Κινητά τηλέφωνα – Μιλάτε; Σας ακούμε!

Κινητά τηλέφωνα – Μιλάτε; Σας ακούμε!

[Το κείμενο που ακολουθεί δημοσιεύτηκε από τον m0untainrebel (http://mountainrebel.net/)στην εφημερίδα Earth First! (http://www.earthfirstjournal.org/) τον Μάιο του 2007, με τίτλο Cell Phones Suck II. Μετάφραση στα ελληνικά:…για τη διάδοση της μεταδοτικής λύσσας, Ιούνης 2007. Ενδεχόμενες παρατηρήσεις σε μεταφραστικά λάθη ή αδυναμίες-μιας κι γίνεται χρήση τεχνικών όρων-είναι ευπρόσδεκτη]

Λέγεται ότι τα κινητά δεν είναι και πολύ ασφαλή. Τα περισσότερα κινητά τηλέφωνα στις μέρες μας διαθέτουν GPS (Global Positioning System – Σύστημα Παγκόσμιου Εντοπισμού), κι ακόμα και τα παλιότερα που δεν έχουν GPS μπορούν εύκολα να εντοπιστούν μέσω αντιστοίχησης του σήματός τους στο τρίγωνο κεραιών κινητής τηλεφωνίας που το καλύπτει. Κάθε φορά που καλείς κάποιον ή που σε καλεί αυτός, πληροφορίες σχετικά με το τηλέφωνό σου, το δικό του, η ώρα έναρξης και λήξης της συνομιλίας σας, καταγράφονται. Απ’ ότι ακούγεται οι μπάτσοι έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν την ένταση του μικροφώνου στο κινητό σου, ώστε να παρακολουθήσουν συζητήσεις που γίνονται εκεί κοντά, σε μερικές περιπτώσεις ακόμα κι αν το κινητό σου είναι κλειστό, χωρίς εσύ να γνωρίζεις τίποτα. Αυτός είναι κι ο λόγος που οι ακτιβιστές της Earth First! (σ.τ.μ.: οικολογική οργάνωση που, παλιότερα τουλάχιστον, πραγματοποιούσε «ήπιες» ενέργειες άμεσης δράσης) βγάζουν τις μπαταρίες από τα κινητά τους πριν από συζητήσεις πιο «ευαίσθητων» θεμάτων.
Συχνά αναρωτιόμουν κατά πόσο στέκει όλο αυτό ή είναι απλά προϊόν της παράνοιας εθισμένων τρομολάγνων. Απ’ ότι φαίνεται, στέκει απόλυτα.

Εισάγοντας τις απομακρυσμένες συνδέσεις (roving taps)

