστικής αριστεράς, στο Κεμπέκ είναι μια εκδήλωση του κόσμου της εργασίας, με συνδικάτα, πολιτικούς κλπ, να στριμώχνονται για μια θέση στις εξέδρες. Δεκάδες χιλιάδες κόσμου, συχνά και περισσότεροι, κατεβαίνουν στον δρόμο στο Μόντρεαλ. Τη δεκαετία του 1990, είχε αναπτυχθεί μια κατάσταση όπου νεαροί αναρχικοί συχνά απομονώνονταν από τη συνδικαλιστική περιφρούρηση, συνήθως επειδή φώναζαν αντιεθνικιστικά συνθήματα ή συμπεριφέρονταν πιο μαχητικά. Αυτό αντανακλούσε την προβληματική πολιτική των συνδικάτων αλλά σε έναν βαθμό κι ένα χάσμα γενεών. Θυμάμαι σε μια απ’ αυτές τις πορείες ένας υπεύθυνος της συνδικαλιστικής περιφρούρησης να φωνάζει πανικοβλημένος στο γουόκι τόκι του πως “ναζί σκίνχεντς” εισέβαλαν στην πορεία, ενώ στην πραγματικότητα δεν ήταν παρά ένα ιδιαίτερα ανοργάνωτο πρωτο-μαύρο μπλοκ αναρχικών πιτσιρικάδων. Αυτό το χάσμα με τα εργατικά συνδικάτα βάθαινε κάθε χρόνο, εν μέρει λόγω των τραμπουκισμών της συνδικαλιστικής περιφρούρησης, ιδιαίτερα αυτής της FTQ (Ομοσπονδία Εργασίας του Κεμπέκ), της λιγότερο προοδευτικής απ’ τις τρεις κεντρικές συνδικαλιστικές ομοσπονδίες. Με την άνοδο του Μαοϊσμού που οδήγησε στην επίσημη ίδρυση του PCR-RCP το 2007, οι Μαοϊκοί έκαναν αισθητή την εμφάνισή τους σ’ αυτό το μείγμα. (Πριν το 2007, η ομάδα αυτή ήταν γνωστή ως PCR(OC), και είχε προκύψει το 2001 από τη Groupe Action Socialiste).
Λίγα χρόνια πριν, αυτή η διαδικασία οδήγησε σε μια απόφαση εκ μέρους ενός συνασπισμού αναρχικών, μαοϊκών και άλλων να οργανωθεί μια ξεχωριστή πορεία, με μια σαφή αντικαπιταλιστική βάση ενότητας. Η πορεία αυτή έλαβε χώρα στη Hochelaga, ένα απ’ τα φτωχότερα, γαλλόφωνα προάστια του Μόντρεαλ, κι επίσης μια εστία πολυετούς ταξικού προσανατολισμού δραστηριότητας οργάνωσης και δράσεων από αναρχικούς, μαοϊκούς κι άλλους κομμουνιστές. Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν ένα χρόνο πριν, η κατάληψη των γραφείων του τότε προέδρου της FTQ Henri Massa, από συντρόφους που διαμαρτύρονταν ενάντια στον κορπορατισμό των συνδικάτων και εκκενώθηκε βίαια (κλωτσίδια, μπουνιές, τραβήγματα μαλλιών) από συνδικαλιστές τραμπούκους (βλ. σελίδες 3 και 11 http://www.clac-Montreal.net/sites/default/files/coup_pour_coup_web.pdf). Όπως εξήγησε ένας σύντροφος “διαχωρίσαμε τη θέση μας απ’ τα συνδικάτα προκειμένου να οργανώσουμε μια αντικαπιταλιστική πορεία γιατί είναι τόσο ελεεινοί και ξεπουλημένοι γενικά, που δεν μπορούν παρά να είναι περισσότερο ακραία ελεεινοί και ξεφτυλισμένοι όταν έχουμε να κάνουμε με την αντικαπιταλιστική και ριζοσπαστική ιστορία της Πρωτομαγιάς”.
Ως αποτέλεσμα, απ’ το 2008 κι έπειτα, κάθε Πρωτομαγιά έχει δυο πορείες, μια των συνδικάτων και μια μαχητική αντικαπιταλιστική πορεία. Ενώ τα πρώτα χρόνια, η πορεία των συνδικάτων ήταν μακράν η μεγαλύτερη απ’ τις δυο, τα τελευταία δυο χρόνια είναι σχεδόν ισάριθμες. Η αντικαπιταλιστική πρωτομαγιά είναι ένα ακόμη μέρος όπου αναπτύσσονται μαχητικές τακτικές δρόμου. Οι επιθέσεις της αστυνομίας αποτελούν ρουτίνα για την πορεία απ’ το 2008 κι έπειτα, ενώ νεοναζί boneheads είναι μέρος του όλου σκηνικού, και αρκετός κόσμος έχει χτυπηθεί ή έχει συλληφθεί κι αντιμετωπίσει βαριές κατηγορίες.
Το 2011, μερικοί μπάτσοι σπάστηκαν στο ξύλο, κι ενώ ορισμένοι υποψιάζονται ότι το σκηνικό ήταν στημένο απ’ τους ίδιους, θα μπορούσε να ήταν κι απλώς ηλιθιότητά τους, να προσπαθήσουν να μπουν μέσα στην πορεία και να πραγματοποιήσουν συλλήψεις χωρίς να τους αντισταθεί κανείς. Όπως και να ‘χει, αυτό οδήγησε σε μια πολύμηνη παρακολούθηση του PCR-RCP, εισβολές σε σπίτια και συλλήψεις τριών συντρόφων. Αρχικά αναφέρθηκε ότι αυτές οι συλλήψεις πραγματοποιήθηκαν απ’ την αστυνομική δύναμη που έχει αναλάβει τον έλεγχο των συμμοριών, όμως σύντομα ήρθε στο φως πως η δύναμη αυτή έχει ιδρύσει μια ειδική “κόκκινη (ή μαυροκόκκινη ίσως αν λάβουμε υπόψιν τους στόχους της) ομάδα”, την ομάδα ΓΑΜΜΑ προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη μαχητικότητα των αντικαπιταλιστικών διαδηλώσεων. Οι πράκτορες της ΓΑΜΜΑ συνοδεύονται από κάποιον απ’ την κρατική ασφάλεια, και μεταξύ των θεμάτων για τα οποία ανέκριναν τους συντρόφους ήταν μια βόμβα σ’ ένα στρατολογικό κέντρο στο Trois Rivieres (μια πόλη κάπου δυο ώρες απ’ το Μόντρεαλ), το 2010 αμέσως μετά τη σύνοδο των G20 στο Τορόντο.
Την Πρωτομαγιά του 2012, η αντικαπιταλιστική πορεία ήταν εμφανώς μεγαλύτερη απ’ την πορεία των συνδικάτων, κατά χιλιάδες κόσμου. Στην πραγματικότητα, η πορεία των συνδικάτων με το ζόρι έφτασε στα ΜΜΕ. Ο τόνος δώθηκε ήδη πριν το ξεκίνημα της πορείας, καθώς η αστυνομία συνέλαβε έναν μαοϊκό σύντροφο (που είχε προηγουμένως συλληφθεί κατά τις περσινές επιχειρήσεις της ομάδας ΓΑΜΜΑ) με τον ισχυρισμό ότι παραβιάζει τους περιοριστικούς όρους του.
