1969-…: Στρατηγική της Έντασης στην Ιταλία

Αντιμέτωπες με μια αλματώδη άυξηση της εξουσίας της εργατικής τάξης, με απεργίες, καταλήψεις, αυτομείωση τιμών και μαζικές καταλήψεις στέγης και στεκιών, οι μυστικές υπηρεσίες έθεσαν σε κίνηση μια σειρά τρομοκρατικών επιθέσεων με τη βοήθεια φασιστικών ομάδων. Για τις επιθέσεις κατηγορήθηκαν αναρχικοί και η αριστερά, και συνελήφθηκαν αγωνιστές εργάτες. Η μεγαλύτερη τέτοια επίθεση ήταν και η χειρότερη τρομοκρατική πράξη στην Ευρώπη τον 20ο αιώνα: η βόμβα στον σιδηροδρομικό σταθμό της Μπολώνια που σκότωσε 85 ανθρώπους.

“Ορισμένοι φασίστες των εξεταζόμενων τρομοκρατικών ομάδων εργάζονταν στους Carabinieri (ιταλική στρατιωτική αστυνομία) ενώ άλλοι είχαν επαφές με το στρατό ή την αστυνομία διασφαλίζοντας πολύτιμες και έγκαιρες πληροφορίες για την πρόοδο των ερευνών σχετικά με τις δραστηριότητές τους [1]” – από την αναφορά μιας ιταλικής κοινοβουλευτικής ερευνητικής επιτροπής.

“Οι εργατικοί αγώνες του 1968-69, το Autumno Caldo (θερμό φθινόπωρο) της Ιταλίας, υπονόμευσε βαθιά την οικονομική εξουσία της χώρας και άλλαξε τον συσχετισμό ισχύος. Μετά τους αγώνες αυτούς, ισχυροποιήθηκε η αριστερά, ενώ εξασθένησε η εξουσία… Αντικειμενικά. Η ζημιά που επέφερε η εργατική απειθαρχία ήταν σοβαρότατη.

“Ακόμα και πριν το ’69 αρκετοί μαχητικοί και αυτόνομοι αγώνες αναπτύχθηκαν, ιδιαίτερα στην Pirelli στο Μιλάνο, που δεν ελέγχονταν από τα συνδικάτα ούτε σε επίπεδο οργάνωσης, ούτε όσον αφορά το περιεχόμενο ή τα αιτήματά τους. Ουσιαστικές αυξήσεις μισθών, συν λιγότερη εργασία, αυτά ήταν τα κυρίως ζητούμενα της περιόδου. Η όλη στάση του προλεταριάτου μπορεί να συνοψιστεί στο σύνθημα της εποχής: Καλύτεροι μισθοί, λιγότερη δουλειά!… Βίαιες απεργίες ξέσπασαν στην Alfa Romeo και στη Fiat. Ταραχές ξέσπασαν σε πολλές πόλεις, οι πιο σοβαρές στο Reggio Calabria όπου δεκάδες χιλιάδων ανθρώπων συγκρούστηκαν με τα στρατεύματα [2].”

Η ακροδεξιά πολιτική βία εμφανίστηκε δυναμικά κυρίως στα τέλη του 1960 και τις αρχές του ’70. Ήταν μια περίοδος φοιτητικές και νεανικής αναταραχής, με νέα κοινωνικά κινήματα, όπως της γυναικείας ή της ομοφυλοφιλικής χειραφέτησης, ευρείας κοινωνικής αναταραχής και συνδικαλιστικής μαχητικότητας σε όλη την Ιταλία. Όλα αυτά συνοδευόμενα από μια μαζική αύξηση στην εκλογική στήριξη του Κομμουνιστικού Κόμματος – που έφτασε το ένα τρίτο όλων των ψήφων στις εκλογές του 1976. Οι νεοφασιστικές τρομοκρατικές ομάδες της περιόδου ήταν μια αντίδραση ενάντια σε όλη αυτήν την αριστερόστροφη δραστηριότητα κι επίσης ενάντια στην εμφάνιση αριστερών τρομοκρατικών ομάδων όπως οι Ερυθρές Ταξιαρχίες. Οι ακροδεξιοί τρομοκράτες συχνά έβαζαν βόμβες σε δημόσιους χώρους που σκότωναν δεκάδες αθώους περαστικούς. Όλο αυτό ήταν μέρος μιας λεγόμενης “Στρατηγικής της Έντασης”, μιας εκστρατείας σχεδιασμένης να οδηγήσει σε μια κατάρρευση του νόμου και της τάξης και συνεπακόλουθα της λαϊκής εμπιστοσύνης στη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση, ευνοώντας ένα στρατιωτικό πραξικόπημα. Πράγματι στα 1960-70 υπήρξαν αρκετές τέτοιες απόπειρες [3]”.