Κάθε οδηγός αυτό-προστασίας θα σε συμβουλεύσει να μη συζητάς τίποτε παράνομο από το τηλέφωνο γιατί μπορεί να έχει τοποθετηθεί «κοριός». Στην πραγματικότητα, δεν πρέπει να συζητάς για τίποτε παράνομο ακόμα κι αν ένα κινητό βρίσκεται κοντά σου. Τον περασμένο Νοέμβρη, το Υπουργείο Δικαιοσύνης των Η.Π.Α. ενέκρινε τις λεγόμενες απομακρυσμένες συνδέσεις.
Στη διάρκεια μιας εγκληματολογικής έρευνας ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας Genovese, μιας μαφιόζικης οργάνωσης του «συνδικάτου του εγκλήματος», το FBI παγίδευσε με κοριούς τα εστιατόρια όπου συνευρισκόταν ο μαφιόζος John -Buster- Ardito. Όταν ο Ardito και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν τρεις από τους κοριούς, οι ομοσπονδιακοί (πράκτορες του FBI) άλλαξαν τακτική και ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν τις απομακρυσμένες συνδέσεις. Ένα εγχειρίδιο του FBI γραμμένο από τον βοηθό εισαγγελέα Jonathan Kolodner αναφέρεται στην απομακρυσμένη σύνδεση του τηλεφώνου του Ardito ως μια «συσκευή ακοής τοποθετημένη στο εσωτερικό ενός κινητού τηλεφώνου». Το FBI επίσης τοποθέτησε ένα roving tap στο κινητό του Peter Peluso, ενός βοηθού του Ardito που μετέπειτα έγινε χαφιές. Αυτή ήταν η πρώτη νόμιμη χρήση των roving taps στις Η.Π.Α..
Μια «συσκευή ακοής» θα μπορούσε να αναφέρεται είτε σε επίπεδο λογισμικού είτε υλικού. Ένα κινητό τηλέφωνο είναι στην ουσία ένας μικρός ηλεκτρονικός υπολογιστής. Μια υλική συσκευή ακοής θα απαιτούσε οι ομοσπονδιακοί να είχαν φυσική πρόσβαση στο τηλέφωνο ώστε να τοποθετήσουν τον κοριό μέσα του, περίπου όπως τοποθετούν έναν κοριό σε ένα γραφείο. Ένα λογισμικό παρακολούθησης όμως, σημαίνει είτε ότι το λειτουργικό σύστημα του τηλεφώνου έχει από την κατασκευή του μια «πίσω πόρτα» που μπορεί να ενεργοποιήσει το μικρόφωνό της, είτε ότι οι ομοσπονδιακοί έπρεπε να εγκαταστήσουν το λογισμικό παρακολούθησης στο τηλέφωνο. Δεν είναι σαφές πάντως πως ακριβώς το FBI εγκατέστησε τις απομακρυσμένες συνδέσεις στα κινητά των Ardito και Peluso.
«Πόσο ασφαλές είναι το κινητό σου»; – ένα άρθρο του 1997 στο δελτίο της National Reconnaissance Organization έχει να πει το εξής: «ένα κινητό τηλέφωνο μπορεί να μετατραπεί σε ένα μικρόφωνο και να μεταδώσει σαν πομπός κάθε συζήτηση που διεξάγεται κοντά στο τηλέφωνο. Αυτό γίνεται δυνατό με την μετάδοση στο κινητό τηλέφωνο μιας λειτουργικής εντολής στο κανάλι ελέγχου. Αυτή η εντολή θέτει το κινητό σε «κατάσταση διάγνωσης». Όταν αυτή ολοκληρωθεί, οι συζητήσεις που έλαβαν χώρα στην κοντινή περιοχή μπορούν να αναπαραχθούν μέσα από το φωνητικό κανάλι».
Επιπλέον, κάποια κινητά τηλέφωνα δεν είναι δυνατόν να τεθούν απόλυτα εκτός λειτουργίας χωρίς να αφαιρεθούν οι μπαταρίες. Θεωρώντας πως οι απομακρυσμένες συνδέσεις παραβιάζουν τους ομοσπονδιακούς νόμους, ο δικαστής Lewis Kaplan δήλωσε πως οι απομακρυσμένες συνδέσεις «λειτουργούν είτε το τηλέφωνο είναι ανοιχτό είτε όχι». Τα πιο μοντέρνα κινητά της Nokia ανάβουν μόνα τους εάν ενεργοποιηθεί ένας συναγερμός, και προφανώς μετατρέπονται επίσης μόνα τους σε κοριούς, με ανάλογο τρόπο.

Πώς ξέρεις αν το κινητό σου έχει μια «απομακρυσμένη σύνδεση»

Οι παρακάτω συμβουλές προέρχονται από τον ειδικό σε ζητήματα αυτό-προστασίας Lauren Weinstein, που έχει γράψει γι αυτά στο blog του, ενώ υπάρχει κι ανάλογο βίντεο στο YouTube και στα Google videos με τίτλο: “Is Your Cell Phone Bugged?”.
Οτιδήποτε κάνει το κινητό σου χρειάζεται ηλεκτρική ενέργεια, την οποία προμηθεύεται από την μπαταρία του. Η μπαταρία τελειώνει πολύ γρηγορότερα όταν το κινητό σου μεταδίδει δεδομένα. Αν παρατηρήσεις το υπόλοιπο της μπαταρίας να μειώνεται πολύ γρηγορότερα απ’ όσο συνήθως, κι αν παράλληλα δεν μιλούσες στο τηλέφωνό σου, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι έχει κοριό.
Κανονικά, όταν μιλάς στο κινητό για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό θερμαίνεται. Αν το τηλέφωνό σου θερμαίνεται ακόμη κι όταν δεν μιλάς σ αυτό, ίσως σημαίνει ότι το μικρόφωνο καταγράφει ήχους στη στιγμιαία μνήμη (flash memory) για να μεταδώσει αργότερα ή ακόμη ότι το κινητό σου μεταδίδει live. Υπάρχουν δυο διαφορετικά είδη υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας: η Global System for Mobile Communications (GSM) και η Code-Division Multiple Access (CDMA). Η μεγάλη πλειοψηφία των κινητών σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιούν την GSM. Στις Η.Π.Α. κάθε T-mobile και Cingular τηλέφωνο χρησιμοποιεί την GSM. Αν βάλεις ένα τέτοιο κινητό κοντά σε ηχεία ή άλλα σχετικά μηχανήματα ήχου, θα παράγει ένα θόρυβο αν μεταδίδει πληροφορίες. Είναι φυσιολογικό να κάνει το κινητό σου θόρυβο κοντά στα ηχεία καμιά φορά, αλλά αν πρόκειται για συνεχόμενο θόρυβο κι ενώ δεν κάνεις κάποια κλήση, αυτό είναι ένα ισχυρό σημάδι ότι το κινητό σου μεταδίδει ήχους χωρίς τη συγκατάθεσή σου. Αυτό δεν ισχύει στα κινητά Verizon και Sprint μιας και χρησιμοποιούν τεχνολογία CDMA.