Παρολαυτά, η πορεία ξεκίνησε αρκετά ειρηνικά, ωστόσο ξέσπασαν συγκρούσεις που κράτησαν περίπου μια ώρα, μεταξύ του μαύρου μπλοκ και της αστυνομίας. Η πορεία κηρύχθηκε “παράνομη συνάθροιση”, και αμέσως μόλις πετάχτηκαν λίγες πέτρες προς τους μπάτσους, μια μαζική αστυνομική επίθεση την έκοψε στα δύο. Στην πραγματικότητα, καθώς περιπλανιόμασταν στους δρόμους, υποθέταμε ότι έχουν τελειώσει οι συμπλοκές, ωστόσο συνεχίζονταν κατά τόπους μεμονωμένες αντιπαραθεις με τους μπάτσους, που χρησιμοποιούσαν δακρυγόνα και ασφυξιογόνες χειροβομβίδες, δημιουργώντας ένα σουρρεαλιστικό σκηνικό στο κέντρο της πόλης. Μισή ώρα αργότερα, ήρθαμε κατά τύχη μπροστά στους εναπομείναντες της πορείας, αρκετές εκατοντάδες κόσμο, στο St-Louis. Η διαδήλωση συνεχίστηκε με αντιμπατσικά συνθήματα κοκ. τελειώνοντας στην πλατεία Emilie Gamelin, με μερικά ακόμη σπρωξίδια με την αστυνομία, μερικές ακόμη συλλήψεις, κι έπειτα ορισμένους απ’ τους εναπομείναντες να ενώνονται με την νυχτερινή φοιτητική διαδήλωση. Συνολικά, είχαμε 108 συλλήψεις στην πορεία της Πρωτομαγιάς. Μια συμπαθητική αριστερή περίληψη εδω: http://www.mediacoop.ca/story/what-really-happened-montr%C3%A9al-may-day-protest/10727 και οπτικοακουστικό υλικό: http://www.youtube.com/watch?v=lhQv-dDdHf4
Καθ’ όλην αυτήν την περίοδο κλιμάκωσης, που ξεκίνησε τον Μάρτιο και δεν έχει τελειώσει ακόμα, μια δυναμική σχέση αναπτύχθηκε μεταξύ της κάθε πορείας και της επόμενης. Ο κόσμος στους δρόμους δημιουργεί μια ορμή και μια πολιτική κρίση που η κυβέρνηση έχει αποδειχθεί ανίκανη μέχρι τώρα να διαχειριστεί ή να αντιστρέψει.
Αυτό είναι το πλαίσιο εντός του οποίου το Φιλελεύθερο Κόμμα σχεδιάζει να πραγματοποιήσει το κομματικό του συνέδριο στο Μόντρεαλ μεταξύ 4 κι 6 Μαΐου. Εκεί θα αποφασίσουν για την πλατφόρμα τους για τις επόμενες εκλογές και για το τί θα συμβεί στο κοντινό μέλλον. Καθώς οι διαδηλώσεις αναστατώνουν την πόλη κάθε μέρα, μια εβδομάδα πριν το συνέδριο, ανακοινώθηκε ότι θα μεταφερθεί στη Victoriaville, δυο ώρες έξω απ’ το Μόντρεαλ.
Ο συνασπισμός ενάντια στις περικοπές όπως επίσης και ένα φάσμα φοιτητικών ενώσεων οργάνωσαν άμεσα λεωφορία για να μεταφέρουν εκεί την μάχη. Κι αυτό ακριβώς συνέβη. Κάπου 2-3 χιλιάδες άνθρωποι ταξείδεψαν ως τη Victoriaville. Οι διαδηλωτές ισοπέδωσαν γρήγορα τα οδοφράγματα που χε στήσει η αστυνομία, όμως μετά, απλά μαζεύτηκαν μπροστά στην κόκκινη ζώνη της αστυνομίας για να ακούσουν τους λόγους των εκπροσώπων. Η αστυνομία επιτέθηκε στους διαδηλωτές μόλις δέκα λεπτά αργότερα, ρίχνοντας δακρυγόνα και χτυπώντας στο ψαχνό. Όπως θυμάται ένας σύντροφος “πέταξαν απροειδοποίητα ένα βλήμα που περιείχε σπρέυ πιπεριού, κι έπειτα άρχισαν να ρίχνουν δακρυγόνα κι έγινε χαμός. Ορισμένοι αντιστάθηκαν, πετώντας πράγματα προς την αστυνομία, που άρχισε να βάλλει με ασφυξιογόνες χειροβομβίδες και πλαστικές σφαίρες. Βλ. εδώ: http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=A_6QnK1w1i4
Στη διάρκεια αυτής της αρχικής επίθεσης, τρεις διαδηλωτές χτυπήθηκαν σοβαρά από τις χειροβομβίδες της αστυνομίας. Αρχικά μαθεύτηκε ότι ένας απ’ αυτούς κινδύνευε να χάσει τη ζωή του, αλλά τελικά ευτυχώς δεν ίσχυε. Δύο ακόμα τραυματίστηκαν σοβαρά στο κεφάλι. Ένας απ’ αυτούς χρειάστηκε να υποστεί 8ωρη χειρουργική επέμβαση, καταλήγοντας στο να χάσει το ένα του μάτι. Καθώς η αστυνομία έριχνε στο ψαχνό με κάθε λογής λιγότερο-φονικά όπλα, το πιο πιθανό είναι ότι χτυπήθηκε με κάποιο βαλλόμενο δακρυγόνο, καθώς αυτά εκρήγνυνται με την κρούση, σχίζοντάς του το αυτί. Μια γυναίκα ακόμα έχασε μερικά δόντια καθώς ένα βομβίδιο της αστυνομίας την πέτυχε στο πρόσωπο. Υπήρχαν επίσης αναρίθμητοι άνθρωποι που χτυπήθηκαν στα πόδια από πλαστικές σφαίρες.
Στην περίπτωση ενός απ’ τους πιο βαριά τραυματισμένους, του Alexandre Allard, υπάρχουν αρκετοί αυτόπτες μάρτυρες και υλικό βίντεο απ’ τη CUTV (τον τηλεοπτικό σταθμό του πανεπιστημίου της Concordia, που παρέχει ζωντανές ανταποκρίσεις απ’ τις περισσότερες πορείες του Μόντρεαλ). Η αστυνομία όταν ενημερώθηκε ότι υπάρχει βαριά τραυματισμένος με ενδεχόμενο κίνδυνο για τη ζωή του, αρνήθηκε να καλέσει ασθενοφόρο. Οι διαδηλωτές τελικά κατάφεραν να καλέσουν ένα, ενώ η ιατρική ομάδα της διαδήλωσης, μέρος της οποίας είχε σχηματιστεί απ’ το σωματείο των νοσοκόμων, και συμμετέχει στις πορείες με τις ρόμπες τους, παρείχαν τις πρώτες βοήθειες. (δεδομένης της σοβαρότητας της κατάστασης, αυτές αποδείχθηκαν κρίσιμες). Η αστυνομία συνέχισε να ρίχνει δακρυγόνα, και καθώς ο κόσμος άρχισε να τρέχει, οι διαδηλωτές αναγκάστηκαν να σχηματίσουν μια ανθρώπινη αλυσίδα γύρω απ’ τον Allard για να τον προστατεύσουν από ένα ποδοπάτημα. Καθώς η αστυνομία ενέτεινε τη ρίψη δακρυγόνων στο σημείο και άρχισε να προωθείται, ο κόσμος έπρεπε να μεταφέρει τον Allard, όχι μια αλλά δύο φορές, προκειμένου να τον προστατεύσει. Τελικά, ο κόσμος άνοιξε δρόμο για το ασθενοφόρο (που άργησε κάπου 20 λεπτά), κι εκείνη τη στιγμή η αστυνομία επωφελήθηκε απ’ το άνοιγμα του κόσμου για να πραγματοποιήσει μια νέα επίθεση. Βίντεο εδώ: http://cutvMontreal.ca/videos/1132 και ένα άρθρο στην Gazette: http://www.Montrealgazette.com/news/never+seen+police+like+this/6582164/story.html
Η μάχη συνεχίστηκε για ώρες. Υπάρχουν πολύ εμψυχωτικά βίντεο, όπως από έναν μπάτσο που την είδε καουμπόυς και πήδηξε πάνω σ’ έναν διαδηλωτή για να τον συλλάβει, καταφέρνοντας τελικά να φάει μπόλικο ξύλο από άλλους διαδηλωτές. Ο μπάτσος έφυγε τρέχοντας, και ο διαδηλωτές μπορούσε να γυρίσει ασφαλής σπίτι του: http://www.youtube.com/watch?v=K1MZMx7eN9w
Παρολαυτά, πραγματοποιήθηκαν πάνω από 100 συλλήψεις, πολλές απ’ τις οποίες όταν ο κόσμος γύριζε πίσω στο Μόντρεαλ. Τρία λεωφορία σταματήθηκαν απ’ την αστυνομία, κι όπως έγραψε ένας σύντροφος αργότερα: μας υποχρέωσαν να περάσουμε όλη την νύχτα, πάνω από 10 ώρες στον σταθμό όπου ένοπλοι μπάτσοι μας επιτηρούσαν, μετατρέποντας το λεωφορείο σε φυλακή http://Montreal.mediacoop.ca/story/riot-police-turn-bus-jail-cell-victoriaville/10800 . Αν και αυτό δείχνει μια εγγενή αδυναμία των ταξειδιωτικών κινητοποιήσεων, είναι επίσης ενδεικτικό της ανικανότητας (ή ίσως της αδιαφορίας;) της αστυνομίας να συλλάβει όσο κόσμο ήθελε στην ίδια τη διαδήλωση και στις συγκρούσεις, αλλά αντίθετα περίμενε να επωφεληθεί απ’ αυτες τις εύκολες μαζικές συλλήψεις για να ενισχύσει την εικόνα της.