Στις 12 Δεκέμβρη 1969 ξεκινησαν οι βομβιστικές επιθέσεις, με μία βόμβα να σκάει στο Μιλάνο και άλλες τρεις στη Ρώμη. Οι βόμβες στη Ρώμη άφησαν πίσω τους 18 τραυματίες, ενώ στο Μιλάνο σκοτώθηκαν 17 άνθρωποι και τραυματίστηκαν άλλοι 88. Η αστυνομία ενεργώντας βάσει πληροφοριών της SID (υπηρεσία πληροφοριών) συνέλαβε δυο αναρχικούς για τη βόμβα στο Μιλάνο, τον έναν εκ των οποίων, Giuseppe Pinelli, τον “αυτοκτόνησε” αργότερα, εκπαραθυρώνοντάς τον απ’ τον έκτο όροφο του αστυνομικού τμήματος όπου ανακρινόταν – μια πράξη που έγινε διάσημη από το έργο του Dario Fo Ο Τυχαίος Θάνατος Ενός Αναρχικού. Παρά τις ολοένα και περισσότερες αποδείξεις ότι επρόκειτο για έργο φασιστών, η επίσημη γραμμή του κόμματος για χρόνια μετά ήταν πως έφταιγαν οι αναρχικοί. Αργότερα η καθεστωτική άποψη άλλαξε, και η ιδέα ότι επρόκειτο για μια συνεργασία μεταξύ αναρχικών και φασιστών φαινόταν βολική! Τελικά δικάστηκαν κάποιοι φασίστες, ορισμένοι απ’ αυτούς καταδικάστηκαν και φυλακίστηκαν ενώ άλλοι αθωώθηκαν, όπως και ο ένας εναπομείνας αναρχικός. Ένας από τους βομβιστές που αθωώθηκε λόγω “έλλειψεις αποδεικτικών στοιχείων” ηταν ο Guido Giannette, πράκτορας της SID. Όταν ο Giannette κρίθηκε ύποπτος, η κρατική μυστική υπηρεσία τον έστειλε στο εξωτερικό συνεχίζοντας να του πληρώνει τους μισθούς του παρά την έκδοση εντάλματος σύλληψης στο μεταξύ.

Στα 12 χρόνια μεταξύ του 1969 και του 1980, 4.298 τρομοκρατικές επιθέσεις έλαβαν χώρα. Για το 68% αυτών υπέυθυνοι ήταν οι φασίστες, όπως και για τους περισσότερους θανάτους. Το βασικό μοτίβο που επαναλαμβανόταν ξανά και ξανά είναι το ίδιο μ αυτό που είδαμε παραπάνω, κατηγορείται η αριστερά, επικρατεί σύγχυση, και οι υπεύθυνοι συνήθως την σκαπουλάρουν και μάλιστα με πολύ λιγότερη προσοχή των μίντια απ’ ότι οι διάσημες Ερυθρές Ταξιαρχίες.

Τον Σεπτέμβρη του 1974, ο επικεφαλής της SID Vito Micelli φάνηκε να εμπλέκεται σε μια απόπειρα φασιστικού πραξικοπήματος το 1970, μετά που μια μυστική αναφορά από την ίδια την υπηρεσία του έφτασε στο γραφείου του πρωθυπουργού. Μετά απ’ αυτό, κατέφυγε σε μια αλλαγή καριέρας θέτοντας υπψηφιότητα με το MSI (φασιστικό κόμμα) με το οποίο και κέρδισε μια θέση στο κοινοβούλιο! Όλο αυτό το διάστημα, ο κρυφός νεοφασιστικός στρατός της Gladio που πήρε μπρος στο τέλος του ΄Β Παγκοσμίου Πολέμου, αναπτυσσόταν στο παρασκήνιο.