Το τηλέφωνό σου είναι μια συσκευή εντοπισμού

Κάθε νέο κινητό τηλέφωνο περιλαμβάνει μια εγκατάσταση GPS στο εσωτερικό του, η οποία μπορεί να εντοπίσει τη γεωγραφική θέση και το υψόμετρο στο οποίο βρίσκεται το κινητό τηλέφωνο οπουδήποτε στον κόσμο. Τα κινητά τηλέφωνα επικοινωνούν συνεχώς με κεραίες ώστε να βεβαιώσουν ότι έχουν τη σωστή ώρα, να ελέγξουν για εισερχόμενα μηνύματα κλπ, πράγμα που σημαίνει ότι η ακριβής τοποθεσία των περισσότερων κινητών τηλεφώνων είναι γνωστή όλη την ώρα. Η τοποθεσία παλιότερων τηλεφώνων που δεν διαθέτουν εγκατάσταση GPS μπορεί επίσης να καθοριστεί με μια διαδικασία που ονομάζεται «τριγωνισμός», κατά την οποία μια εύλογα ακριβής τοποθεσία μπορεί να προσδιοριστεί από την μέτρηση των σχετικών χρονικών καθυστερήσεων του σήματος από το τηλέφωνο προς τρεις διαφορετικές κεραίες-αναμεταδότες. Ο hacker φυγόδικος Kevin Mitnick εντοπίστηκε και συνελήφθη στα 1995, μετά από τριγωνισμό του σήματος του κινητού του από τα όργανα της τάξης.
Το EFF – Electronic Frontier Foundation που είναι κάτι σαν τον εθνικό δικηγορικό σύλλογο για τις ψηφιακές ελευθερίες, έχει αναμειχθεί σε μια σειρά από νομικές διαδικασίες σχετικά με τον εντοπισμό – χωρίς σχετική εξουσιοδότηση ή πιθανή αιτία – θέσεων κινητών τηλεφώνων για λογαριασμό της κυβέρνησης. Αν η εξουσιοδότηση ή η δικαιολόγηση της αιτίας δεν είναι απαραίτητες προκειμένου να εντοπιστούν οι θέσεις κινητών τηλεφώνων, το είδος των πληροφοριών που οι ομοσπονδιακοί είναι σε θέση να συλλέγουν φαίνεται τρομακτικό. Αν κουβαλάς το κινητό σου οπουδήποτε πηγαίνεις, κι αν πολλοί από τους φίλους σου κάνουν το ίδιο, τότε οι ομοσπονδιακοί έχουν την ικανότητα να χαρτογραφήσουν ένα ολόκληρο σύστημα σχέσεων. Όχι μόνο γνωρίζουν που κοιμάσαι την νύχτα και που πηγαίνεις την μέρα, αλλά αν χαρτογραφούν την τοποθεσία σου μαζί με κάθε άλλου χρήστη κινητού τηλεφώνου, είναι σε θέση να γνωρίζουν με ποιους κάνεις παρέα, ή με ποιους πηγαίνεις σε συζητήσεις…
Ακόμα κι αν το EFF δικαιωθεί, και καταστεί παράνομο για τους μπάτσους να εντοπίζουν κινητά τηλέφωνα χωρίς εξουσιοδότηση ή δικαιολόγηση της αιτίας, από πότε μήπως η νομοθεσία στάθηκε εμπόδιο για την αστυνομία προκειμένου να καταστείλει το κίνημά μας;

Τι μένει να κάνει ένας ακτιβιστής;

Η απάντηση είναι απλή: Ξεφορτώσου το κινητό σου. Η εφημερίδα της Earth First! έχει δημοσιεύσει μια σειρά από άρθρα όπου αναλύεται η κοινωνική και περιβαλλοντική ανάγκη να μη χρησιμοποιούνται κινητά. (Δες την EF! Ιουλίου-Αυγούστου 2005). Αυτά τα άρθρα έχουν εκδοθεί ξεχωριστά σε ένα φυλλάδιο με τον εύγλωττο τίτλο «Cell Phones Suck». Για τους λόγους αυτούς, συνδυαζόμενους με τον κίνδυνο αυτό-προστασίας που ενέχει η ιδιοκτησία ενός κινητού τηλεφώνου, θα έπρεπε να το καλοσκεφτεί κάθε ακτιβιστής. Απλά δεν αξίζει τον κόπο.