Ένας απολογισμός σε πρώτο πρόσωπο: http://Montreal.openfile.ca/Montreal/text/first-person-account-victoriaville-protest-descends-violence και κάλυψη απ’ τα ΜΜΕ: http://www.youtube.com/watch?v=kTQZ60AZ2pQ
Την Παρασκευή το βράδυ, στον απόηχο των ταραχών, καί οι τρεις φοιτητικές ομοσπονδίες, συμπεριλαμβανομένης της CLASSE, έκαναν έκκληση στον κόσμο για ηρεμία. Οι τρεις φοιτητικές ομοσπονδίες είχαν ξεκινήσει μαραθώνιες διαπραγματεύσεις με τον υπουργό την Παρασκευή: θα ήταν μια μηντιακή νίκη για την εικόνα της κυβέρνησης να καταφέρει έναν συμβιβασμό μέχρι το κομματικό συνέδριο, κι έτσι όλα ήταν καλοσχεδιασμένα αυτή τη στιγμή: άρνηση διαπραγμάτευσης μέχρι λίγο πριν το συνέδριο, κι έπειτα διαπραγματεύσεις με το ένα πόδι σε ένα αποτέλεσμα που θα διέσωζε το φιλελεύθερο κόμμα μέχρι τις επόμενες εκλογές.
Πραγματικά, μέσα σε λιγότερο από 24 ώρες, μετά περίπου 3 μήνες φοιτητικής απεργίας, το Σάββατο 5 Μάη, ανακοινώθηκε μια συμφωνία ή τουλάχιστον μια προσφορά, η οποία υπογράφτηκε ή σχεδιάστηκε (η αοριστία κυριαρχεί!), μεταξύ των τριών φοιτητικών ομοσπονδιών και της κυβέρνησης. Σύμφωνα με τις αναφορές, προς αυτήν την κατεύθυνση πίεσαν τα συνδικάτα, και ειδικά η FTQ, που είχε εκπροσώπους της στις διαβουλεύσεις, και η οποία απείλησε τους εκπροσώπους των φοιτητών ότι θα αποσύρει τη στήριξή της σε περίπτωση που δε φτάσουν σε μια συμφωνία. http://www.lapresse.ca/debats/chroniques/yves-boisvert/201205/06/01-4522604-la-contribution-syndicale.php Ουσιαστικά, αυτή η πρόταση σημαίνει ότι η αύξηση στα δίδακτρα θα πραγματοποιηθεί απ’ το ερχόμενο εξάμηνο, αλλά θα εξισορροπηθεί από μια ανάλογη μείωση στα θεσμικά πανεπιστημιακά τέλη, ώστε το συνολικό ποσό που θα καταβάλλουν οι φοιτητές να παραμείνει το ίδιο. Αυτό καταγγέλθηκε ως απάτη, καθώς σήμαινε ότι η αύξηση θα εξακολουθούσε να ισχύει με την μορφή περικοπής υπηρεσιών που αντιστοιχούσαν στα πανεπιστημιακά τέλη. Κι ενώ, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι υπάρχει αρκετή σπατάλη (πχ τα ειδικά προνόμια των διευθυντών) οι τομείς στους οποίους θα πραγματοποιούνταν οι περικοπές θα αποφασίζονταν από μια επιτροπή αποτελούμενη από 4 φοιτ. εκπροσώπους, 4 συνδικαλιστικούς εκπροσώπους και 11 εκπροσώπους της διοίκησης των σχολών και της κυβέρνησης. Επιπλέον, δεν υπήρχε καμμιά εγγύηση ότι ακόμα κι αν η περικοπή ισοσταθμίσει την αύξηση τον πρώτο χρόνο, θα γίνει αυτό και τον επόμενο, και τον μεθεπόμενο κοκ. Αυτή η άποψη ενισχύθηκε κι από τη βιασύνη του υπουργού Beauchamp να κάνει δημόσιες δηλώσεις το ίδιο σαββατοκύριακο για το πώς η κυβέρνηση νίκησε, πώς δεν ενέδωσε τελικά κλπ, κάτι το οποίο αποδείχθηκε λάθος από μεριάς τους, καθώς η συμφωνία δεν επικυρώθηκε (από τις 8 Μάη) από καμμιά απ’ τις φοιτητικές ομοσπονδίες, και τα ΜΜΕ πλέον φιλοξενούν φοιτ. εκπροσώπους που λένε ότι αμφιβάλουν αν θα περάσει.
Ο Francis Grenier, ο άνθρωπος που έχασε το μάτι του εξαιτίας της αστυνομίας τον Μάρτιο, έγραψε στο facebook του το παρακάτω status: “για μένα και για όλους όσους χτυπηθήκαμε στη φοιτητική σύγκρουση, η απεργία του 2012 δε θα τελειώσει ποτέ, κι ούτε μπορούμε να μείνουμε ικανοποιημένοι με τόσο λίγα”, ενώ μια καλή αριστερή απάντηση στην προσφορά υπάρχει κι εδώ: http://ucl-saguenay.blogspot.ca/2012/05/mouvement-etudiant-cette-entente-est.html
Την ίδια στιγμή, στον απόηχο μηνών μαχητικών διαδηλώσεων, το Κράτος απαντάει, κι όχι απλώς εντείνοντας τη βία του στους δρόμους.