Στα 1977, η SID ήταν τόσο μπλεγμένη σε σκάνδαλα που αντικαταστάθηκε από μια “νέα” μυστική υπηρεσία, την SISMI. Τότε συνέβη και η πιο αποτρόπαια τρομοκρατική ενέργεια στην Ευρωπαϊκή ιστορία. Στις 2 Αυγούστου 1980 μια βόμβα εξερράγη στην αναμονή της δεύτερης θέσης του σιδηροδρόμου της Μπολώνια. 85 άνθρωποι σκοτώθηκαν και πάνω από 200 τραυματίστηκαν. Η Μπολώνια ήταν εκλογικό προπύργιο του ΚΚΙ, και διέθετε ένα ισχυρό εργατικό κίνημα, που είχε βρεθεί στο στόχαστρο πολλές φορές νωρίτερα. 10 χρόνια αργότερα, ένας αριθμός αξιωματικών της SISMI κάθησαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου για τη φρικαλεότητα αυτή, μεταξύ τους ο Γενικός Γραμματέας, ένας στρατηγός κι ένας συνταγματάρχης. Αργότερα οι ποινές τους έπεσαν. Όπως είδαμε, αυτή την ήταν η μόνη περίπτωση ακροδεξιάς τρομοκρατίας και κρατικής συνεργασίας στην Ιταλία τον καιρό αυτό, για παράδειγμα επανειλημένες φορές οι μυστικές υπηρεσίες δημιουργούσαν πλαστά ίχνη που να οδηγούν τις υποψίες μακριά από τους δράστες ακροδεξιών επιθέσεων…

Στη διάρκεια ερευνών για ένα τραπεζικό σκάνδαλο, η αστυνομία έκανε μια έρευνα στην κατοικία του Licio Gelli. Ο Gelli είχε πολεμήσει για την “Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία” του Μουσσολίνι στην Ισπανία, τη Γιουγκοσλαβία και την Αλβανία, και όταν ο ιταλικός φασισμός κατέρρεε, κατετάγη στα ναζιστικά SS. Μετά τον πόλεμο, ο Gelli δούλεψε στις “ποντικότρυπες”: τις διόδους διαφυγής διωκώμενων ναζιστών που χρηματοδοτούσε η CIA και το Βατικανό. Αργότερα ασχολήθηκε με το εμπόριο όπλων στη Λατινική Αμερική, και λέγεται ότι ήταν ο σύνδεσμος μεταξύ της CIA και του Juan Peron, δικτάτορα της Αργεντινής. Στη διάρκεια της έρευνας, η αστυνομία βρήκε μια λίστα πάνω από 600 ονομάτων και στοιχείων που τους συνέδεαν με μια μασωνική στοά, ονόματι Προπαγάνδα-2 ή p2. Πλέον η μασωνία και κάθε άλλη μυστική κοινωνία δεσμευμένη με όρκους απαγορεύεται στην Καθολική Ιταλία, αν και κάτι τέτοιο είναι ολότελα δευτερεύουσας σημασίας για ένα μέλος της P2.

Η P2 στρατολογούσε από την “ελίτ” της Ιταλικής κοινωνίας. Περιελάμβανε στις τάξεις της 195 αξιωματικούς του στρατού, 2 ενεργούς υπουργούς, 3 πρώην υπουργούς, έναν γενικό γραμματέα κόμματος, 16 ανώτερους δικαστικούς, 426 κρατικούς λειτουργούς, 36 βουλευτές, και διάφορους ανώτερους μυστικών υπηρεσιών καθώς και τραπεζίτες και καπιταλιστές [4]. Οι δικαστικοί που ερεύνησαν την βομβιστική επίθεση της Μπολώνια βρήκαν ότι η P2 κατεύθυνε μεγάλο μέρος της φασιστικής βίας και των σχετικών συγκαλύψεων και παραποιήσεων στοιχείων. Ο Gelli ήταν ο “Μεγάλος Μαγίστρος” της στοάς (ή απλά αυτός που έκανε κουμάντο, για μας τους απλούς θνητούς), και στα 1986 δικάστηκε για τη συμμετοχή του στη βομβιστική επίθεση της Μπολώνια και αφέθηκε ελεύθερος αν και βρέθηκε ένοχος για ορισμένες κατηγορίες. Στις 4 Αυγούστου 1974, μια βόμβα σε τραίνο κοντά στην Μπολώνια σκότωσε 12 άτομα και τραυμάτισε 48. Το σχετικό δικαστήριο του 1983 ανέφερε: ”

“Κατά τη γνώμη των θυμάτων, τα κατηγορούμενα μέλη της Ordine Nuovo (Νέα Τάξη) παροτρύνθηκαν, οπλίστηκαν και χρηματοδοτήθηκαν για να διεξάγουν την επίθεση από το μασονικό κίνημα, που εκμεταλλεύεται τον ακροδεξιό ανατρεπτισμό και την τρομοκρατία, μέσα στα πλαίσια της αποκαλούμενης “στρατηγικής της έντασης” σε μια απόπειρα να ανακόψουν την σταδιακή ροπή της χώρας προς τα αριστερά, και να θέσουν τις βάσεις για ένα μελλοντικό πραξικόπημα [5]”.