Στις 7 Μάη, ανακοινώνεται ότι η CSIS, η υπηρεσία πληροφοριών του Καναδά, που αντίθετα με το FBI αλλά ανάλογα με τη γερμανική Verfassungschutz, δεν έχει δικαιοδοσία να πραγματοποιεί συλλήψεις, αλλά επικεντρώνεται στη διείσδυση και την παρακολούθηση, ξεκίνησε μια σειρά ερευνών εναντίον της Union Communiste Libertaire (αναρχικοί), του PCR-RCP (μαοϊκοί), της CLAC (αντικαπιταλιστική συσπείρωση, κυρίως αναρχικοί), και του RRQ (Δίκτυο Αντίστασης Κεμπέκ, εθνικιστές) όσον αφορά τις δραστηριότητές τους και τη συμμετοχή τους στις ταραχές http://tvanouvelles.ca/lcn/infos/national/archives/2012/05/20120506-183028.html Την ίδια ημέρα, με ειδική αναφορά στα γεγονότα στο Κεμπέκ, ένα ομοσπονδιακό νομοσχέδιο ετοιμάστηκε προκειμένου να ποινικοποιηθεί η κάλυψη του προσώπου πχ με κουκούλες σε ταραχές ή “παράνομες συναθροίσεις”, με ποινές φυλάκισης μέχρι και 5 χρόνια. Με δεδομένο ότι οι Συντηρητικοί έχουν την πλειοψηφία στο ομοσπονδιακό κοινοβούλιο, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο, και θα απαιτούσε έναν μαχητικό εξωκοινοβουλευτικό αγώνα, προκειμένου να μη ψηφιστεί. Αν ψηφιστεί θα εφαρμοστεί σ’ ολόκληρον τον Καναδά. http://www.680news.com/news/national/article/359688–conservatives-back-private-members-bill-targeting-masked-protesters Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι το μόνο που χρειάζεται για να κηρυχθεί μια οποιαδήποτε συγκέντρωση ή διαδήλωση σε “παράνομη συνάθροιση” είναι πεί η αστυνομία ότι είναι παράνομη συνάθροιση… Έχοντας πάει σε δεκάδες τέτοιες “παράνομες συναθροίσεις”, αυτό που κάνει η αστυνομία συνήθως είναι απλά να ανακοινώνει ότι πρόκειται για παράνομη συνάθροιση και αμέσως μετά να επιτίθεται. Ένα κεκτημένο των τελευταίων χρόνων είναι ότι οι διαδηλώσεις συχνά αποδεικνύονται ικανές να αποκρούσουν αυτές τις επιθέσεις, και πράγματι κατά τη διάρκεια της φοιτητικής κινητοποίησης πολλές τέτοιες “παράνομες συναθροίσεις” προχώρησαν κανονικά, καθώς η αστυνομία δεν ένιωθε αρκετά σίγουρη για το αν είναι σε θέση να τις διαλύσει επί τόπου.
Αυτό που ακολούθησε στις 7 Μάη, ήταν ο δήμαρχος του Μόντρεαλ Gerald Tremblay να ανακοινώνει ότι θα περάσει μια σειρά από τροποποιήσεις που θα ανταποκρίνονται στην άνοδο των μαχητικών διαδηλώσεων. Οι οργανωτές που καλούν διαδηλώσεις θα πρέπει να ενημερώνουν εκ των πρωτέρων την αστυνομία για το ακριβές δρομολόγιο και τη χρονική διάρκεια της διαδήλωσης (σημ. και να δεχθούν κάθε τροποποίηση που θα τους προτείνει η αστυνομία) διαφορετικά η διαδήλωση θα κηρύσσεται “παράνομη συνάθροιση”. Το να φορά κανείς μια μάσκα σε κάθε διαδήλωση, είτε έχει κηρυχθεί παράνομη είτε όχι, πλέον ποινικοποιείται. Ωστόσο η αστυνομία θα έχει το ελεύθερο να αποφασίζει με ποιόν τρόπο και σε τί βαθμό θα εφαρμόζει αυτούς τους νόμους, καθώς ο δήμαρχος ισχυρίζεται ότι στοχεύει μόνο στις διαδηλώσεις που βγαίνουν εκτός ελέγχου. Επιπλέον, επιβάλλονται πρόστιμα σε όσους παρίστανται σε τέτοιες “παράνομες συναθροίσεις” τα οποία θα αυξηθούν σε 500-1000 δολλάρια για περιπτώσεις πρώτου παραπτώματος μέχρι 3.000 για επαναλαμβανόμενα παραπτώματα. (χωρίς να χρειαστεί να έχει τελεστεί κάποιο αδίκημα, απλά τιμωρείται η φυσική παρουσία και επίσημα πλέον, καθώς ήδη υπάρχουν κυριολεκτικά χιλιάδες περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν συλληφθεί στο σωρό σε αστυνομικές επιθέσεις σε διαδηλώσεις απλά επειδή έτυχε να βρίσκονται στο σημείο εκείνο, ή ακόμα γιατί έτυχε να περνάνε τον δρόμο τη στιγμή που η αστυνομία περικύκλωνε ή διέλυε μια διαδήλωση http://www.Montrealgazette.com/news/Montreal+masked+demonstrators/6580627/story.html
Η καταστολή είναι εξίσου προβλέψιμη και αναπόφευκτη όταν περνάμε στην επίθεση, και ως τέτοιες, οι νομικές κινήσεις είναι το λογικό αποτέλεσμα της κλιμάκωσης που έλαβε χώρα τους προηγούμενους μήνες. Δεδομένου αυτού, θα παραμένει ες αεί αναπάντητο το ερώτημα του κατά πόσο η καταστολή θα μπορεί να κλείνει έναν κύκλο αγώνων, ή να αναζωπυρώνει την αγωνιστικότητα, καθώς αυτό που κάνει είναι να αντιτάσσει στον κόσμο το δίλημμα είτε να προχωρήσουν από πάνω της είτε να κάνουν πίσω. Το να κάνουν πίσω οδηγεί πάντοτε σε κατάρρευση του ηθικού, κατακερματισμό και ρευστοποίηση των δυνάμεών μας, και μακροπρόθεσμα τροφοδοτεί την άνοδο δυνάμεων της ακροδεξιάς και της εξαίρεσης/του αποκλεισμού, όχι μόνο υπέρ του Κράτους, αλλά επίσης (και ξεχωριστά) υπέρ του φασισμού. Την ίδια στιγμή, η κλιμάκωση έχει η ίδια τα ρίσκα της, καθώς για κάθε βήμα που κάνουμε πρέπει να περιμένουμε κι ένα βήμα απ’ τους αντιπάλους μας. Ιστορικά, δεν υπάρχουν κάποιες οδηγίες επιτυχίας (γι’ αυτό και έχουμε ακόμα καπιταλισμό), ωστόσο μεσοπρόθεσμα, η διατήρηση πολιτικής στόχευσης ενώ επεκτείνεται το φάσμα του αγώνα, τόσο γεωγραφικά όσο και ως προς τα ζητήματα τα οποία εμπλέκει η κινητοποίηση, φαίνεται να ‘ναι ο καλύτερος τρόπος να μένουμε ένα βήμα μπροστά απ’ το Κράτος.
Όταν είδα στο youtube εικόνες από μερικά παιδιά να κυνηγάνε μπάτσους έξω απ’ το συνέδριο του Plan Nord, πετώντας τους ξύλα και πέτρες, έπαθα πλάκα. Βαθιά μέσα μου ένιωθα πως “αγνοούν ότι υποτίθεται οτι πρέπει να φοβούνται να κάνουν κάτι τέτοιο”. Ο δικός μου ακτιβισμός, και των περισσότερων ανθρώπων που είναι ακτιβιστές για κάποιο διάστημα, δε θα αποπειρώταν ποτέ κάτι τέτοιο, καθώς φαίνεται από τακτικής άποψης ελάχιστα συνετό, και πιθανότατα να οδηγούσε σε συλλήψεις. Αυτή η εκ πρώτης όψεως απερισκεψία όμως, θα μπορούσε να είναι μια επίδεξη ισχύος μιας αυθόρμητης ριζοσπαστικοποίησης. Πραγματικά, μπορώ να σκεφτώ κι άλλα παραδείγματα όπου κάτι τακτικά ασύνετο που άνθρωποι με περισσότερη εμπειρία θα “ήξεραν” ότι δε γίνεται, όχι μόνο έγινε, αλλά αποτέλεσε κι ένα υπόδειγμα ρήξης. Πιστεύω ότι αυτά που συσσωρεύουμε ως πνευματικές αποσκευές μας μπορεί πάντα να μας φαίνονται αντικειμενικά ως “γνώση” και “εμπειρία” και “σωστά”, όμως στην πραγματικότητα μπορεί να παίρνουμε λάθος μαθήματα, ή τα μαθήματα που κάποιοι άλλοι θέλουν να πάρουμε. Στην περίπτωση αυτή, η εξωτερική καταστολή δεν είναι καν απαραίτητη.
Ωστόσο, η αρχική μου αντίδραση ήταν απλουστευτική και ανακριβής. Οι μαχητικές τακτικές δρόμου δεν εμφανίστηκαν εδώ καθαυτό. Από μεριάς μου, ξέρω πολλούς ανθρώπους που ήταν εκεί, και είναι ενεργοί για χρόνια. Υπάρχουν επίσης άνθρωποι που ήταν ενεργοί αλλά μέσα σ’ έναν πιο νεανικό κόσμο, και οι οποίοι αποφεύγουν τις εθιμοτυπικές διαδηλώσεις που έχουν κυριαρχήσει τα τελευταία δέκα χρόνια εδώ, και αναπτύσσουν συνειδητά μια πιο μαχητική πρακτική στο Μόντρεαλ τα τελευταία δύο χρόνια. Όμως ακόμη κι αυτοί, το έκαναν στη βάση ιδεών και συζητήσεων που υπήρχαν πριν τις 20 Απρίλη.
Για δέκα χρόνια τώρα, η ASSA κάνει δουλειά βάσης σε πανεπιστήμια σε όλο το Κεμπέκ, παρέχοντας ένα ριζοσπαστικό σημείο αναφορά για τους φοιτητές, και αναπτύσει μια ανάλυση που είναι μαχητική, φεμινιστική και εμφανώς αντικαπιταλιστική. Τα τελευταία τρία χρόνια ιδιαίτερα, υπήρξαν επαναλαμβανόμενα μπλόκα, καταλήψεις και τα συναφή, που πραγματοποιήθηκαν από φοιτητές μαζί με συλλογικότητες και ακόμα και με συνδικάτα. Πολλοί ακτιβιστές “ψήθηκαν” μέσα σ’ αυτές τις δράσεις.
Ευρύτερα ακόμη, αναρχικοί, μαοϊκοί και άλλοι στο Μόντρεαλ έχουν αναπτύξει συγκεκριμένους πειραματισμούς μαχητικών διαδηλώσεων εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Η παλιότερη τέτοια παράδοση είναι η Διεθνής Ημέρα Ενάντια στην Αστυνομική Βαρβαρότητα, που οργανώνεται από την COBP (που δημιουργήθηκε σαν απάντηση στην καταστολή των παλαιότερων διαδηλώσεων το 1995 ενάντια στο HLI) στις 15 Μαρτίου. Αυτή διοργανώνεται από το 1996 και περιλαμβάνει τυπικά βανδαλισμούς, οδομαχίες (ή τουλάχιστον βίαιες συλλήψεις από μεριάς της αστυνομίας), και μια οργανωτική συλλογικότητα που αρνείται να καταδικάσει τη βία ή να ζητήσει άδεια απ’ την αστυνομία υποβάλλοντας το δρομολόγιο της διαδήλωσης. Φέτος, η αστυνομία ζήτησε δημόσια απ’ τους φοιτητές να μη συμμετάσχουν στην πορεία της COBP. Αυτή η συμβουλή αγνοήθηκε από αρκετές χιλιάδες που συμμετείχαν, και έτσι η αστυνομία προχώρησε σε ιδιαίτερα βίαιες επιθέσεις, ενώ και ένα περιπολικό αναποδογυρίστηκε κλπ. (Την προηγούμενη εβδομάδα, η Grenier είχε χάσει το μάτι του από βομβίδιο της αστυνομίας, πράγμα που συνέβαλε στο όλο κλίμα). Ακόμα και η 5η Μάρτη όμως, δεν προέκυψε απ’ το πουθενά, αλλά χτίστηκε πάνω σε μαχητικές τακτικές που είχαν αναπτυχθεί στον αγώνα ενάντια στην πρώτη γύρα νεοφιλελεύθερων περικοπών, την μεταρρύθμιση Axworthy στις αρχές της δεκαετίας του ’90, και σε μια σειρά μαχητικών αντιφασιστικών κινητοποιήσεων που ακολούθησαν καθ’ όλην τη δεκαετία.
Παρόλο που δεν ήταν ετήσιες εκδηλώσεις, όλα αυτά υπήρχαν σαν ένα θετικό κεκτημένο που εμπλουτιζόταν από περιστασιακά γεγονότα όπως σύνοδοι και αντισύνοδοι, πχ η παναμερικανική σύνοδος στην Πόλη του Κεμπέκ το 2001, η μίνι-σύνοδος του ΠΟΕ στο Μόντρεαλ τον Ιούλιο του 2003, η συνεδρίαση στο Montebello μεταξύ Μπους, Καλδερόν και Χάρπερ το 2007, η σύνοδος των G8 στο Τορόντο πρόπερσι.
Αναλόγως, άγνωστοι άνθρωποι έχουν συμμετάσχει σε σπραδικές δράσεις λιγότερο ανοιχτής φύσης: οχήματα της αστυνομίας έχουν πυρποληθεί κλπ, όχι κάτι εξαιρετικά σπουδαίο, όμως αρκετά για να έχουν έναν αντίκτυπο στη συνείδηση του κόσμου που αυτοπροσδιορίζεται ως αγωνιστής.
Όλα αυτά για να πω ότι η αρχική μου κάπως ρομαντική εντύπωση ότι “αυτά τα παιδιά αποφεύγουν τα λάθη του ακτιβιστικού χώρου” ήταν απλά αυτό, μια ρομαντική και λανθασμένη εντύπωση. Αυτό που συμβαίνει εδώ είναι πολύ πιο σύνθετο, και με κανέναν τρόπο δεν το αξιολογώ αντικειμενικά, όμως αυτό που συμβαίνει τώρα χτίζεται πάνω στις προηγούμενες εμπειρίες της μαχητικότητας, πυροδοτείται από το αυθόρμητο και φρέσκο κύμα κινητοποίησης ανθρώπων που νιώθουν ότι γκρεμίζονται απ’ την μεσαία τάξη, και συμβαίνει σε ένα διεθνές πλαίσιο που ορίζεται απ’ την Αραβική Άνοιξη του 2011, το φαινόμενο Occupy, και την αντίσταση στην Ελλάδα, την Ισπανία και αλλού.
Είναι ό,τι καλύτερο έχω δει στο Κεμπέκ εδώ και πολύ καιρό, και το μεγαλύτερο του είδους του που μπορώ να θυμηθώ. Και το λέω αυτό έχοντας υπόψι τις πολύ σκληρότερες και σημαντικότερες αντιπαραθέσεις της Oka του 1990 -όμως η διαφορά είναι ότι τότε οι μαζικές κινητοποιήσεις στο Μόντρεαλ και τα προάστια είχαν μια ρατσιστική και ακόμα φασιστοειδή φύση. Αυτή τη φορά, φαίνεται να είναι μια πραγματική επίθεση και όχι μια συμπλοκή της οπισθοφυλακής.
Καθώς τα πράγματα απέχουν μακράν απ’ το να λάβουν τέλος, τα παραπάνω δεν είναι παρά μια ματιά στο τί έχει συμβεί μέχρι στιγμής. Αδιαμφισβήτητα ατελής, όμως κατ’ ελπίδα χρήσιμη σε αρκετούς.
Για περισσότερες πληροφορίες στα αγγλικά:
* Rouge Squad Tactical Translation Team: http://rougesquad.org/
* CLASSE: http://www.stopthehike.ca/
* CLAC Montreal: http://www.clac-montreal.net/en
* Sabotage Media: http://www.sabotagemedia.anarkhia.org/category/english/
* Revolutionary Communist Party (PCR-RCP): http://pcr-rcp.ca/en/
Facebook, News from the 2012 Quebec student general strike: https://www.facebook.com/pages/News-from-the-2012-Quebec-student-general-strike/332377376800387
***
κι ένα ακόμη κείμενο:
Δε γνωρίζαμε ότι δεν γίνεται, κι έτσι το κάναμε!
Οι φοιτητές στο Κεμπέκ άγγιξαν την Τρίτη 22 Μάη τις 100 μέρες μιας γενικής απεργίας διαρκείας, κορυφώνοντας τις μαζικές διαδηλώσεις που αποτελούν τις μεγαλύτερες εδώ και χρόνια σ’ όλη τη Β. Αμερική. Στην πραγματικότητα, οι κινητοποιήσεις στο Κεμπέκ θα μπορούσαν να είναι η Αραβική Άνοιξη του Καναδά.