Αυτό ήταν το σχέδιο της P2, μέσω προβοκατόρικων τρομοκρατικών επιθέσεων να προάγει μια ατζέντα “νόμου και τάξης” δίνοντας το πρόσχημα για το τσάκισμα της αντίστασης και των εργατικών αγώνων, ακόμα και μέσω ενός πραξικοπήματος αν κρινόταν απαραίτητο. Ωστόσο, δεδομένου ότι η P2 ήταν ένα “κράτος στην καρδιά του κράτους”, ένα πραξικόπημα δεν ήταν παρά μια λύση εσχάτης ανάγκκης και θα συνέβαινε για παράδειγμα αν το ΚΚΙ έμπαινε σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό. Ένα τέτοιο πραξικόπημα αναμφίβολα θα περιελάμβανε την Gladio, μια άλλη οργάνωση των σκιωδών μυστικών υπηρεσιών της Ιταλίας με τα ίδια μέσα και σκοπούς όπως και η P2.

H Στρατηγική της Έντασης του ιταλικού κράτους δείχνει πώς οι ελίτ που μας κυβερνούν κι εκμεταλλεύονται τον μόχθο μας δεν έχουν κανέναν ενδοιασμό προκειμένου να διατηρήσουν την εξουσία και την θέση τους, ακόμα και να καταφύγουν στην τρομοκρατία ενάντια στους ίδιους τους λαούς τους, μεσα σε ένα “δημοκρατικό” δυτικό κράτος. Ο κάθε άνθρωπος που επιθυμεί έναν καλύτερο κόσμο σήμερα, πρέπει να το έχει υπόψην του και να επαγρυπνά.

Υστερόγραφο: Τον Μάρτιο του 2001, ο στρατηγός Maletti, διοικητής της ιταλικής κρατικής υπηρεσίας πληροφοριών, δήλωσε στη δίκη κάποιων φασιστών για μια απ’ τις βομβιστικές επιθέσεις του 1969 ότι “η CIA, ακολουθώντας τις οδηγίες της κυβέρνησής της, επιδίωκε να δημιουργήσει έναν ιταλικό εθνικισμό ικανό να μπλοκάρει αυτό που θεωρούσε ως “παρέκκλιση προς τα αριστερά”, και για τον σκοπό αυτό πιθανό να έκανε χρήση της ακροδεξιάς τρομοκρατίας. Θεωρώ ότι αυτό συνέβη και σε άλλες χώρες επίσης”. (από την εφημερίδα The Guardian, 26/5/2001)

Πηγή: Free Earth website, με επεξεργασία από την κοινότητα του libcom

Υποσημειώσεις:
1. Από το ‘The Darkside of Europe’ by Geoffrey Harris σσ 113.
2. ‘The Ripening of Time no.12: Italy Documents of Struggle’ σσ 11.
3. ‘The Fascist Experience in Italy’ του John Pollard σσ 132
4. Μεταξύ τους και ο Silvio Berlusconi, ο μετέπειτα ιταλός πρωθυπουργός. Ο Μπερλουσκόνι ήταν επικεφαλής του Group 17, του τομέα δημοσίων σχέσεων της P2 με τη βοήθεια της οποίας ανέβηκε στις τηλεοπτικές επιχειρήσεις, ενώ οι εταιρίες του σήμερα κυριαρχούν στα ιταλικά μίντια και έπαιξαν κεντρικό ρόλο στην εκλογή του σε συμμαχία με την “Εθνική Συμμαχία”, απομεινάρι του παλιού φασιστικού κόμματος. Είναι αγαπημένη η συνηθεια των ιταλικών μίντια σήμερα να συνδέουν πάντοτε τη σημερινή ριζοσπαστική αριστερά με “τα χρόνια του σιδήρου”, δηλαδή της τρομοκρατίας του ’70. Ουδέν σχόλιον.

βλ. ακόμα:

Καίγεται το Ράιχσταγκ; Το ιταλικό τμήμα της Καταστασιακής Διεθνούς για τη στρατηγική της έντασης

Η επιχείρηση Gladio και το ΝΑΤΟικό παρακράτος σε Ιταλία και Ελλάδα

Σημειώσεις για το ιταλικό κίνημα στα 70es και μια κριτική του ενόπλου

και

Giuseppe «Pino» Pinelli και Pietro Valpreda από τον αναρχικό πυρήνα “Ξανά στους δρόμους”