Οι φοιτητές οργανώνονται ενάντια στην αύξηση των διδάκτρων εδώ και περίπου ενάμιση χρόνο, όταν η κυβέρνηση του Κεμπέκ πρότεινε μια πρώτη αύξηση κατά 75% μέσα στα ερχόμενα 5 χρόνια (που θα φτάσει το 82% στα επόμενα 7 χρόνια). Πριν το ξεκίνημα της γενικής απεργίας τον Φεβρουάριο, διαδηλώσεις, πορείες, συγκεντρώσεις, καμπάνιες συλλογής υπογραφών κι αποστολής γραμμάτων και απόπειρες διαπραγματεύσεων καλή τη πίστει, αντιμετωπίστηκαν με άρνηση κάθε διαλόγου από μεριάς της κυβέρνησης. Για τους φοιτητές, μεσολάβησε μια αυξανόμενη αίσθηση εγρήγορσης και μια κοινή διαπίστωση ότι αύξηση των διδάκτρων σημαίνει αύξηση του φοιτητικού χρέους, αύξηση των ωρών κατά τις οποίες θα πρέπει να εργάζονται προκειμένου να σπουδάζουν, περιορισμός της πρόσβασης στην τριτοβάθμια για παιδιά εργατικής και μικρομεσαίας καταγωγής, και μια μετατόπιση στην πανεπιστημιακή κουλτούρα προς την αγορά, εμπορευματοποίηση της εκπαίδευσης, χρηματοπιστωτικοποίηση της φοιτητικής ζωής, και ιδιωτικοποίηση του πανεπιστημίου.
Ακόμη κι αν τα δίδακτρα αυξηθούν, οι φοιτητές του Κεμπέκ θα πληρώνουν λιγότερα απ’ ό,τι σε άλλες επαρχίες του Καναδά, ένα χάσμα που η επαρχιακή κυβέρνηση στοχεύει να καλύψει. Όμως μέχρι σήμερα, κάθε φορά που η κυβέρνηση έχει προσπαθήσει να το πετύχει, οι φοιτητές έχουν κατεβεί σε απεργία. Βαθιά ριζωμένη στον αγώνα στο Κεμπέκ είναι μια κουλτούρα αλληλεγγύης και ασφάλειας, ένας ζωντανός κοινωνικός ιστός, μια αίσθηση κοινότητας που αντέχει και κινητοποιεί μια δυναμική άμυνα αυτής της κοινοπολιτείας. Πείτε το όπως επιθυμείτε, αλλά είναι ακριβώς αυτό στο οποίο η Μάργκαρετ Θάτσερ κήρυξε πόλεμο την 1η Μάη 1981, όταν έλεγε πως ο στόχος του νεοφιλελευθερισμού είναι να αλλάξει τη ψυχή και το πνεύμα της “κολλεκτιβιστικής” νοοτροπίας, και το μέσο που θα επιστρατεύσει είναι τα οικονομικά μεγέθη. Πράγματι, το Υπουργείο Οικονομικών της φιλελεύθερης κυβέρνησης του Κεμπέκ αποκάλεσε πρόσφατα την πολιτική λιτότητας που εφαρμόζει, μια “πολιτιστική επανάσταση”, ενώ δεν ντρέπονται για τα σχέδιά τους να αναδιοργανώσουν τη ζωή στο Κεμπέκ, μέσω της οικονομικής πειθαρχίας. Το Modèle québécois, το κεμπεκιανό μοντέλο κοινωνικού κολλεκτιβισμού (μέσα απ’ την σοσιαλδημοκρατική ηθική του, αλλά κυρίως μέσω της αμεσοδημοκρατικής ηθικής που έχει προκύψει τις τελευταίες 14 εβδομάδες της απεργίας) είναι ακριβώς ο στόχος αυτής της πολιτικής, ιδιαίτερα στην εκπαίδευση και στην υγεία. Αυτό εξηγεί τις απόπειρες της κυβέρνησης να σπάσει την απεργία και να διαλύσει τις φοιτητικές ενώσεις.
Ο φοιτητικός συνδικαλισμός είναι ιδιαίτερα ισχυρός στο Κεμπέκ για έναν ακόμη λόγο: είναι εγγενώς πολιτικός, δεσμευτικός και συμμετοχικός, βασίζεται στις αρχές της άμεσης δημοκρατίας όπως εφαρμόζονται σε εβδομαδιαίες γενικές συνελεύσεις. Ένας καταμερισμός της εξουσίας, κατά τον οποίο οι φοιτητές αναλαμβάνουν έναν άμεσο ρόλο στη διαμόρφωση της κουλτούρας της πανεπιστημιακής ζωής, μέσω των πολιτικών και των δράσεων των φοιτητικών ενώσεων, υπήρξε η ραχοκοκκαλιά της διογκούμενου κινήματος ενάντια στις αυξήσεις των διδάκτρων, και το μυστικό της ικανότητάς του να κινητοποιεί μια τόσο διευρυμένη και λαϊκή βάση. Ωστόσο, ενώ μια απόρριψη των πολιτικών κομμάτων και μια έμφαση στην άμεση δημοκρατία και την μαχητικότητα εμπνέουν το κίνημα, υπάρχουν στην πραγματικότητα μια πληθώρα φοιτητικών ενώσεων, απ’ την Association pour une Solidarité Syndicale Étudiante (ASSÉ) που διεκδικεί δωρεάν παιδεία, μέχρι τις πιο κορπορατιστικές και mainstream φοιτητικές ενώσεις που πρόσκεινται στα αστικά πολιτικά κόμματα.
Όμως αυτή η σύγκρουση, αντιπροσωπεύει για τους φοιτητές και κάτι παραπάνω. Αντιπροσωπεύει μια επίθεση στις οικογένειες χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων, στην κοινωνική συνοχή και την κοινωνική κατάκτηση της ισότητας στην πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες, μέσω μιας αύξησης του κόστους ζωής. Η απεργία μπολιάζει όλα τα πεδία της καθημερινής ζωής: στα πανεπιστήμια, πίσω στα σπίτια των οικογενειών των φοιτητών και των φοιτητριών, στους χώρους εργασίας και στα νοσοκομεία, οπουδήποτε μοιράζονται ολοένα και περισσότερο την ίδια δυσαρέσκεια απέναντι στην επιβολή μέτρων λιτότητας στο Κεμπέκ, καθώς η αύξηση των διδάκτρων συμπίπτει με τις πρώτες περικοπές υγείας, αύξηση της τιμής της υδροηλεκτρικής ενέργειας κατά 20%, αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης στα 67 έτη και μαζικές περικοπές θέσεων εργασίας κι απολύσεις.
Μια χρονολογία των τελευταίων εβδομάδων του κινήματος
Στις 1ο Νοέμβρη, πάνω από 200.000 φοιτητές κατέβηκαν σε απεργία, και 30.000 συμμετείχαν στη διαδήλωση. 20.000 απ’ αυτούς πορεύθηκαν κατευθείαν προς τα κυβερνητικά γραφεία του Μόντρεαλ, διαδηλώνοντας ενάντια στην αύξηση των διδάκτρων. Εκατοντάδες άλλοι, μεταξύ των οποίων και η Ομοσπονδία Γυναικών του Κεμπέκ, έκλεισαν το χρηματιστήριο του Μόντρεαλ στα μέσα Φλεβάρη, τραβώντας την προσοχή στο κίνημα αποκλείοντας αυτόν τον τόσο αγαπητό στο 1% και στην κυβέρνηση Charest χώρο.
Στις 23 Φλεβάρη, 40.000 μαθητές απ’ όλη την επαρχία πέρασαν επίσης στην απεργία διαρκείας. Χιλιάδες μαθητές και φοιτητές κατέλαβαν τη γέφυρα Jacques Cartier. Αν οι τακτικές του κινήματος μπορούσαν να αγνοούνται απ’ τις διοικήσεις των πανεπιστημίων και την επαρχιακή κυβέρνηση κατά τις πρώτες βδομάδες του, στις 22 Μάρτη, φοιτητικές ενώσεις όπως η CLASSE (Coalition Large de l’ Association pour une Solidarite Syndicale Etudiante), της οποίας 80.000 μέλη πρωταγωνιστούσαν στην απεργία, δε θα μπορούσαν να το παραλείψουν. Έκτοτε, έστρεψαν την προσοχή τους στη στόχευση κυβερνητικών γραφείων, υπουργείων και μεγάλων εταιριών, θέτοντας τη στρατηγική έμφασή τους στη διακοπή της οικονομικής κυκλοφορίας, σε μια προσέγγιση άμεσης δράσης που είχε δοκιμαστεί σε πολλές πολλές αστεακές διαμαρτυρίες των κινημάτων της περασμένης δεκαετίας.
Στις 22 Μάρτη, καθώς πάνω από 300.000 φοιτητές κατέβηκαν σε απεργία, μια μαζική πορεία που ονομάστηκε Printemps Érable (Άνοιξη της Σφενδάμνου, απ’ το δένδρο-σύμβολο του Καναδά, λογοπαίγνιο που θυμίζει το Printemps arabe, την αραβική άνοιξη), καθώς έκλειναν η μια σχολή μετά την άλλη, και το ένα λύκειο μετά το άλλο. 2 μήνες αργότερα, στις 22 Μάη, οι φοιτητές του Κεμπέκ θα γιορτάζουν την 100ή μέρα απεργίας διαρκείας, ήδη μια απ’ τις μεγαλύτερες φοιτητικές κινητοποιήσεις στην πρόσφατη ιστορία. 100 μέρες απεργίας, χαράς και αντίστασης, κινητοποίησης ενάντια στις αυξήσεις των διδάκτρων, τη λιτότητα και τα χρέη, και την εγκληματοποίηση της υπεράσπισης της εκπαίδευσης.
Την Παρασκευή, μια φίλη, η Lilian Radovac, ενεργή στις φοιτητικές κινητοποιήσεις του Μόντρεαλ, περιέγραφε μια πολιτισμική μετάλλαξη που γεμίζει τις ρωγμές της καθημερινής λιτότητας:
“Για χρόνια ολόκληρα, ο Μάης του ’68 ήταν ένα κούφιο, σκονισμένο πράγμα που οι άνθρωποι θεωρητικοποιούσαν σε κακές μεταφράσεις, όμως αυτούς τους στερνούς μήνες, κάτι ανάλογο μ’ αυτόν συμβαίνει στη vie quotidienne μας. Πόσο παράξενο είναι που συμβαίνει εδώ και τώρα, μεταξύ διαδρομών με το λεωφορείο και επισκέψεων στον γιατρό ή στο μανάβικο, ένα πράγμα τόσο περίεργο και τόσο παράξενα κανονικό την ίδια στιγμή. Το μετρό έκλεισε λόγω καπνογόνων; τί να γίνει, λίγο περπάτημα κάνει καλό. Έτσι ένιωθαν άραγε κι όταν ξεκινούσε το Occupy Wall Street; Μάλλον.”
Κάθε βδομάδα, στις γενικές συνελεύσεις των φοιτητικών ενώσεων, οι φοιτητές ψηφίζουν υπέρ της συνέχισης της “ανανεώσιμης γενικής απεργίας”. Με πάνω από 180 διαφορετικές ενώσεις, να αντιπροσωπεύουν κάπου 170.000 φοιτητές, οι πανεπιστημιακές διοικήσεις και η κυβέρνηση δεν μπορούν πια να ελπίζουν ότι το κίνημα θα υποχωρήσει από μόνο του, και αναγκάζονται να το καταστέλλουν ενεργά ολοένα και πιο έντονα. Πράγματι, λίγες μέρες μετά την παραίτηση του Υπουργείου Παιδείας Beauchamp στις 14 Μάη μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων με τους εκπροσώπους των φοιτητών, η κυβέρνηση του Κεμπέκ έθεσε σε εφαρμογή έναν “νόμο έκτακτης ανάγκης”.
Το νομοσχέδιο 78 στοχεύει ειδικά το μαζικό συνελευσιακό φοιτητικό κίνημα προκειμένου να διαλύσει την γενικευμένη απεργία και να εκμηδενίσει τη δύναμη των φοιτητικών ενώσεων. Ένα μέλος της αντιπολίτευσης χρησιμοποίησε τον όρο “Νόμος Fuck” για να αποδώσει την ωμή και δρακόντια ισχύ που επιστρατεύει για να βγάλει παράνομη τη δημόσια συνάθροιση, να επιβάλλει βαριές ποινές για κάθε απεργία (ακόμα και τη δημόσια ένδειξη υποστήριξης σε απεργίες), και να καταστήσει στην ουσία την οργάνωση κινητοποιήσεων ποινικά κολάσιμη. Το νομοσχέδιο αυτό παρέχει επίσης πρωτόγνωρες για τα καναδικά δεδομένα εξουσίες στην αστυνομία απέναντι στις φοιτητικές διαδηλώσεις. Στην πράξη, τις αμέσως επόμενες βδομάδες, η αστυνομία κατέπνιξε εν τη γενέσει διαδηλώσεις διαλύοντάς τες με δακρυγόνα, ασφυξιογόνες χειροβομβίδες, και πλαστικές σφαίρες. Ωστόσο, δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο με ποιόν τρόπο θα χρησιμοποιηθεί αυτός ο νόμος τις επόμενες ημέρες κι εβδομάδες, και κυρίως κατά πόσο θα πετύχει να τρομοκρατήσει τους φοιτητές.
Ένας νόμος έκτακτης ανάγκης ανακοινώθηκε την περασμένη Τετάρτη, “παύοντας” το εξάμηνο για πολλά λύκεια και πανεπιστήμια, προβλέποντας την αναβολή των μαθημάτων μέχρι τον Αύγουστο. Το νομοσχέδιο 78 προβλέπει επίσης:
* Πρόστιμα από 1.000 μέχρι 5.000 δολλάρια για όποιον εμποδίζει την είσοδο σε εκπαιδευτικά ιδρύματα
* Πρόστιμα από 7.000 μέχρι 35.000 για όποιον βαφτισουν “φοιτητικό ηγέτη” και από 25.000 μέχρι 125.000 για ενώσεις φοιτητών που συμμετέχουν σε κινητοποιήσεις. Τα πρόστιμα διπλασιάζονται μετά το πρώτο παράπτωμα.
* Πορείες άνω των 50 (αρχικά προτάθηκε άνω των 8) ατόμων, επιτρέπονται μόνο με ειδοποίηση στην αστυνομία 8 ώρες πριν, με λεπτομερές δρομολόγιο και διάρκεια.
* Κάθε ενθάρρυνση, υποστήριξη ή προώθηση διαδηλώσεων σε σχολία και σχολές, υπόκειται σε ποινικές διώξεις.
Στο Μόντρεαλ πιο συγκεκριμένα, οι δημοτικές αρχές εισηγήθηκαν μια νέα δημοτική νομοθεσία που συνοδεύει το νομοσχέδιο 7 απαγορεύοντας τις μάσκες, ενώ παρόμοιος νόμος έχει προταθεί σε ομοσπονδιακό επίπεδο (για ολόκληρο τον Καναδά). Με τις απόπειρες του Charest να δρομολογήσει μέσω νομοσχεδίων το τέλος του φοιτητικού κινήματος, ο αγώνας έχει βαθύνει και βρίσκεται πλέον σ’ ένα σημείο καμπής. Ακόμα και μετά την 100ή μέρα του, το κίνημα δε δείχνει σημάδια κόπωσης ή υπαναχώρησης απ’ τη βασική του τακτική των γενικών συνελεύσεων, την προαγωγή της άμεσης δράσης ως βασικό προσανατολισμό, και την κουλτούρα οριζόντιας δημοκρατίας.
Η επιστροφή στην κόκκινη πλατεία και το δικαίωμα του συνέρχεσθαι
Οι φοιτητές στο Κεμπέκ έχουν κάνει δημοφιλή την έκφραση “κόκκινη πλατεία” για να δηλώσουν το ότι βρίσκονται “στο κόκκινο” μετά από αυξήσεις διδάκτρων, περικοπών στην κοινωνική πρόνοια και προσβασιμότητα, και το φάντασμα του σπυράλ φοιτητικού και καταναλωτικού χρέους. Όπως μας θυμίζει με τη δύναμή του το κίνημά τους, βρισκόμαστε όλοι στο κόκκινο, όσο το 1% μας επιβάλει τη λιτότητα, το χρέος και την καταστολή.
Η πολιτική της λιτότητας και της αυξανόμενης καταστολής στην καθημερινή ζωή αποκαλύπτοντια ως αδιαχώριστα δεμένες μεταξύ τους. Μπορούμε να δούμε την άμεση σύνδεση μεταξύ της αύξησης του κόστους φοίτησης και της ποινικοποίησης του συνέρχεσθαι στο Κεμπέκ, όπως μπορούμε να δούμε τη διαχείριση του Bloomberg που προτείνει “ζώνες ελευθερίας του λόγου” όπου θα περιορίζονται οι πολιτικές διαμαρτυρίες, σιγή των ΜΜΕ και μια ολοένα και αυξανόμενη αστυνομική βία κατά του κινήματος Occupy Wall Street. Κατά συνέπεια, η αλληλεγγύη με τους φοιτητές του Κεμπέκ είναι εξίσου σημαντική με την υπεράσπιση του δικαιώματός μας να διαδηλώνουμε τόσο εδώ όσο και παντού. Όταν σε εποχές κρίσης η αστυνομική εξουσία γιγαντώνεται και απεγνωσμένοι πολιτικοί περνούν “νόμους έκτακτης ανάγκης” που στοχεύουν στα πιο ανήσυχα κομμάτια του πληθυσμού, είμαστε βέβαιοι ότι η ταξική ισορροπία ισχύος της παρούσας κοινωνίας απειλείται. Όμως πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί με τη χαρά αυτής της διαπίστωσης, που συνοδεύεται απ’ την νηφάλια διάγνωση ότι χωρίς μια ισχυρή διεθνή αλληλεγγύη και συντονισμό, όπως έγραψε ο James Baldwin κάποτε στην Angela Davies “αν έρθουν να πάρουν εσένα το πρωί, θα έρθουν για μας το βράδυ”.
Η αστυνομία ξεσαλώνει, μέσω τακτικών εκφοβισμού, καταστολής και βίας, το αντιμετωπίσαμε σε κάθε μας προσπάθεια να διαδηλώσουμε μέσα στην Νέα Υόρκη. Στις 2 Μάη, οι μαθητές του Brooklyn College αντιμετώπισαν τη βία της αστυνομίας ενώ διαδήλωναν εναντίον πολιτικών που καθιστούν απαγορευτική την πρόσβαση στην εκπαίδευση για τους μαθητές χαμηλών εισοδημάτων. Οπουδήποτε κι αν διεξάγεται ένας αγώνας, η ίδια η ιδέα του ανοίγματος χώρου για συλλογική σκέψη και φαντασία, αστυνομεύεται. Δεν πολεμάμε όμως μόνο στο πεδίο του φαντασιακού. Μια επίθεση στο δικαίωμα του συνέρχεσθαι στο Κεμπέκ, αν περάσει αναπάντητη από τη συντονισμένη διεθνή αλληλεγγύη, θα έχει εντελώς πραγματικά και τραγικά αποτελέσματα στα κινήματά μας οπουδήποτε κι αν είναι αυτά.
Αλληλεγγύη απ’ την Νέα Υόρκη
Μιλάμε για την απεργία των φοιτητών του Κεμπέκ στην Νέα Υόρκη, συχνά με ενθουσιασμό και υποστήριξη, κι ακόμα με δέος μπροστά στο μέγεθος και τη δυναμική του κινήματός τους, κάτι που η πλήρης συγκάλυψη των ΜΜΕ έχει αποκρύψει. Συναντάμε όμως κι ένα ανασήκωμα των ώμων: “σοβαρά τώρα, απεργούν για 250 δολλάρια;” ρώτησε ένας αδιάφορος περαστικός σε μια συνέλευσή μας στο πάρκο την Κυριακή. Πρέπει στ’ αλήθεια να γίνει περισσότερη δουλειά για το ζήτημα των φοιτητών εν όψει της κρίσης. Όμως ο αγώνας των φοιτητών, εδώ όπως και στο Κεμπέκ, δεν είναι απλά ένας αγώνας για τους φοιτητές: η ίδια η πρόσβαση στην εκπαίδευση για όλους, ανεξάρτητα των οικονομικών περιστάσεων, είναι μια πρόκληση στον ίδιο οικονομικό και πολιτικό σχεδιασμό που μεταμορφώνει τις πόλεις μας σε χώρους αποκλειστικά για τις ελίτ τις τελευταίες τρείς δεκαετίες.
Το περασμένο σαββατοκύριακο, αρκετές ομάδες του Occupy Wall Street και άλλες οργανώσεις οργάνωσαν μια συνέλευση για να συζητήσουν αυτούς τους “νόμους έκτακτης ανάγκης” και την αλληλεγγύη με το Κεμπέκ την Τρίτη. Αμέσως ξεκίνησε μια κοπιώδης ημέρα: στις 2μμ την Τρίτη, όπου θα ξεκινήση η πορεία στο Μόντρεαλ, στην Νέα Υόρκη θα γίνει μια συγκέντρωση στα γραφεία της κυβέρνησης του Κεμπέκ στην πλατεία Rockefeller. Στις 5μμ θα γίνει μια συγκέντρωση στη βόρεια πλευρά του συντριβανιού του Washington Square Park, όπου θα φτιάξουμε πανώ, ασπίδες στυλ book bloc, και κόκκινα τετραγωνάκια (διαδεδομένα σύμβολα υποστήριξης των φοιτητικών κινητοποιήσεων στο Κεμπέκ) για την απογευματινή πορεία. Στις 6μμ θα γίνει μια μικροφωνική και συνέλευση για την απεργία των φοιτητών του Κεμπέκ, τους νόμους έκτακτης ανάγκης και την ποινικοποίηση της ανυπακοής, και στη συνέχεια θα λάβουν χώρα αυτοοργανωμένες διαλέξεις, εργαστήρια, αλληλοδιδασκαλίες και συζητήσεις.
Σε συντονισμό με τους φοιτητές του Κεμπέκ που διεξάγουν νυχτερινές συνελεύσεις, θα γίνει επίσης μια συνέλευση και πορεία απ’ τo Washington Square Park στις 8μμ για να γιορταστούν οι ως τώρα επιτυχίες του φοιτητικού κινήματος και για να διαδηλώσουμε ενάντια στους κατασταλτικούς νόμους εναντίον των διαδηλώσεων σ’ όλον τον κόσμο.
Αυτήν την ημέρα, σε αλληλεγγύη με τις αδερφές και τους αδερφούς μας στο Κεμπέκ, θα βάψουμε την πόλη κόκκινη.
Του Malav Kanuga, διδακτορικού φοιτητή Ανθρωπολογίας στο CUNY Graduate Center στην Νέα Υόρκη, και εκδότη του Common Notions (http://www.commonnotions.org/)
Επίσης πολύ ενδιαφέροντα κείμενα:
Το Occupy Wall Street σε αλληλεγγύη με το Φοιτητικό κίνημα του Κεμπέκ: http://occupywallstreet.tumblr.com/post/23617671281/the-infinite-strike
From the Chilean Winter to the Maple Spring: http://www.mediacoop.ca/story/chilean-winter-maple-spring/10945
One reply on “Κείμενα για τις φοιτητικές κινητοποιήσεις στο Κεμπέκ, 29/5/2012”
http://business.financialpost.com/2012/06/21/student-riots-are-causing-investors-to-flee-quebec-bonds/
οι αστοί τρομάξανε…